برآورد تابع تقاضا و ارزش اقتصادی آب در تولید سورگوم علوفه‌ای در منطقه سیستان

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

حلیمه پیری ¹ , ملیحه حیدری ²

1 - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد مالی

تاريخ الإرسال : 23 الخميس , رجب, 1438 تاريخ التأكيد : 15 الأربعاء , رمضان, 1439 تاريخ الإصدار : 08 الجمعة , شوال, 1439

الکلمات المفتاحية: کشش خود‌ قیمتی, قیمت سایه‌ای, تابع انعطاف‌پذیر, تابع انعطاف‌ناپذیر,

ملخص المقالة :

    اصلاح نظام قیمت­گذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی، یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا است که به تنظیم الگوی مصرف آب در این بخش منجر می­شود. با اصلاح تعرفه­های آب در بخش کشاورزی، می­توان امیدوار بود که مقدار تقاضای آب کاهش یافته و زمینه صرفه­جویی و ذخیره­سازی آن فراهم گردد. هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید، در مزارع زیر کشت سورگوم علوفه­ای در منطقه سیستان در سال 94 می­باشد. برای تعیین ارزش اقتصادی آب، توابع انعطاف­پذیر و انعطاف‌ناپذیر مورد استفاده قرار گرفت. پس از برآورد این توابع، بمنظور انتخاب بهترین شکل تابع تولید از فرض­های کلاسیک و آزمون­های اقتصاد­سنجی استفاده شد. بر اساس نتایج، تابع       کاب­داگلاس به عنوان تابع برتر تولید انتخاب شد. قدر­مطلق کشش خود­قیمتی تقاضای مشتق­شده آب 25/2 محاسبه شد که بزرگ­تر از یک بودن مقدار این کشش نشان می­دهد که سیاست­های قیمتی می­توانند عامل مهمی در کنترل مصرف نابهینه این نهاده با­ارزش باشند. بهره­وری نهایی تولید 3/0 و ارزش اقتصادی آب 450 ریال به ازای هر متر­مکعب آب به­دست آمد که اختلاف 5/55 درصدی با قیمت آب­بها دارد. بنابراین پیشنهاد می­شود با حذف تدریجی اختلاف قیمت­ها، ارزش آب را به جایگاه واقعی خود نزدیک­تر کرده و در مصرف این نهاده در منطقه مورد مطالعه صرفه‌جویی شود.

المصادر:

- Al-Karabliehk, E. Salman, Z. A. Al-Omari, S. A. Wolf, H. Al-Assad, A. T. Hunaiti, A. D. & Subah, M. A. (2012). Estimation of the economic value of irrigation waterin jordan. Agriculture Science and Technology. B2: 487-497.

 - Chalfant, J.A. (1984). Comparison of alternative functional forms with application to agricultural input data. American Journal of Agricultural Economics, 66: 216-220.

- Gojarati, D. N. ( 2002). Basic Econometrics, 4^th Editions, publish by Tata McGraw-Hill.

- Huang, Q. Rozelle, S. & Howitt, R.( 2008). The efficient use of data in estimating production technology: Trading off precision and heterogeneity. Working papers, Department of applied economics, University of Minnesota.

- Jurado, A. M. Ortega, M. J. Ruto, E. & Berbel, J. (2012). The economic value of guaranteed water supply for irrigation under scarcity conditions. Agricultural water Management. 113:10-18.