تعیین محصولات خاص کشاورزی ایران جهت فرآیند الحاق به WTO و سیاستگذاریهای داخلی
الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیعبدالکریم اسماعیلی 1 , مهدی شعبان زاده 2
1 - استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
2 - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: ایران, امنیت غذایی, سازمان جهانی تجارت, محصولات خاص کشاورزی, امنیت معیشتی, مذاکرات تجاری,
ملخص المقالة :
هر کشوری تلاش می‌نماید تا مهمترین محصولات خود را با توجه به اقتضائات اقتصاد داخلی و اثرات مختلف بر شاخص‌هایی نظیر امنیت غذایی، معیشتی و توسعه روستای در فهرست کالاهای خاص خود بگنجاند. محدودیت چنین فهرست‌هایی باعث شده است تا کشورها ضمن اولویت‌بندی نمودن شاخصهای تعیین شده اقدام به انتخاب مهمترین و اثرگذارترین محصولات خود نمایند. در این مطالعه با توجه به اینکه عمده معیارهای برگزیده مبتنی بر موافقتنامه‌های تجاری عموما با توجه به شرایط کشور طرف مذاکره انتخاب می‌گردند، تلاش شده است تا با اولویت‌بندی معیارهای سازگار با شرایط کشور از قبیل میزان اشتغال، سطح زیر کشت، میزان تولید، سهم در کالری مصرفی، تجارت و ارزآوری، کالاهای خاص کشاورزی تعیین گردد. دادههای مورد استفاده متوسط شاخصهای پنج ساله (90-1386) و مدل مورد استفاده رتبهبندی و تحلیل سلسه مراتبیAHP بوده است. نتایج نشان داد که گندم(آرد گندم)، برنج، شیر، روغن و گوشت بهعنوان خاص‌ترین محصول از این حیث شناسایی شدند. رتبهبندی محصولات کشاورزی میتواند علاوه بر کاربرد در جریان مذاکرت تجاری و تعیین تعرفه وارداتی در سیاستگذاریهای داخلی از قبیل قیمت گذاری و حمایت مورد استفاده قرار گیرد. طبقه بندیJEL: F14, F13, F02
