عوامل موثر بر کارایی زیست محیطی کلزاکاران در استانهای ایران (رهیافت اقتصاد سنجی مکانی)
الموضوعات :
فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
محمد نوروزیان
1
,
سید مهدی حسینی
2
,
احمد اکبری
3
,
امیر دادرس مقدم
4
1 - دانشجوی دکترا، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران.
2 - استادیار ،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران.
3 - استاد ،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران.
4 - استادیار ،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران.
تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , ذو القعدة, 1440
تاريخ التأكيد : 05 الإثنين , ربيع الأول, 1443
تاريخ الإصدار : 18 الجمعة , جمادى الثانية, 1443
الکلمات المفتاحية:
کلزا,
کارایی زیست محیطی,
اقتصاد سنجی فضایی,
مدل اندازه گیری خاص,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: اگرچه مطالعات زیادی به ارائه مدل اندازهگیری کارایی زیست محیطی پرداختهاند ولی آنها نتوانستهاند تأثیر فزاینده فضایی برخی عوامل تأثیرگذار را بر کارایی زیستمحیطی محصولات کشاورزی را در نظر بگیرند و باعث شده نتایج منطقی نباشد.
مواد و روشها: در این پژوهش، ابتدا کارایی زیستمحیطی محصول کلزا در استانهای منتخب ایران طی سالهای 1390 تا 1395 اندازهگیری شد و برای ارزیابی کارایی زیستمحیطی از مدل اندازهگیری خاص (Measure-Specific) استفاده شد. سپس، در این مطالعه با استفاده از مدل دوربین مکانی به بررسی عوامل مؤثر بر کارایی زیستمحیطی کلزاکاران (باتوجه به بهرهبرداری از منابع آب و سایر جنبههای اقلیمی) در اکثر استانهای ایران پرداخته شده است.
یافتهها: میانگین کارایی زیستمحیطی کل کشور در حدود 73/0 طی دوره مورد بررسی میباشد که با بهبود نسبی کارایی زیست محیطی در هر سال افزایش یافته است و همچنین دارای اثرات سرریز مکانی است. اثرات مستقیم و غیرمستقیم بیانگر آن است که مصرف آب داخلی، درجه باز شدن، پیشرفت فناوری در بخش کشاورزی و ساختار صنعتی بر کارایی زیست محیطی کلزاکاران ایران تاثیر معنیداری دارد. اثرات کلی مکانی نشان داد که مصرف آب کل داخلی و ساختار صنعتی تأثیر معناداری بر کارایی زیستمحیطی دارد.
بحث و نتیجهگیری: برای بهبود کارایی زیست محیطی با توجه به بهرهبرداری از منابع آب، دولت و شهروندان بایستی بر روی راهحلهایی مانند کاهش آلودگی، صرفهجویی در مصرف آب داخلی و تبدیل ساختار صنعتی تمرکز کنند. علاوه بر این، مدیران کشور باید تأثیرات مکانی این عوامل را در هنگام طراحی سیاستهای دولتی در نظر بگیرند.
المصادر:
Agricultural Statistics, Ministry of Agriculture- Jahad. 2010-2017. http://www.agriis.ir/references.
Asadpour H. Determining the technical, allocative and economic efficiency of rapeseed producers and the factors affecting their inefficiency in Mazandaran province. Agricultural Economics and Development. 2015; 24 (93): 111-135.
Customs of the Islamic Republic of Iran 2019; www.irica.gov.ir.
Dehghanian S, Gherbani M, Shahnoushi N. Application of comprehensive data analysis in estimating sugar beet efficiency in Khorasan province. Journal of Agricultural Science and Technology. 2008; 17 (2): 259-265. https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-201737.html
Dong B, Wei W, Ma X, Li P. On the impacts of carbon tax and technological progress on China, Applied Economics. 2018; 50(4): 389-406. https://doi.org/10.1080/00036846.2017.1316826.
Elhorst J, Paul. Spatial panel data models. In: Spatial econometrics. Springer, Berlin, Heidelberg. 2014; 37-93. [DOI: 10.1007/978-3-642-40340-8_3].
FAO. FAOSTAT. Available online at. 2017; http://faostat.fao.org/site .
Fathi B, Khodaparast Mashhadi M, Homayounifar M, Sajadifar S. Comparative Study of Energy and Environmental Efficiency in Developing Countries: Desirable and Undesirable Output Approach. qjerp. 2017; 25 (81):85-121. http://qjerp.ir/article-1-1579-fa.html.
Garratt M P D, Leather S R, Wright D J. Tritrophic effects of organic and conventional fertilisers on a cereal-aphid-parasitoid system. Entomologia Experimentalis ET Applicata, 2010; 134: 211–219. https://doi.org/10.1111/j.1570-7458.2009.00957.x.
Grant, C. A, Derksen, D A, McLaren D L, Irvine, R. B. Nitrogen fertilizer and urease inhibitor effects on canola seed quality in a one-pass seeding and fertilizing system. Field Crops Research, 2011, 121.2: 201-208. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2010.10.012.
Hosseini, M. Gherbani, r. Nasiri Mahallati, M. and Fallahpour, F. Evaluation of the effect of nitrogen fertilizer in rapeseed on biological capabilities and rate of change of mustard aphid population, Plant Pest Research, 2014; 3 (4): 27-39. (In Persian). https://iprj.guilan.ac.ir/m/article_534.html?lang=fa.
Jafarnia M, Ismaili A. Applying environmental effects in technical efficiency analysis: A case study of fattening in Shiraz. Journal of Agricultural Economics Research, 2013; 2: 101-122. http://jae.miau.ac.ir/article_249_0.html?lang=fa.
Karaçuka, M. and Catik, N. A. A Spatial Approach to Measure Productivity Spillovers of Foreign Affiliated Firms in Turkish Manufacturing Industries, Düsseldorf Institute for Competition Economics (DICE) Discussion Papers, 2011; 21. https://www.econstor.eu/handle/10419/45793.
Karimi F, Pirasteh H, Zahedi Keyvan M. Determining the efficiency of wheat cultivation according to two factors of time and risk. Quarterly Journal of Agricultural Economics and Development. 2008; 16(64): 139-159. http://aead.agri-peri.ac.ir/article_58860.html.
Khalighi L, Shoukat Fadaei M. A study on the effects of exchange rate and foreign policies on Iranians dates export, Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences. 2017; 16: 112–118. https://doi.org/10.1016/j.jssas.2015.03.005.
Lampe H W, Hilgers D. Trajectories of efficiency measurement: A bibliometric analysis of DEA and SFA. European journal of operational research. 2015; 240(1): 1-21. https://doi.org/10.1016/j.ejor.2014.04.041.
Ma H L, Shi C L, Chou N T. China's water utilization efficiency: an analysis with environmental considerations. Sustainability. 2016; 8 (6): 516-531. https://doi.org/10.3390/su8060516.
Ministry of Energy, the Regional Water. 2019; https://moe.gov.ir/.
Molaei m, Sani F. Estimation of environmental efficiency of agricultural sector. Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production. 2015; 40 (2): 91-111. https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_3842.html.
Molaei m, Hesari Sharma N, Javan Bakht A. Estimation of environmental-input efficiency of agricultural products (Case study: Environmental efficiency of rice production. Journal of Agricultural Economic. 2018; 11 (2): 157-172. [doi: 10.22034/iaes.]
Monjazeb M r, Nosrati R. Basics of econometrics with Ivyus and Stata, Mehraban Publications. 2019; p: 123.
Najafzadeh B, Mamipour S. The Analysis of Factors That Influence the Environmental Efficiency in Iranian Electric Industry: DEA Approach and Panel Data. jemr. 2017; 7 (27): 41-83. URL: http://jemr.khu.ac.ir/article-1-1404-fa.html
National Meteorology Organization. 2010- 2017; https://public.wmo.int/en.
Norouzian M, Esfandiari M, Hosseini S, M, Musapour Sh. Investigation of environmental efficiency of cotton growers in the country. Journal of Natural Environment. 2019; 72 (3): 389-402. [doi: 10.22059/jne.2019.274607.1630].
Rafie Darani H, Gherbani m. Labor Force Participation in the National Economy: An Analysis in the Framework of Spatial Regression. Economic Modeling Research Quarterly. 2014; 18. www. iranjournals.nlai.ir.
Rafi'I H, Amirnejad H. Investigation of production factors and the effectiveness of its components in rainfed wheat. Quarterly Journal of Economics and Agriculture. 2007; 2 (2): 90-100.
Rasooli S J, Nasiri Mahallati M, Naseripour Yazdi M, Gherbani R. Determining the canola yield forecasting model based on agricultural meteorological indicators and climatic parameters in Mashhad city, water and soil. 2016; 3 (4): 1322-1333. doi: 10.22067/jsw.v30i4.45336
Salami H, Nemati M. Investigation of systematic performance risk and factors affecting its intensity in apple crop in Iran, application of spatial autoregressive patterns. Journal of Agricultural Economics and Development. 2013; 4. iranjournals.nlai.ir
Salarie m, Mohammadinejad A, Moghaddasi, A. The Impact of Technology Advances and Efficiency Changes on Productivity Growth in Iran's Agricultural Sector: Data Envelopment Analysis. Journal of Economic Modeling. 2016; (2) 105. http://eco.iaufb.ac.ir/m/article_585186.html.
Shahbazi K, Rezaei A, Hamidi Rozi d. Investigating the Economic Convergence of the Member States of the ECO: An Approach to Panel Spatial Econometrics. Quarterly Journal of Business Research. 2014; 74. http://pajooheshnameh.itsr.ir/article_13615.html.
Statistics Center of Iran. 2019; amar.org.ir
Sun CZ, Zhao L S, Zou W. The interprovincial water resources global environmental technology efficiency measurement in China and its spatial effect. Journal Nat. Resour. 2014; 4 (29): 553-563. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.06.252.
Talblo R, Mohammadi T. Pierre Daye E. Analysis of the spatial distribution of changes in housing prices in the regions; Spatial econometric approach. Quarterly Journal of Economic Research. 2017; 17(66). Doi:22054/JOER.2017.8202
Ulucan Measuring the Efficiency of Turkish universities using Measure-specific Data Envelopment Analysis.Sosyo Ekonomi.ocak-haziran 2011-10. on be hajf of CMEE.center for marke economics and Enterprenewship of Hacettipe University. 2011.
Vega S H, Elhorst J P. On spatial econometric models, spillover effects, and W, Paper presented at the 53rd ERSA Congress, Palermo, Italy. 2013; http://www-sre.wu.ac.at/ersa/ersaconfs/ersa13/ERSA2013_paper_00222.pdf.
Xilong Y, Wei F, Xiaoling Z, Wenxi W, Chentao Z, Shaqiu Y. Measurement and decomposition of industrial green total factor water efficiency in China. Journal of Cleaner Production. 2018; (198):144-1156. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.07.138.
Yang W, Li L. Analysis of total factor efficiency of water resource and energy in China: A Study Based on DEA-SBM Model. Sustainability. 2017; 9, 1316-1337. https://doi.org/10.3390/su9081316.
Zaranejad M, Mansouri S A. Investigating the Neighborhood Spatial Interactions on International Trade Fluctuations: A Combined Spatial Econometric Approach and Wavelet Smoothing. Economic Research. 2015; 4 (50): 835-859. http://ensani.ir/fa/article/7166.
Zhao L, Sun C, Liu F. Interprovincial two-stage water resource utilization efficiency under environmental constraint and spatial spillover effects in China. Journal of Cleaner Production. 2017; 164:715-725. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.06.252
_||_