برآورد پراکنش تاب آوری شهری از منظر بحران زلزله با استفاده از الگوی آمار فضایی (مطالعه موردی: شهر ایلام)
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایالیاس مودت 1 , پرستو گرمسیری 2 , کورش مومنی 3
1 - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران
2 - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان
3 - دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران
الکلمات المفتاحية: ایلام, تابآوری, مدلسازی, آمار فضایی,
ملخص المقالة :
از دیدگاه مدیریت بحران، تابآوری، یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به پایداری است. در واقع به منزله راهی جهت تقویت جوامع با استفاده از ظرفیتهای آن‌ها مطرح میشود. از مسئله انتخابی موضوع در شهر ایلام اینکه شهر ایلام در زون زاگرس واقع شده است. از لحاظ وضعیت لرزهخیزی در موقعیت خطرناک قرار دارد. به طوریکه منطقه زاگرس بیشترین زمین‌لرزه‌های با بزرگی 4 تا 4/5 ریشتر دارا میباشد. بر اساس اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با رویکرد توسعهای– کاربردی و ترکیبی از روشهای تحقیق توصیفی– تحلیلی بدین شرح که با مطالعات میدانی از نواحی 14گانه شهر ایلام و مراجعه به سازمانهای مربوطه اطلاعات مورد نیاز از دو بُعد کالبدی – اجتماعی تهیه و جمعآوری گردیده است. و با صورت کمی و کیفی با الگوی آمار فضایی و نرمافزارهای GRAFER، EQS، EXCEL و ArcGIS، VPLS و AMOS-SPSS مورد تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج تحقیق بصورت کیفی قابل بیان است که ناحیه 2 از منطقه چهار و ناحیه 2 از منطقه سه به ترتیب به عنوان نواحی که بیشترین تابآوری و کمترین تابآوری را در کل شهر ایلام دارا میباشند. و از دیدگاه کمی بر اساس نتایج الگوی Z-Score که مقدار آن برابر 586/5 درصد بوده به‌احتمال کمتر از 1 درصد تابآوری در شهر ایلام وجود دارد. به‌عبارت‌دیگر به‌احتمال کمتر از 1 درصد در وضع موجود، شهر ایلام میتواند، در تابآوری به ایفای نقش بپردازد.
- Askari, Alireza (2017): Analysis of Space Statistics with Geographic Information System, Second Edition, Tehran. [In Persian]
- Batty. M, (2009): Urban Modeling, in N. Thrift and R. Kitchin (Editors) International Encyclopedia of Human Geography,Vol 12, Elsevier, Oxford, UK.
- Belkhouche, B.; Reda, B., Salah, A. (2001): An Expert Decision Support System for Crisis Management, Tulane University New Orleans.
- Bhandari, R.K. (2010): An Overview on Natural and Manmade Disasters and Their Reduction, World Congress on Sustainable Development (Seminar), Calcutta.
- Boon, D. (2012): Recovery from disaster: Resilience, adaptability and perceptions of climate change, James Cook University Press.
- Brenner, N. (2004): New State Spaces, Urban Governance and the Rescaling of Statehood, Oxford University Press.
- Bristow, G. (2010): Resilient Regions Re-Placing Regional Competitiveness, Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 3 (1).
- Commission, E. (1997): Compendium of European Planning Systems (Brussels: CEC), Department of Conservation and Land Management Cape Range National Park, Draft Management Plan (Perth, Australia: CALM).
- Daddshpour, Hashem and Adeli, Zainab (2015): "Measurement of the Resilience Capacity in the City of Qazvin", Crisis Management Magazine, No. 8. [In Persian]
- Dalaakeh, Hasan; Samara Mohsen Beigi, Hussein; Shahiandi, Ahmad (2017), "Measuring the level of social resilience in urban areas Isfahan ", Journal of Sociology of Social Institutions, No. 4. [In Persian]
- Davis, A. (2006): Risk Work and Mental Health, Good Practice in Risk Assessment and Risk Management, London Jessica Kingsley.
- Derisen, P. (2009), A Set-Based Approach to Support Decision-Making on the Restoration of Infrastructure Networks, Earthquake Spectra 33.
- Dervishzadeh, Ali and Mohammadi, Mahin (2012): Iranian Geology, Third Edition, Payame Noor University Press. [In Persian]
- Engineering Consulting Engineers (2008): Ilam City Reconstruction Project, Ilam Province Road and Urban Development Office. [In Persian]
- Folke, C. (2010): Resilience thinking: integrating resilience, adaptability and transformability, Journal Ecology and Society, Number1.
- Gharei, Fariba, Masnavi, Mohammad Reza and Haji Bande, Mona (2017): "Development of key indicators of spatial-urban spatial measurements; Comprehensive review Theoretical Literature ", Garden Pars Journal, No. 57. [In Persian]
- Holling, C. S. (1993), Resilience and Stability of Ecological Systems, Annual Review of Ecology and Systematic, 4.
- Karrholm, N. (2015): Spatial resilience and urban planning: Addressing the interdependence of urban retail areas, Journal Cities, Vol 36.
- Kutum, D. (2016): Evaluation of dimensions, approaches and concepts of resilience in urban societies with an emphasis on natural disasters, Journal of Fundamental and Applied Sciences, No 8.
- Lefteris, A.; Mantelas, H. and Poulicos, P. (2010): A Fuzzy Cellular Automata Modeling Approach, Accessing Urban Growth Dynamics in Linguistic Terms, ICCSA 2010, Part I, LNCS 6016.
- Management and Planning Organization of Ilam Province (1965-1999): A Comprehensive Economic-Social Report of Ilam Province. [In Persian]
- Mavedat, Elias (2017): Modeling of Urban Structure in terms of earthquake crisis, Ph.D., Assistant Professor S. Maleki, Shahid Chamran University of Ahvaz. [In Persian]
- O’Brien, K. (2010): Vulnerable or Resilient? A Multi-Scale Assessment of Climate Impacts and Vulnerability in Norway, Journal Climatic change, 64 (1-2).
- Olazabal, M.; Chelleri, L. and Waters J.J. (2012): Why urban resilience?. In: Chelleri, Marta, Multidisciplinary perspectives on urban resilience a workshop report, Basque Centre for Climate Change, Bilbao.
- Pimm, S.L. (1984): The Balance of Nature? Ecological Issues in the Conservation of Species and Communities, University of Chicago Press, Chicago.
- Rezaei, Mohammad Reza (2012): "Assessment of Economic and Institutional Resilience of Urban Communities against Natural Disasters, Case Study The earthquake in the neighborhoods of Tehran ", Crisis Management Quarterly, Volume 2, Number 1. [In Persian]
- Suarez, M.; Gomez-Baggethun, M.; Benayas, J. and Tilbury, D. (2016): Towards an Urban Resilience Index: A Case Study in 50 Spanish Cities. Sustainability , 8(8): 774, 1-19.
- United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UN/ISDR) (2007 and 2016): Terminology, Basic Terms of Disaster Risk Reduction, International Strategy for Disaster Reduction.
_||_