بررسی و اولویت‌بندی نواحی روستایی از لحاظ شاخص‌های کیفیت محیطی (مورد مطالعه: دهستان همت‌ آباد ـ شهرستان بروجرد)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

سعیدرضا اکبریان رونیزی ¹

1 - دانشیار بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

تاريخ الإرسال : 21 الإثنين , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 11 الأربعاء , ذو الحجة, 1442 تاريخ الإصدار : 20 الخميس , رمضان, 1443

الکلمات المفتاحية: توسعه روستایی, کیفیت محیطی, همت آباد,

ملخص المقالة :

کیفیت محیطی و ارتقاء آن از مباحث مهم و موثر در فرآیند توسعه روستایی است که همواره مورد توجه متخصصان و برنامه‌ریزان می‌باشد. در این راستا، هر گونه برنامه‌ریزی و تدوین سیاست‌ها، نیازمند شناخت و تحلیل وضع موجود با هدف دست‌یابی به توسعه پایدار در نواحی روستایی است. در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت شاخص‌های کیفیت محیطی و نیز اولویت‌بندی روستاهای دهستان همت آباد(شهرستان بروجرد) اقدام شده است. تحقیق از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی تحلیلی است. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز از دو روش اسنادی و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است. در روش پرسشنامه‌ای‌ داده‌های مورد نیاز در قالب پرسشنامه در سطح 13 روستای نمونه ‌گردآوری و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد کیفیت محیطی روستاهای مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط قرار دارد. در بین شاخص‌های مورد مطالعه مناسب‌ترین وضعیت مربوط به شاخص محیط اجتماعی(میانگین برابر 04/38) و نامناسبترین وضعیت مربوط به شاخص کیفیت محیط بافت و شبکه‌ های ارتباطی(میانگین برابر 36/16) است. همچنین نتایج بیانگر آنست که بین وضعیت کیفیت محیطی روستاها و تمایل به سکونت و ماندگاری جمعیت رابطه معناداری وجود دارد. نهایتاً اولویت بندی روستاهای نمونه از لحاظ وضعیت شاخص-های کیفیت محیطی نشان داد روستای والاشان در رتبه نخست(امتیاز9339/0) و روستای قلعه نو حکیمی در پایین ترین رتبه(امتیاز6774/0) قرار دارد.همچنین نتایج بیانگر آنست که بین وضعیت کیفیت محیطی روستاها و تمایل به سکونت و ماندگاری جمعیت رابطه معناداری وجود دارد. نهایتاً اولویت بندی روستاهای نمونه از لحاظ وضعیت شاخص‌های کیفیت محیطی نشان داد روستای والاشان در رتبه نخست(امتیاز9339/0) و روستای قلعه نو حکیمی در پایین ترین رتبه(امتیاز6774/0) قرار دارد.

المصادر:

 

 

 

    

 

References

1. Akbarian Ronizi, S.R., & Shaykh Baygloo, R. (2015). Assessment of  Environment quality of Villages' tourism Case: Asara County, Journal of rural research, 6(2), 433-457.


2. Alizadeh, T., & Alizadeh, J. (2014). The evaluation of quality of living environment in rural areas from their residents’ view (Case study: The rural areas of Aslanduz in Ardebil province), Housing And Rural Environment, Issue.144 ,.59-74.


3. Amini, A., Sadeghian, F., & Zahedi, T. (2017). Structural Modeling and Casual Interpretation of Rural Communities’ Self-Evaluation of Quality of Lie and Its Determinants. Journal of Applied Sociology, 28(1), 87-112.


4. Barati, N., & Soleiman Negad, M. (2011). Perception of Stimuli in a Controlled Environment and the Impact of Gender; Journal of Garden Landscape, Issue. 17, pp.19-30.


5. Bonaiuto, M., Fornara, F., & Bonnes, M. (2006). Perceived residential environment quality in middle-and low-extension Italian cities.Revue Européenne de Psychologie Appliquée/European Review of Applied Psychology, 56(1), 23-34.


6. Brandes, J. (2013). Pollution and environmental concern in rural China (Doctoral dissertation, University of Kansas).


7. Chervinskia, A. (2014). Ecological evaluation of economic evaluation of environmental quality, Procedia Economics and Finance, No 8, pp 150-156.


8. Fazelniya, G., Shamsoddini, A., & Dehgani, K. (2014). Analysis of place quality in the rural settlement of Mamasanicounty: A case studyof DoshmanZiyaridistrict. The Journal of Geographical Research on Desert Areas, 1(2), 195-220.


9. Galster, G. C., & Hesser, G. W. (1981). Residential satisfaction: Compositional and contextual correlates. Environment and behavior, 13(6), 735-758.


10. Hesam, M., Baghiani, H. R., & Cheraghi, M. (2018). An Assessment of the Environmental Quality of Rural Tourism Destinations (Case Study: Ghalehroodkhan Tourism Area). Journal of Research and Rural Planning, 6(4), 223-241.


11. Jomepour, M., Tahmasebi Tehrani, SH. (2013). Explaining the level of livability and quality of life in surrounding village (casestudy: the Central City of Shariar), Physical Development planning. 1(3), 49-60.


12. Kesalkheh, S., & Dadashpoor, H. (2012). Assessment residential environmental quality of traditional and new neighborhoods, in a rapid grown city, Tehran. In New and traditional residential environments, 48th ISOCARP Congress (pp. 1-11).


13. Kyttä, M., Kahila, M., & Broberg, A. (2011). Perceived environmental quality as an input to urban infill policy-making. Urban Design International, 16(1), 19-35.


14. Kzemi, M. Pour, S. Saadat, F. & Bitaraf, F.( 2011). The effect of tourisms mental image on the perceived value of coastal cities in the Capian Sea , Urban Research and Planning, Vol 2, No. 6, 19-34


15. J. (2002). Creating Architectural Theory, Translated A.R. Einifar University of Tehran Publication, Tehran


16. Lin, S., & Li, Z. (2017). Residential satisfaction of migrants in Wenzhou, an ‘ordinary city’of China . Habitat International, 66, 76-85.


17. Marans, R. W. (1976). Perceived quality of residential environments. InPerceiving environmental quality (pp. 123-147). Springer US.


18. Mohit, M. A., Ibrahim, M., & Rashid, Y. R. (2010). Assessment of residential satisfaction in newly designed public low-cost housing in Kuala Lumpur, Malaysia. Habitat international, 34(1), 18-27.


19. Motaghed, M., & Sajadzadeh, H. (2021). The Role of Environmental Quality on Place Attachment in Urban spaces. Human Geography Research, 53(2), 599-616.


20. Nemati,R.(2018). Providing Space Environmental Quality Health Pattern in Rural Area.Case Study: lorestan province, PhD-Thesis, Tarbiat Modares University Department of Geography, Faculty of Humanities.


21. Nemati, R., Pourtaheri, M., & Eftekhari, A. (2020). Assessment of the Desirability Levels of Environmental Health in Rural Areas: A Case Study of Lorestan Province Villages, Journal of rural research, 11(1), 106-123.


22. Nikpour, A., Ramezanzadeh, L. M., & Vahedi H. (2015). Assessment of Social Capital and its Impact on Improving the Quality of Urban Environment (Case study: Babolsar City), Regional Planning, 5(19), 115-126.


23. Purjafar, M.R., A.A. Tagvaei & A.R. Sadeghi, Alireza.(2009). Regulatory Impact on Improving the Quality of the Visual Axes of the Reading Public Spaces in Urban Environments: Case Study: Azadi Streets of Tehran", Urban Management, No. 24, 65-80.


24. Rahnamaei, M.T., and Shah Hosseyni, P. (2008). Process of Urban Planning in Iran, Publication SAMT.


25. Rehdanz, K., and Maddison, D. (2008). Local environmental quality and life-satisfaction in Germany. Ecological economics, 64(4), 787-797.


26. Rostami, K., Pourtaheri, M., & Eftekhari, A. (2019). Identification and ranking of the constituent elements of the environmental quality architecture in rural planning using the modified assimilation technique Case Study:Shahriar Village (Flard County, Lordegan Township), Journal of rural research, 10(3), 368-381


27. Sanaeimoghadam, S., Rahmani, B., Moridsadat, P., & Taheri, N. A. (2020). Modeling the Impacts of Environmental Quality on Tourism Destinations on Tourist Satisfaction in Rural Areas Case study: Central part of Dena city. Journal of Tourism Planning and Development,  9(33), 47-70.


28. Sojasi Qidari,H. (2016). Guide Plan Implementation Impact Assessment on Environmental Quality in Rural Area (Case Study: North and South Fendresk Rural district, Volume 20, Issue 57, 151-173.


29. Sojasi, H., Sadeghloo, T., & Mahdavi, D. (2015). Explanation the role of destination environmental quality on improving of tourist intellectual imaging (Case study area: tourism destination rural of Rood bar- Ghasran rural district). Journal of Spatial Planning, 19 (2), 61-88.


30. Tabibian, M., & Mansouri, Y. (2014). Improvement of Environmental Quality and Satisfaction of Living in new Neighborhoods by Priority of Actions on the Basis of Residents views (Case study , KASHAN), Geography and Planning, 20(57),151-173.


31. Teymori, A., & Asgari Zamani, A. (2016). The Assessment of Urban Environment Quality of Physical-Spatial Dimensions in the Middle Texture of Middle-Sized Cities (Case Study: Zanjan City). Regional Planning, 5(20), 163-176.


32. Tu, K. J., & Lin, L. T. (2008). Evaluative structure of perceived residential environment quality in high-density and mixed-use urban settings: An exploratory study on Taipei City. Landscape and Urban Planning, 87(3), 157-171.


33. Van poll R. (1997).The percived quality of the urban residential environment, a multiattribute evaluation, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen, and pp: 17-38.


34. Yadghar, A., & Pourrohani, M. (2012). The criteria for evaluating the quality of rural spaces and settlements, Housing and Rural Environment, 31(139), 51-66.


35. Zhong, L., Deng, J., Song, Z., & Ding, P. (2011). Research on environmental impacts of tourism in China: Progress and prospect. Journal of environmental management, 92(11), 2972-2983.