تحلیل اقتصادی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

ابوذر پرهیزکاری ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل)
محمود صبوحی ² (دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل)

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , رجب, 1435 تاريخ التأكيد : 14 الثلاثاء , رجب, 1435 تاريخ الإصدار : 20 الخميس , ربيع الثاني, 1435

الکلمات المفتاحية: برنامه ریزی ریاضی مثبت, تکنولوژی, تحلیل رگرسیون, عملکرد محصولات, قزوین,

ملخص المقالة :

در مطالعه حاضر، به­منظور بررسی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین، ابتدا روند تغییرات مصرف کود و سموم شیمیایی و به­کارگیری ماشین­آلات طی دوره­ی زمانی 1390-1370 مورد بررسی قرارگرفت. سپس با استفاده از تحلیل­های رگرسیونی تاثیر تکنولوژی و مکانیزاسیون بر عملکرد محصولات عمده استان قزوین بررسی شد. در مرحله­ی بعد، با لحاظ نمودن نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون در مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت^[1](PMP)، اثر سناریوی تلفیقی افزایش 10% کود شیمیایی، کاهش 15% سموم دفع آفات و افزایش 20% ساعت کار ماشین­آلات بر میزان عملکرد محصولات و سود ناخالص کشاورزان استان قزوین تجزیه و تحلیل شد. سناریوی تلفیقی فوق، با توجه به شرایط منطقه و حداکثر میزان تغییر نهاده­ها در جهت افزایش سود ناخالص کشاورزان تعبیه شد. برای تخمین توابع و حل مدل PMP از نرم­افزارهای Eviews و GAMS استفاده شد. نتایج نشان داد که به­کارگیری مکانیزاسیون بر عملکرد کلیه­ی محصولات منتخب استان قزوین اثر مثبت و معنی­داری دارد. با اعمال سناریوی پیشنهادی نیز، سطح زیر کشت محصولات گندم و جو به میزان 5/3 و 6/1% نسبت به سال پایه کاهش یافت، اما سطح زیرکشت سایر محصولات الگو از 5/2% برای ذرت دانه­ای تا 8/12% برای چغندر افزایش یافت. سود ناخالص کشاورزان نیز 7/29% نسبت به سال پایه افزایش یافت. در پایان با توجه به اثرات مثبت توسعه­ی مکانیزاسیون و خرده­پا بودن اغلب کشاورزان استان قزوین، حمایت دولت در قالب ارائه­ی تسهیلات بانکی و وام­های با نرخ بهره­ی کم به کشاورزان، برای خرید و به­کارگیری ماشین‌آلات و ادوات مکانیزه در بخش کشاورزی این استان پیشنهاد شد. طبقه­ بندیJEL:C61, Q16, Q33
2. Positive Mathematical Programing