مقایسه ی مزیت نسبی محصولات کشاورزی در استان فارس و شهرستان مرودشت

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

حمید محمدی ¹ (-استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
فردین بوستانی ² (-استادیار مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)

تاريخ الإرسال : 16 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 16 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 29 الإثنين , جمادى الثانية, 1430

الکلمات المفتاحية: استان فارس, مزیت نسبی, ماتریس تحلیل سیاستی, محصولات کشاورزی, شهرستان مرودشت,

ملخص المقالة :

هدف از انجام این پژوهش بررسی مزیت نسبی محصولات زراعی در دو سطح استان فارس و شهرستان مرودشت و مقایسه ی آنها با یکدیگر است . برای تعیین مزیت نسبی محصولات زراعی از ماتریس تحلیل سیاستی استفاده شده است . بخشی از داده های مورد نیاز در این مطالعه از جمله عملکرد تولید ، قیمت و هزینه ی تولید محصولات زراعی و میزان نهاده های مورد نیاز برای تولید یک هکتار از محصولات گوناگون زراعی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای و از راه مصاحبه ی حضوری و تکمیل پرسشنامه با کشاورزان در شهرستان مرودشت در استان فارس جمع آوری شد . همچنین اطلاعات مورد نیاز در رابطه با سطح زیر کشت هریک از محصولات زراعی و میزان کل سطح زیر کشت آبی و دیم محصولات گوناگون از واحد آمار سازمان جهاد کشاورزی و مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مرودشت گرفته شد . همچنین ، اطلاعات لازم در رابطه با قیمت سر مرز محصولات ، قیمت سرمرز نهاده های تولید مبادله پذیر، نرخ رسمی ارز ، شاخص قیمت های داخلی و شاخص قیمت های جهانی از گزارش های اقتصادی ، سالنامه ها و سایت های بانک مرکزی ، وزارت امور اقتصادی و دارایی و فائو گرفته شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در سطح استان فارس محصولات جو آبی ، ذرت دانه ای ، هندوانه ، خربزه ، پیاز ،سیب زمینی ، پنبه ، عدس آبی ، لوبیا ، گوجه فرنگی و نخود آبی دارای مزیت نسبی ، ولی محصولات گندم آبی ، گندم دیم ، برنج ، خیار ، و عدس دیم فاقد مزیت نسبی هستند ، اما نتایج نشان می دهد که در سطح شهرستان مرودشت محصولات گندم آبی ، جو دیم ، ذرت دانه ای ، هندوانه ، خربزه ، خیار ، پیاز ، سیب زمینی ، لوبیا ، گوجه فرنگی و نخود آبی دارای مزیت نسبی ، ولی محصولات گندم دیم ، برنج ، عدس آبی و عدس دیم فاقد مزیت نسبی هستند.

المصادر:

1. حسین زاد، ج. و ج. اصفهانی، 1386. بررسی رابطه الگوی کشت با شاخص مزیت نسبی و ضریب

حمایت موثر ( مطالعه موردی محصولات کشاورزی در استان آذربایجان شرقی). مجله اقتصاد و

 .271 -278 ،کشاورزی

2. دهمرده، ن. و م. فقیه زاده، 1386. بررسی تأثیر سیاست های حمایتی دولت در مزیت نسبی به

روش ماتریس تحلیل سیاستی: مطالعه موردی محصولات منتخب زراعی استان سیستان و

بلوچستان. مجموعه مقالات ششمین کنفرانس دو سالانه اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد.

3. سلطانی، غ. ر.، م. زیبایی، و ا. کهخا، 1378. کاربرد برنامه ریزی ریاضی در کشاورزی، سازمان

تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.

4. شجری، ش. و ا. ذوقی پور، 1388. الگوی کشت محصولات کشاورزی با تأکید بر مزیت نسبی در

مناطق مختلف استان فارس. مجموعه مقالات همایش ملی الگوی کشت، تهران.

5. محمدی محمدی، ه. و ج. ترکمانی، 1380، کاربرد مدل برنامه ریزی هدف توأم با ریسک (-GP

TMOTAD) در بررسی پذیرش فناوری نوین از سوی ذرت کاران استان فارس، فصلنامه

اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره 33، ص 205 تا 233.

6. مؤسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی، 1382. گزارش بررسی مزیت نسبی

محصولات کشاورزی منتخب.

7. مهرآبی بشرآبادی، ح.، 1386. بررسی آثار سیاستی و مزیت نسبی محصولات زراعی در استان

کرمان. مجله اقتصاد و کشاورزی، 389 -401.

8. Ananymous, 2001. Policy analysis study: Egypt. Comparative

advantage and competitiveness of major crops. Food and

Agricultural Organization of the United Nation.

9. Funning, Z. X. Z. and F. Lonbo, 2001. An approach to alternative

measure comparative advantage in Chinas grain sector. 45th Annual

conference of agricultural and resource economics, January 22-25,

2001, South Ausralia.

10. Kubursi, A.A., 2005. Lebanon's agricultural potential: A policy

analysis matrix approach. Available at http:// www. aaea.org.

11. Mohanty, S. Fang, C. and Chaunhary, J., 2002. Assessing the

competitiveness of Indian cotton production: A Policy Analysis

Matrix approach, Center of Agricultural and Rural Development,

Iowa State University, Working Paper 02-wp 301. 

12. Monke, E. A. and S. R. Pearson. 1989. The Policy Analysis Matrix

for Agricultural Development. Cornell University Press, Ithaca.

NY.

13. Yao, S. 1997. Comparative advantage and crop diversification.

Journal of Agricultural Economics. 48(2): 211-222.