بررسی رابطه رهبری كارآفرينانه با خلاقيت تيمي به‌واسطه نقش میانجی اشتراك دانش
الموضوعات :
حسین معجونی
1
(دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان)
فخرالسادات نصیری ولیک بنی
2
(دانشیارگروه علوم‌تربیتی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تربیت دبیرشهید رجایی،تهران،ایران.)
الکلمات المفتاحية: رهبری كارآفرينانه, اشتراك دانش, خلاقيت تيمي,
ملخص المقالة :
هدف: تحقیق بررسی رابطه رهبری کارآفرینانه با خلاقیّت تیمی به‌واسطه نقش میانجی اشتراک دانش بود. روش: روش تحقیق کمّی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش معلّمان مدارس فني حرفه‌اي شهر شیراز به تعداد 620 نفر بودند که از این جامعه با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر مبنای فرمول کوکران نمونه‌ای به حجم 237 نفر انتخاب شد. جهت گردآوری داده‌های تحقیق از پرسشنامه‌های رهبری كارآفرينانه دبيك و همكاران (2021)؛ اشتراك دانش هوي و همكاران (2010) و خلاقيت تيمي ژیا و همکاران (2014) استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار، از تکنیک‌های آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد، نتایج بیانگر پایایی و روایی مطلوب ابزار بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و به کمک دو نرم‌افزار Spss و lisrel انجام شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل نشان داد که: متغیّرهای رهبری كارآفرينانه و اشتراك دانش دارای اثر مستقیم، مثبت و معنادار در سطح 05/0 بر خلاقيت تيمي بودند؛ همچنين رهبری كارآفرينانه به‌واسطه نقش میانجی اشتراك دانش داراي اثر غیرمستقیم، مثبت و معنادار بر خلاقيت تيمي مي باشد. نتیجه‌گیری: در نهایت بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت استفاده مدیران مدارس فنی حرفه‌ای از سبک رهبری کارآفرینانه به‌واسطه اشتراک دانش، منجر به خلاقیت تیمی معلّمان می‌شود.
بلوچی، حسین و محمدی حسینی، سید احمد. (1401). بررسی نقش میانجی جوسازمانی در رابطه بین مؤلفه‌های سازمانی (اعتماد و رهبری) و هنجارهای ذهنی اشتراک دانش. مدیریت منابع انسانی پایدار، 4(6)، 74-53.
پورکریمی، جواد؛ هماینی دمیرچی، امین؛ فکور، رضا و نجف‌پور، یونس. (1399). بررسی اثر میانجی خلاقیت سازمانی بر رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و نوآوری سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری). پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 12(3)، 153-182.
خانجانیان، فرشید و الفتی، زهرا. (1398). رويكردهاي رهبري كارآفرينانه در بهبود فرايند كسب‌وكار. مجله دستاوردهاي نوين در مطالعات علوم انساني، 2(15)، 32-39.
داور، تقی؛ صفاریان همدانی، سعید و ضامنی، فرشیده. (1400). ارائه مدل رهبری کارآفرینانه بر اساس رویکرد کیفی نظریه‌پردازی داده‌بنیاد. فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی، 9(شماره 2 (پیاپی 34))، 105-120.
دهقانی سلطانی، مهدی، مصباحی، مریم و منصوری، امیدعلی. (1400). تأثیر شایستگی مدیریتی و گرایش به یادگیری بر عملکرد شغلی مدیران: نقش میانجی رهبری کارآفرینانه در نظام آموزش عالی. نشریه آموزش علوم دریایی، 8(3)، 1-15.
صرافزاده جهرمی، مجتبی. (1400). بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین با خلاقیت و کارآفرینی سازمانی. نشریه پژوهش¬های نوین در مدیریت کارآفرینی و توسعه کسب و کار، 2(2)، 469-482.
عالی، احمد و زاهدی، شمس السادات. (1398). مقایسه‌ی تأثیر دو سبک رهبری تحول‌گرا و تسهیم‌شده بر روی خلاقیت تیمی با نقش میانجی اشتراک‌گذاری دانش. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 10(2)، 41-70. doi: 10.52547/jpap.2019.96536
عالی، احمد و زاهدی، شمس السادات. (1398). مقایسه‌ی تأثیر دو سبک رهبری تحول‌گرا و تسهیم‌شده بر روی خلاقیت تیمی با نقش میانجی اشتراک‌گذاری دانش. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 10(2)، 41-70.
کیذوری، امیرحسین و صادقی سمرجانی، امیر. (1395). تأثیر اشتراک‌گذاری دانش بر نوآوری تیمی اعضای هیات علمی: مورد دانشگاه فردوسی مشهد. فصلنامه نوآوری و ارزش‌آفرینی، 5(10)، 45-56.
محمدی اورنگی، بهزاد؛ یاعلی، رسول؛ بهرام، عباس و اقدسی، محمدتقی. (1401). بررسی نقش استراتژی‌های آموزشی یادگیری حرکتی در بهبود خلاقیت تیمی فوتبالیست‌های مبتدی. رفتار حرکتی، 14(48)، 151-174.
مطلبی ورکانی، ابوطالب؛ مظاهری، ساناز و عالی‌پور، علیرضا. (1397). ترسیم مدل ساختاری برای تبیین تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر خلاقیت کارکنان با تأکید بر نقش مدیریت دانش. مدیریت سرمایه اجتماعی، 5(3)، 411-432.
معصومی، احسان و زمانی، غلامحسین. (1396). تأثیر ویژگی‌های فردی، حرفه‌ای و هوش هیجانی بر رهبری کارآفرینانه دهیاران روستایی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 13(1)، 33-46.
Anand, A., & Walsh, I. (2016). Should knowledge be shared generously? Tracing insights from past to present and describing a model. Journal of Knowledge Management. 20(4), 13-730.
Anderson, N., Potočnik, K., & Zhou, J. (2014). Innovation and creativity in organizations: A state-of-the-science review, prospective commentary, and guiding framework. Journal of management, 40(5), 1297-1333.
Bagheri, A. (2017). The impact of entrepreneurial leadership on innovation work behavior and opportunity recognition in high-technology SMEs. The Journal of High Technology Management Research, 28(2), 159-166.
Bagheri, A., & Harrison, C. (2020). Entrepreneurial leadership measurement: a multi-dimensional construct. Journal of Small Business and Enterprise Development. 27(4), 659-679.
Bavik, Y. L., Tang, P. M., Shao, R., & Lam, L. W. (2018). Ethical leadership and employee knowledge sharing: Exploring dual-mediation paths. The Leadership Quarterly, 29(2), 322-332.
Bhatti, M. H., Akram, U., Bhatti, M. H., Riaz, T., & Syed, N. (2022). Knowledge has no value until it is shared: an empowering leadership perceptive. International Journal of Quality and Service Sciences. 14(1), 133-153. https://doi.org/10.1108/IJQSS-04-2021-0064
Cai, W., Lysova, E. I., Khapova, S. N., & Bossink, B. A. (2019). Does entrepreneurial leadership foster creativity among employees and teams? The mediating role of creative efficacy beliefs. Journal of Business and Psychology, 34(2), 203-217.
Carmeli, A., & Paulus, P. B. (2015). CEO ideational facilitation leadership and team creativity: The mediating role of knowledge sharing. The Journal of Creative Behavior, 49(1), 53-75.
Carmeli, A., Gelbard, R., & Reiter‐Palmon, R. (2013). Leadership, creative problem‐solving capacity, and creative performance: The importance of knowledge sharing. Human Resource Management, 52(1), 95-121.
Chang, Y. Y., Hodgkinson, I., Hughes, P., & Chang, C. Y. (2019). The mediation between participative leadership and employee exploratory innovation: Examining intermediate knowledge mechanisms. Leadership & Organization Development Journal. 40(3), 334-355.
Chen, L., Liu, S., Wang, Y., & Hu, X. (2021). Humble leader behavior and team creativity: the team learning perspective. Journal of Managerial Psychology. 36(3), 272-284.
Dabić, M., Stojčić, N., Simić, M., Potocan, V., Slavković, M., & Nedelko, Z. (2021). Intellectual agility and innovation in micro and small businesses: The mediating role of entrepreneurial leadership. Journal of Business Research, 123, 683-695.
Dong, Y., Bartol, K. M., Zhang, Z. X., & Li, C. (2017). Enhancing employee creativity via individual skill development and team knowledge sharing: Influences of dual‐focused transformational leadership. Journal of Organizational Behavior, 38(3), 439-458.
Fan, Z., Sun, H., Zhu, P., Zhu, M. and Zhang, X. (2022), "How do developmental I-deals promote team creativity: the role of team creative-efficacy and error management atmosphere", Chinese Management Studies, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/CMS-06-2022-0218.
Fontana, A., & Musa, S. (2017). The impact of entrepreneurial leadership on innovation management and its measurement validation. International Journal of Innovation Science. 9(1), 2-19.
Gibb, A. A. (2000). SME policy, academic research and the growth of ignorance, mythical concepts, myths, assumptions, rituals and confusions. International Small Business Journal, 18(3), 13-35.
Göksel, A., & Aydıntan, B. (2017). How can tacit knowledge be shared more in organizations? A multidimensional approach to the role of social capital and locus of control. Knowledge Management Research & Practice, 15(1), 34-44.
Gu, J., Chen, Z., Huang, Q., Liu, H., & Huang, S. (2018). A multilevel analysis of the relationship between shared leadership and creativity in inter‐organizational teams. The Journal of Creative Behavior, 52(2), 109-126.
Gupta, V., MacMillan, I. C., & Surie, G. (2004). Entrepreneurial leadership: developing and measuring a cross-cultural construct. Journal of business venturing, 19(2), 241-260.
Harrison, C., Burnard, K., & Paul, S. (2017). Entrepreneurial leadership in a developing economy: a skill-based analysis. Journal of Small Business and Enterprise Development. 25(3), 521-548.
Harrison, R. T., Leitch, C. M., & McAdam, M. (2018). Breaking glass: Towards a gendered analysis of entrepreneurial leadership. In Research Handbook on Entrepreneurship and Leadership. Edward Elgar Publishing.
Huang, S., Ding, D., & Chen, Z. (2014). Entrepreneurial Leadership and Performance in C hinese New Ventures: A Moderated Mediation Model of Exploratory Innovation, Exploitative Innovation and Environmental Dynamism. Creativity and Innovation Management, 23(4), 453-471.
Huy, Q. N., Bagozzi, R. P., Boss, W., & Sguera, F. (2010). ‘Affective enablers of knowledge sharing in a high performance hospital. Ann Arbor, 1001, 48109-1234.
Jennex, M.E. (2005), “What is knowledge management?”, International Journal of Knowledge Management, Vol. 1 No. 4.
Jia, L., Shaw, J. D., Tsui, A. S., & Park, T. Y. (2014). A social–structural perspective on employee–organization relationships and team creativity. Academy of Management Journal, 57(3), 869-891.
Khalil, S. H., Shah, S. M. A., & Khalil, S. M. (2021). Sustaining work outcomes through human capital sustainability leadership: knowledge sharing behaviour as an underlining mechanism. Leadership & Organization Development Journal. 42(7), 1119-1135.
Kim, B. J., Park, S., & Kim, T. H. (2019). The effect of transformational leadership on team creativity: Sequential mediating effect of employee’s psychological safety and creativity. Asian Journal of Technology Innovation, 27(1), 90-107.
Kim, S. J., Jang, Y., Yoo, M., & Song, J. H. (2021). The mutual impact of university president’s leadership and organizational justice on knowledge sharing: the mediating effect of communication. Industrial and Commercial Training. 53(3), 268-282.
Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
Koh, D., Lee, K., & Joshi, K. (2019). Transformational leadership and creativity: A meta‐analytic review and identification of an integrated model. Journal of Organizational Behavior, 40(6), 625-650.
Koryak, O., Mole, K. F., Lockett, A., Hayton, J. C., Ucbasaran, D., & Hodgkinson, G. P. (2015). Entrepreneurial leadership, capabilities and firm growth. International Small Business Journal, 33(1), 89-105.
Latif, K. F., Nazeer, A., Shahzad, F., Ullah, M., Imranullah, M., & Sahibzada, U. F. (2020). Impact of entrepreneurial leadership on project success: mediating role of knowledge management processes. Leadership & Organization Development Journal. 41(2), 237-256.
Lei, S., Qin, C., Ali, M., Freeman, S., & Shi-Jie, Z. (2021). The impact of authentic leadership on individual and team creativity: a multilevel perspective. Leadership & Organization Development Journal. 42(4), 644-662.
Leitch, C. M., & Volery, T. (2017). Entrepreneurial leadership: Insights and directions. International Small Business Journal, 35(2), 147-156.
Li, G., Shang, Y., Liu, H., & Xi, Y. (2014). Differentiated transformational leadership and knowledge sharing: A cross-level investigation. European Management Journal, 32(4), 554-563.
Lofstrom, M., Bates, T., & Parker, S. C. (2014). Why are some people more likely to become small-businesses owners than others: Entrepreneurship entry and industry-specific barriers. Journal of Business Venturing, 29(2), 232-251.
Mayer, D. M., Aquino, K., Greenbaum, R. L., & Kuenzi, M. (2012). Who displays ethical leadership, and why does it matter? An examination of antecedents and consequences of ethical leadership. Academy of management journal, 55(1), 151-171.
Mehmood, M. S., Jian, Z., & Akram, U. (2020). Be so creative they can’t ignore you! How can entrepreneurial leader enhance the employee creativity?. Thinking Skills and Creativity, 38, 100721.
Mehmood, M. S., Jian, Z., & Gilal, F. G. (2020). Entrepreneurial leadership and employee innovative behavior: Intervening role of creative self-efficacy. Human Systems Management, 39(3), 367-379.
Mehmood, M. S., Jian, Z., Akram, U., & Tariq, A. (2021). Entrepreneurial leadership: the key to develop creativity in organizations. Leadership & Organization Development Journal. 42(3), 434-452.
Mehmood, M. S., Jian, Z., Akram, U., Akram, Z., & Tanveer, Y. (2021). Entrepreneurial leadership and team creativity: the roles of team psychological safety and knowledge sharing. Personnel Review. DOI 10.1108/PR-07-2020-0517.
Men, C., & Jia, R. (2021). Knowledge-oriented leadership, team learning and team creativity: the roles of task interdependence and task complexity. Leadership & Organization Development Journal. 42(6), 882-898.
Men, C., Yue, L., Weiwei, H., Liu, B., & Li, G. (2021). How abusive supervision climate affects team creativity: the contingent role of task interdependence. European Journal of Innovation Management. DOI 10.1108/EJIM-08-2020-0310.
Miao, Q., Eva, N., Newman, A., & Cooper, B. (2019). Ceo entrepreneurial leadership and performance outcomes of top management teams in entrepreneurial ventures: The mediating effects of psychological safety. Journal of Small Business Management, 57(3), 1119-1135.
Nguyen, N. T., Hooi, L. W., & Avvari, M. V. (2021). Leadership styles and organisational innovation in Vietnam: does employee creativity matter?. International Journal of Productivity and Performance Management. Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/IJPPM-10-2020-0563
Park, W. W., Lew, J. Y., & Lee, E. K. (2018). Team knowledge diversity and team creativity: The moderating role of status inequality. Social Behavior and Personality: an international journal, 46(10), 1611-1622.
Preller, R., Patzelt, H., & Breugst, N. (2020). Entrepreneurial visions in founding teams: Conceptualization, emergence, and effects on opportunity development. Journal of Business Venturing, 35(2), 105914.
Reid, S. W., Anglin, A. H., Baur, J. E., Short, J. C., & Buckley, M. R. (2018). Blazing new trails or opportunity lost? Evaluating research at the intersection of leadership and entrepreneurship. The Leadership Quarterly, 29(1), 150-164.
Renko, M., El Tarabishy, A., Carsrud, A. L., & Brännback, M. (2015). Understanding and measuring entrepreneurial leadership style. Journal of small business Management, 53(1), 54-74.
Ribeiro, N., Duarte, A. P., Filipe, R., & Torres de Oliveira, R. (2020). How authentic leadership promotes individual creativity: The mediating role of affective commitment. Journal of Leadership & Organizational Studies, 27(2), 189-202.
Shin, S. J., & Zhou, J. (2007). When is educational specialization heterogeneity related to creativity in research and development teams? Transformational leadership as a moderator. Journal of applied Psychology, 92(6), 1709.
Surie, G., & Ashley, A. (2008). Integrating pragmatism and ethics in entrepreneurial leadership for sustainable value creation. Journal of Business Ethics, 81(1), 235-246.
Tang, M. (2019). Fostering creativity in intercultural and interdisciplinary teams: the victory model. Frontiers in psychology, 10, 2020. doi: 10.3389/fpsyg.2019.02020.
Tierney, P., & Farmer, S. M. (2011). Creative self-efficacy development and creative performance over time. Journal of applied psychology, 96(2), 277.
Van Knippenberg, D., De Dreu, C. K., & Homan, A. C. (2004). Work group diversity and group performance: an integrative model and research agenda. Journal of applied psychology, 89(6), 1008.
Wang, S., & Noe, R. A. (2010). Knowledge sharing: A review and directions for future research. Human resource management review, 20(2), 115-131.
Yang, J., Liu, H., & Gu, J. (2017). A multi-level study of servant leadership on creativity: The roles of self-efficacy and power distance. Leadership & Organization Development Journal. 38(5), 610-629.
Zaccaro, S. J., Rittman, A. L., & Marks, M. A. (2001). Team leadership. The leadership quarterly, 12(4), 451-483.
Zhou, J., & George, J. M. (2001). When job dissatisfaction leads to creativity: Encouraging the expression of voice. Academy of Management journal, 44(4), 682-696.
