ارتباط متقابل میان سطح آب دریاچه ی پریشان و آب چاه های اطراف آن با توجه به برداشت بی رویه منابع آب زیرزمینی

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

سمانه غزالی ¹ (کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز)

تاريخ الإرسال : 06 الخميس , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 06 الخميس , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 01 الخميس , شعبان, 1433

الکلمات المفتاحية: آزمون علیت گرانجری, برداشت بی رویه از چاه های کشاورزی, دریاچه پریشان,

ملخص المقالة :

دشت پریشان یکی از دشت های استان فارس است که در سال های اخیر به علت بهره برداری های بی رویه از منابع آب زیرزمینی، مورد توجه قرارگرفته است. این دشت به علت وجود دریاچه پریشان، به عنوان یکی از قطب های گردشگری ایران شناخته شده است. لذا مطالعه ی حاضر با دو هدف، بررسی روند برداشت از چاه های کشاورزی اطراف دریاچه و کشف ارتباط متقابل میان سطح ایستابی آب در این چاه ها با سطح آب دریاچه پریشان، با استفاده از آزمون علیت گرانجری، انجام گردیده است. اطلاعات نشان داده که تعداد چاه های اطراف دریاچه پریشان که از 425 حلقه در سال 1370، به 925 حلقه چاه در سال 1388 افزایش یافته و درپی آن برداشت از آب های زیرزمینی در این دوره از 5/9 میلیون مترمکعب به 6/43 میلیون مترمکعب افزایش یافته است. همچنین نتایج آزمون علیت گرانجری، موید رابطه ی علیت دوطرفه بین مولفه دریاچه و مولفه آب زیرزمینی می باشد. بنابراین افزایش برداشت از آب چاه های کشاورزی باعث افت آب زیرزمینی و کاهش سطح آب در دریاچه پریشان می گردد. از سوی دیگر کاهش سطح آب در دریاچه از طریق کاهش نفوذ آب به سفره ی آب زیرزمینی، سطح ایستابی چاه های اطراف دریاچه را افت می دهد. بر این اساس به منظور کنترل سطح آب زیرزمینی و حفاظت از اکوسیستم دریاچه، کاهش بهره برداری آب از چاه های اطراف دریاچه و جلوگیری از حفر چاه های غیرمجاز، ضروری به نظر می رسد.  

المصادر:

1. Abasi, S.A. 1998. The physiognomy of Kareroon environment.

The office of environmental protection in Fars province.

2. Abrishami, H. 2004. Basic Econometrics. Damodar N. Gujarati.

4

th Editions. Tehran University Press.

3. Asghari Moghadam, A. and Mohammadi, A. 2003. Sources of

salinity in groundwater of Shabestar plain aquifers, Journal of

Agricultural Science, 13(3): 69-78.

4. Biondic, B., Biondic, R. and Measki, H. 2005. Sea water intrusion

in coastal karst aquifers in Bakar Bay in Croatia. Geophysical

Research Abstracts. 7.

5. Dehghani, A. 2005. The Parishan wetland ecosystems. Naghshe

Mehr Press.

6. Gibbison, A. and Randall, J. 2006. The salt water intrusion

problem and water conservation practices in southeast Georgia.

USA. Water and Environmental Journal, 2 (3).

7. Grayson, R.B., Moore, I.D. and McMahon, T.A. 1992. Physically

based hydrologic modeling. 1.A Terrainتتتbased model for

investigative purposes, Water Resources Research, 28(10):

2639ت2658.

8. Herath, G. 2004. Incorporating community objectives in

improved wetland management: the use of the analytic hierarchy

process, Journal of Environmental Management, 70: 263ت273.

9. Loucks, D.P., French, P.N. and Taylor, M.R. 1995. Interactive

riverتت aquifer simulation model: program description. Cornell

University. Ithaca. NY.

10. Noname. 2009. The report of continuance reading on water

resources in the Parishan study area (2511 code). The office of

water affairs in Fars province. Fars West Study Center. Kazeroon.

11. Pandy, S. and Huyakorn, P.S. 2004. A fully coupled physically تت

based spatiallyتتت distributed model for evaluating surfaceتتت

subsurface flow, Advances in Water Resources, 27: 361ت382.

12. Querner, E.P. 1997. Description and application of the combined

surface and groundwater flow model MOGROW, Journal

hydrologic, 192: 158ت188.

13. Simonit, S., Cattaneo, F. and Perrings, C. 2005. Modelling the

hydrological externalities of agriculture in wetland: the case of

rice in Esteros del Ibera, Argentina. Ecological Modelling, 186:

123-141.

14. Sophocleous, M. 2002. Interactions between groundwater and

surface water: the state of the science, Hydrogeology Journal, 10:

52ت67.

15. Tabatabaei, H., Tavasoli, M., Eslamian, S. and Ahmad Zadeh,

GH.A. 2006. Study and evaluation of Isfahan groundwater

contaminants with emphasis on drinking water aspect, The

Scientific Journal of Agriculture(SJA), 29(2):79-92.

16. Velayati, S.A. 2003. The overpomping effect on aquifer

salination in Dasht-E-Jangal (Torbat-E-Heydarieh), Geographical

Research, 67: 91-106.

17. Wang, Q.G., Gu, G. and Higano, Y. 2006. Toward integrated

environmental management for challenges in water

environmental protection of lake Taihu basin in China,

Environmental Management, 37 (5): 579ت588.

18. Zacharias, I., Dimitriou, E. and Koussouris, T.H. 2005. Integrated

water management scenarios for wetland protection: application

in Trichonis Lake, Environmental Modelling & Software, 20:

177ت185.