ارزیابی و رتبهبندی محلات شهری در نماگرهای تفکیک از مبدأ پسماند با استفاده از مدل VIKOR در GIS (مطالعة موردی: شهر اردبیل)
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
علیرضا محمدی
1
(استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
الهه پیشگر
2
(دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
حسین شکری پور دیزج
3
(کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران)
دلاور معصومی
4
(کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، رشت، ایران)
قاسم فتحی
5
(کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران)
الکلمات المفتاحية: اردبیل, vikor, محلات شهری, رتبهبندی, تفکیک از مبدأ پسماند,
ملخص المقالة :
شهرنشینی شتابان و افزایش مصرف مواد، کالاها و تولید پسماند، به کاهش سلامت و بهداشت محیطی در شهرها منجر شده است. از آنجاییکه تفکیک از مبدأ روش مناسبی برای کاهش مشکلات حوزة پسماند شهری است، ازاینرو، بررسی وضعیت محلات شهری از نظر نماگرهای تفکیک از مبدأ میتواند کمک شایان توجهی به مدیریت پسماند شهری نماید. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری دادههای تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده است. قلمرو تحقیق شامل محلات 44 گانة شهرداری اردبیل هستند. با استفاده از روش کوکران 386 واحد ملکی به عنوان حجم نمونه تعیین شدهاند. نتیجة آزمون پایایی، به روش آلفای کرونباخ، 0.79 محاسبه شده است که پایایی ابزار تحقیق را تأیید میکند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی، ضریب تغییرات (C.V) و برای رتبهبندی محلات از مدل VIKOR استفاده شده است. یافتههای حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان میدهند که تنها حدود 47% از واحدهای ملکی، تفکیک از مبدأ را انجام میدهند. نتایج روش ضریب تغییرات هم نشان میدهند که مقدار این ضریب در بیش از 70% نماگرها بیش از مقدار 100 است که از این نظر، نماگرها از توزیع همگن برخوردار نیستند. نتایج روش VIKOR نشان میدهند که فقط 8/18% از محلات شهر اردبیل از نظر نماگرهای تفکیک از مبدأ پسماند، وضعیت مطلوبی دارند. نتایج تحقیق نشان میدهند که بیش از 80% محلات شهر اردبیل از نظر تفکیک از مبدأ پسماندها در وضعیت نامطلوب قرار دارند. در پایان تحقیق بر مبنای یافتهها و مؤلفههای تحقیق، پیشنهادهایی برای تأمین زیرساختها، آموزش، توانمندسازی شهروندان و اجرای برنامة مدیریت جامع پسماند شهر اردبیل ارائه شدهاند.
_||_