ضرورت ها و دلایل تقسیمات استانی در ایران با رویکرد منطقه‌ای (مطالعه موردی: استان فارس)
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایعلی شکور 1 , علی زنگی آبادی 2 , فضل اله کریمی قطب آبادی 3
1 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مرودشت، ایران
2 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد
الکلمات المفتاحية: سازماندهی سیاسی فضا, فارس, تقسیمات کشوری, مرکزیت سیاسی – اداری, شاخص مرکزیت,
ملخص المقالة :
حکومتها برای اداره قلمرو سرزمین خود ناگزیرند که کشور را به واحدهای اداری کوچکتر تقسیم کنند، تا بتوانند در زمینه اعمال حاکمیت، ارائه خدمات و ایجاد سرمایه اجتماعی مؤثر، به ایفای نقش بپردازند. هرچند تقسیمات کشوری به منظور تمرکززدایی، ضرورتی انکارناپذیر برای بیشتر کشورها است، اما هدفگذاری منطقی برای تقسیمات کشوری مهمتر از هر مسئلهی دیگر است؛ زیرا هر نوع تقسیم سیاسی سرزمین باید با هدف پایدار، غیرقابل دگرگون و دائمی دولت- کشور که بقای ملی است، سازگاری داشته باشد. بقای ملی خود در گرو امنیت ملی است که به واسطه دسترسی مناسب ساکنان به خدمات و امکانات امکان پذیر میشود. از اینرو نظام تقسیمات کشوری باید به گونهای کارآمد عمل نماید که کمترین تنش و بیشترین هماهنگی و همکاری متقابل را در درون مناطق و بین مناطق همجوار به وجود آورد. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل دلایل و ضرورتهای تقسیم استان فارس میباشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با رویکردی توسعهای میباشد. اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی گردآوری شده است. در این مقاله ابتدا ضمن معرفی وضعیت موجود تقسیمات سیاسی در استان فارس، به ذکر مشکلاتی که امروزه استان فارس در بخشهای مختلف با آن روبرو میباشند، پرداخته خواهد شد و سپس به معرفی مدل تقسیم استان فارس و مراحل اجرای آن اشاره خواهد شد. از نتایج این تحقیق میتوان به مسائل و مشکلاتی مانند وسعت زیاد استان فارس، گسترش افقی استان فارس، نامناسب بودن شاخصهای توسعه در سطح شهرستانهای استان فارس، تعداد زیاد شهرستان، نامناسب بودن وضعیت راههای ارتباطی و ... اشاره نمود که این مسائل زمینه تقسیم استان فارس را ضروری نموده است. لذا با انتخاب شهر جهرم به دلیل دارا بودن شرایط مناسب به عنوان مرکزیت سیاسی- اداری دوم در این استان، زمینه انجام تقسیم استان فارس هموارتر خواهد شد.
