اثربخشی درمان مبتنی بر دلبستگی بر سوءهاضمه و اضطراب بیماری در بیماران مبتلا به سوءهاضمه
الموضوعات :نازنین احدیان 1 , سعیده زمردی 2 , سعیده بزازیان 3
1 - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، واحد تهران غرب ،دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی
3 - گروه روانشناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه‌ها: سوءهاضمه, اضطراب بیماری, درمان مبتنی بر دلبستگی,
ملخص المقالة :
چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر دلبستگی بر سو‌‌هاضمه و اضطراب بیماری در بیماران مبتلا به سوءهاضمه بود. روش پژوهش حاضر از نوع تجربی و به‌صورت پیش‌آزمون –پس‌آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به سوءهاضمه و اضطراب بیماری در بیمارستان خاتم‌الانبیا (ص) در سال 1400-1401 که توسط پزشک متخصص گوارش، تشخیص بیماری سوءهاضمه را دریافت کرده‌اند، بود که از میان آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) به طریق تصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایش طی دوازده هفته تحت درمان مبتنی بر دلبستگی با رویکرد ذهنی سازی قرار گرفتند و در این مدت بر گروه گواه مداخله‌ای صورت نگرفت. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های شدت علائم گوارشی ریویکی و همکاران (1998) و اضطراب بیماری سالکوسکیس و همکاران (2002) بود. دادهها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از مقایسه‌ی پس‌آزمون دو گروه، نشان داد که نمرات پس‌آزمون اضطراب بیماری و سوءهاضمه در گروه مداخله و کنترل تفاوت معنی‌داری دارد. یافته‌های پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر دلبستگی باعث کاهش سوءهاضمه و اضطراب بیماری در بیماران مبتلا به سوءهاضمه شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، توجه به درمان اختلالات دلبستگی می‌تواند بر سوءهاضمه و اضطراب بیماری اثر بگذارد. کلیدواژه‌ها: سوءهاضمه، اضطراب بیماری، درمان مبتنی بر دلبستگی
منابع
بشارت، محمدعلی؛ رییسی، فاطمه و هدفمند، هادی. (1399). اسیب‌‌های دلبستگی و افسردگی: نقش واسطه‌ای احساس خشم. مطالعات روان‌شناختی، 16(2)، 25-40.
پور فرج عمران، مجید و بهروزی، بنت الهدی. (1396). بررسی رابطه خودبیمارانگاری با سبک‌های دلبستگی، ناگویی هیجانی و اضطراب در دانشجویان. فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی دانشگاه آزاد واحد بجنورد، 12(51)، 19-36.
صابری فیروزی، مهدی؛ عابدیان، شیفته و مسرت، صادق. (1391). اپیدمیولوژی، عوامل مرتبط و تجربیات درمانی سوءهاضمه در ایران. گوارش، 17(4)، 213-227.
قنبری، فاطمه؛ نظیری، قاسم و امیدوار، بنفشه. (1399). اثر بخشی درمان مبتنی بر ذهنی سازی بر کیفیت زندگی کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی/ بیش فعالی. روشها و مدل‌‌های روان‌شناختی، 11(40)، 151-172..
کریمی، جواد؛ همایونی نجف‌آبادی، عاطفه، و همایونی نجف‌آبادی، فرشته. (1393). ارزشیابی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه اضطراب سلامت. تحقیقات نظام سلامت حکیم، ۱۷ (4)، ۲۹۷- ۳۰۵.
مظاهری، محمد و خشوعی، مهدیه سادات. (1391). مقایسه‌ی ویژگی‌های روانسنجی نسخه‌‌ی فارسی مقیاس شدت علائم گوارشی در بیماران مبتلا به اختلالات عملکردی گوارشی و افراد سالم. گوارش، 17(1)، 18-24.
مهاجرانی، سپهر؛ عیسی زادگان، علی و سلیمانی، اسماعیل. (1401). بررسی مدل معادلات ساختاری پریشانی روان‌شناختی با کیفیت زندگی سوءهاضمه کارکردی: با نقش میانجیگر خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعه آفرینی درد. ماهنامه‌‌ی علوم روان‌شناختی، 21(113)، 903-922.
نرگسی، فریده؛ ایزدی، فاطمه؛ کریمی نژاد، کلثوم، و رضایی شریف، علی. (1396). بررسی اعتبار و روایی نسخه فارسی پرسشنامه اضطراب سلامت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 7(27)، 147-160.
نرگسی، فریده؛ فتحی آشتیانی، علی؛ داوودی، ایمان و اشرفی، عماد. (1398). اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر حساسیت اضطرابی، تحمل پریشانی و علائم وسواسی-اجباری در افراد دچار اختلال وسواسی اجباری. دست‌آوردهای روان‌شناختی، 26(2)، 49-66.
هاشمی، ملیحه؛ عاطف وحید، محمد کاظم؛ ملیحی الذاکرینی، سعید؛ کراسکیان موجمناری، آدیس و دلاوری، علیرضا. (1402). اثربخشی درمان فراشناختی بر کاهش پریشانی روان شناختی و الکسی تایمیا در بیماران مبتلا به سوءهاضمه عملکردی. رویش روان شناسی، ۱۲ (۳)، ۹۷-۱۰۶
Altmann, U., Nodop, S., Dinger, U., Ehrenthal, J., Schauenburg, H., Dymel, W., Willutzki, U., & Strauss, B. (2021). Differential effects of adult attachment in cognitive-behavioural and psychodynamic therapy in social anxiety disorder: A comparison between a self-rating and an observer rating. Clinical Psychology & Psychotherapy, 28(2), 373-383.
Barbek, R. M., Makowski, A. C., & von dem Knesebeck, O. (2022). Social inequalities in health anxiety: a systematic review and meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 153, 110706.
Batman, P., & Fonagy, P. (2016). Mentalization-based treatment for personality disorders. 1st ed. United Kingdom: Oxford University Press.
Besharat, M. A., Reeisi, F., & Farahmand, H. (2020). The relationship between attachment pathologies and depression: Mediating role of anger feeling. Journal of Psychological Studies, 16(2), 25-40.
Chen,Y. (13 February 2023). Impact of Attachment History on Development of Social Relationships through Emotion Regulation. Proceedings of the 2022 4th International Conference on Literature, Art and Human Development. 8_27.
Cowan, C. S., Dinan, T. G., & Cryan, J. F. (2020). Annual Research Review: Critical windows–the microbiota–gut–brain axis in neurocognitive development. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 61(3), 353-371
Darvish, N. (2023). Taklavi. S.(2023). The Role of Early Maladaptive Schemas and Emotional Knowledge in Predicting Employees’ Illness Anxiety. International Journal of Behavior Studies in Organizations, 9; 23-35. https://doi. org/10.32038/JBSO, 3, 2.
Dollberg, D. G., & Hanetz-Gamliel, K. (2022). Mediation-moderation links between mothers' ACEs, mothers' and children's psychopathology symptoms, and maternal metallization during COVID-19. Frontiers in Psychiatry, 13, 837423.
Eubanks, R. (2022). The Connection between Mental Health Symptoms and Gastrointestinal Symptoms, as Moderated by Attachment Style (Doctoral dissertation, Alliant International University).
Ghanbari, F., Naziri, G., & Omidvar, B. (2020). The effectiveness of mentalization-based treatment on quality of life among children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Psychological Methods and Models, 11(40), 151-172.
Hashemi, M., Atef Vahid, M. K., Malihialzackerini, S., Kraskian Mojmanaree, A., & Delavari A. (2023). The effectiveness of metacognitive therapy on reducing psychological distress and alexithymia in patients with functional dyspepsia. Rooyesh, 12 (3), 97-106.
Karimi, J., Homayuni Najafabadi, A., & Homayuni Najafabadi, F. (2015). Evaluation of psychometric properties of the health anxiety inventory. Hakim Health System Research Journal, 17, 297-305.
Le, T. L., Geist, R., Bearss, E., & Maunder, R. G. (2021). Childhood adversity and attachment anxiety predict adult symptom severity and health anxiety. Child Abuse & Neglect, 120, 105216.
Lee, S. Y., Ryu, H. S., Choi, S. C., & Jang, S. H. (2020). A Study of Psychological Factors Associated with Functional Gastrointestinal Disorders and Use of Health Care. Clinical psychopharmacology and neuroscience: the official scientific journal of the Korean College of Neuropsychopharmacology, 18(4), 580–586.
Mazaheri, M., & Khoshouei, M. S. (2012). Comparison between Psychometric Characteristics of Persian Version of the Gastrointestinal Symptoms Rating Scale in Functional Gastrointestinal Disorders and Normal Groups, Govaresh, 17(1), 18_24.
Mikocka-Walus, A., Evans, S., Linardon, J., Wilding, H., & Knowles, S. R. (2023). Psychotherapy appears to improve symptoms of functional dyspepsia and anxiety: systematic review with meta-analysis. Psychology, Health & Medicine, 28(5), 1309-1335.
Mohajerani, S., Issazadegan, A., & Soleimani, E. (2022). A structural equation modeling investigation of psychological distress with quality of life in functional dyspepsia: The mediating role of pain self-efficacy, visceral sensitivity, pain-related mental imagery, and pain catastrophizing. Journal of Psychological Science. 21(113), 903-922
Mörkl, S., Butler, M. I., Holl, A., Cryan, J. F., & Dinan, T. G. (2020). Probiotics and the microbiota-gut-brain axis: focus on psychiatry. Current nutrition reports, 9, 171-182.
Nargesi, F., FathiAshtiani, A., Davodi, I., & Ashrafi, E. (2019). The effect of unifled transdiagnostic treatment on anxiety sensitivity, distress tolerance and obsessive-compulsive symptoms in individuals with obsessive-compulsive disorder. Psychological Achievements, 26(2), 49-66.
Nargesi, F., Izadi, F., Kariminejad, K., & Rezaei Sharif, A. (2017). The investigation of the reliability and validity of Persian version of Health anxiety questionnaire in students of Lorestan University of Medical Sciences. Quarterly of Educational Measurement, 7(27), 147-160.
Porfaraj, M., & Behvarzi, B. (2017). Attachment styles, alexithymia, anxiety, and hypochondriasis. Educational researches, 12(51), 19-36.
Revicki, D. A., Wood, M., Wiklund, I., & Crawley, J. (1998). Reliability and validity of the Gastrointestinal Symptom Rating Scale in patients with gastroesophageal reflux disease. Quality of life research: an international journal of quality of life aspects of treatment, care and rehabilitation, 7(1), 75–83.
Saberifirozi, M., Abedian, F., & Masserrat, S. (2013). Epidemiology, associated factors, and treatment experiences with dyspepsia in Iran, Govaresh, 17(4), 213-227.
Salkovskis, P. Rimes, K. Warwick, H., & Clark, D. (2002). The Health Anxiety Inventory: Development and validation of scales for the measurement of health anxiety and hypochondriasis. Psychological Medicine, 32(5), 843-853.
Satsangi, A. K., & Brugnoli, M. P. (2018). Anxiety and psychosomatic symptoms in palliative care: from neuro-psychobiological response to stress, to symptoms’ management with clinical hypnosis and meditative states. Annals of Palliative Medicine, 7(1), 75-111.
Thorgaard, M. V., Frostholm, L., & Rask, C. U. (2018). Childhood and family factors in the development of health anxiety: A systematic review. Children's Health Care, 47(2), 198-238.
