نقش ابعاد ترومای دوران کودکی در پیش بینی مولفه‌های هوش هیجانی دانشجویان
الموضوعات :آمنه بخشی‌زاده 1 , حسین ابراهیمی مقدم 2 , مالک میرهاشمی 3
1 - دانشجوی دکترای روانشناسی، گروه روانشناسی،واحد رودهن،دانشگاه آزاداسلامی،رودهن، ایران.
2 - دانشيار گروه روانشناسي، واحد رودهن، دانشگاه آزاداسلامي، رودهن، ايران.
3 - دانشيار گروه روانشناسي، واحد رودهن، دانشگاه آزاداسلامي، رودهن، ايران.
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه‌ها: ترومای دوران کودکی, سواستفاده عاطفی, هوش هیجانی,
ملخص المقالة :
چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه نقش ابعاد ترومای کودکی در پیش‌بینی ابعاد هوش هیجانی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه آزاد واحد رودهن با رده سنی 20 سال به بالا و با عدم سابقه هرگونه اختلال عصبی یا روانپزشکی و آسیب مغزی اکتسابی که باعث از دست دادن هوشیاری بیش از 1 دقیقه بشود و سوء مصرف مواد در 6 ماه گذشته (براساس گزارش خود) و سابقه اختلالات عصبی (مانند صرع)، بود که در سال (1400-1401) مشغول به تحصیل بودند. 336 دانشجو از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه هوش هیجانی شات (1990) (SSEIT) و پرسشنامه ترومای کودکی برنشتاین (2003) (CTQ)، استفاده شد. تحلیل دادهها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه با نرم‌افزار SPSS-27 انجام شد. یافته‌ها نشان داد که سواستفاده عاطفی قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده مشکلات در هوش‌هیجانی دانشجویان بود. در ابعاد هوش‌هیجانی، در تنظیم هیجان، سواستفاده جنسی (24/0- β =) (001/0>P) و در ارزیابی هیجان و بهره‌برداری از هیجان نیز سواستفاده عاطفی (36/0- β =) (001/0>P) و (26/0- β =) (001/0>P) قوی‌ترین مولفه قابل پیش‌بینی بودند. درنتیجه می‌توان گفت ترومای دوران کودکی بر قابلیت‌های هوش هیجانی اثر می‌گذارند. بنابراین به درمانگران پیشنهاد می‌شود که با تقویت مهارت‌های هوش هیجانی می‌توانند نقش مهمی را در کاهش تأثیرات منفی تروماهای کودکی ایفا کنند. کلیدواژه‌ها: ترومای دوران کودکی، سواستفاده عاطفی، هوش هیجانی
منابع
ابراهیمی، ح.، دژکام، م.، یوسفی، س. (1392). رابطه تروماهای دوران کودکی و سبک‌های دلبستگی با رفتار اقدام به خودکشی در زنان مراجعه کننده به بیمارستان لقمان حکیم در مقایسه با جمعیت عمومی. فصلنامه فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده، سال 7، ش 23، ص48-69.
ابراهیمی، ح.، دژکام، م.، ثقه‌الاسلام، ط. (1392). تروماهای دوران کودکی و اقدام به خودکشی در بزرگسالی . مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، دوره 19، ش 4، ص 275-282.
استادنوروزی، م. (1397). تدوین مدل بدتنظیمی هیجان و گسستگی در شخصیت مرزي: تعیین نقش تروماي کودکی در تعاملات توجه هیجان و سیمایه کارکرد شخصیت و صفات مرضی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی بالینی، دانشگاه کردستان.
امیرتیموری، ر. (1390). نقش واسطه‌ای هوش هیجانی و سبک‌های مقابله‌ای برای عوامل استرس زا و علائم استرس در دانش آموزان دبیرستانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت.
بشارت، م. ع.، نادعلی، ح.، عزیزی، ک. (1389). هوش‌هیجانی و سبک‌های مقابله با استرس. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، دوره 2، ش اول.
جوادی، ا. (1396). تاثیر آموزش مولفه‌های هوش هیجانی بر راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کنترل فکر مادران کم‌توان ذهنی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
حسینی، ک.، سلیمانی، ا. (1398). نقش تمیزی ترومای کودکی و تحریف‌های شناختی در تبیین علایم بالینی اختلال وسواسی-جبری. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی (اندیشه و رفتار)، 14(54 )، 17-26.
خسرو جاوید، م. (1381). بررسی اعتبار و روایی عامل هوش هیجانی شات در میان نوجوانان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
خسروی، ص. و پژوهش، ز. (1396). بررسی رابطه ترومای دوران کودکی با تنظیم شناختی هیجان در افراد اقدام کننده به خودکشی. دومین کنفرانس ملی روانشناسی و مشاوره، اصفهان. https://civilica.com/doc/770092
محمودی، م.، صابری، ه.، بشردوست، س. (1401). پیش بینی پریشانی روان شناختی بر اساس ترومای دوران کودکی با نقش میانجی ناگویی هیجانی. مجله تازه‌های علوم شناختی، دوره 24، ش 3، 41-56.
هومن، ح. (1384). تحلیل داده‌های چند متغیری در پژوهش‌های رفتاری. انتشارات پیک فرهنگ.
Allen, E. S. (2016). Childhood trauma: A comprehensive review of effects, assessments, and treatments (Yüksek lisans tezi). Arizona State University, ABD.
American Psychiatric Association. (2022). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5-TR (Vol. 5). Washington, DC: American psychiatric association.
Beauvais, A., Andreychik, M., & Henkel, L. A. (2017). The role of emotional intelligence and empathy in compassionate nursing care. Mindfulness & Compassion, 2(2), 92-100.
Baroncelli, A., & Ciucci, E. (2014). Unique effects of different components of trait emotional intelligence in traditional bullying and cyberbullying. Journal of adolescence, 37(6), 807-815.
Bernstein, D. P., Fink, L., Handelsman, L., & Foote, J. (1998). Childhood trauma questionnaire. Assessment of family violence: A handbook for researchers and practitioners.
Bernstein, D. P., Stein, J. A., Newcomb, M. D., Walker, E., Pogge, D., Ahluvalia, T., Stokes, J., Handelsman, L., Medrano, M., & Desmond, D. (2003). Development and validation of a brief screening version of the Childhood Trauma Questionnaire. Child abuse & neglect, 27(2), 169-190.
Bérubé, A., Turgeon, J., Blais, C., Fiset, D. (2023). Emotion Recognition in Adults With a History of Childhood Maltreatment: A Systematic Review. Trauma Violence Abuse, 24(1):278-294. doi: 10.1177/15248380211029403. Epub 2021 Jul 9. PMID: 34238064; PMCID: PMC9660286.
Castilho, P., Carvalho, S. A., Marques, S., & Pinto-Gouveia, J. (2017). Self-compassion and emotional intelligence in adolescence: A multigroup mediational study of the impact of shame memories on depressive symptoms. Journal of Child and Family Studies, 26, 759-768.
Dolev, N., & Leshem, S. (2017). Developing emotional intelligence competence among teachers. Teacher development, 21(1), 21-39.
Ferrer, C. M. S. (2012). How to Influence the New Technologies in the Emotional Intelligence and Communication of Higher Education Student. Emotional Intelligence-New Perspectives and Applications. 1nd ed. IntechOpen, 279-288. DOI:10.5772/31716.
Goleman, D. (2020). Emotional intelligence. Bloomsbury Publishing.
Gallo, E. A. G., Munhoz, T. N., de Mola, C. L., & Murray, J. (2018). Gender differences in the effects of childhood maltreatment on adult depression and anxiety: A systematic review and meta-analysis. Child abuse & neglect, 79, 107-114.
Gottfredson, R. K., & Becker, W. J. (2023). How past trauma impacts emotional intelligence: Examining the connection. Frontiers in Psychology, 14, 1067509.
Hofman, N. L. (2014). Emotion regulation deficits as mediators of the relationship between trauma, emotional intelligence, antisocial behaviors, posttraumatic stress symptoms, and alcohol use and related problems. University of South Dakota.
Karos, K., Niederstrasser, N., Abidi, L., Bernstein, D. P., & Bader, K. (2014). Factor structure, reliability, and known groups validity of the German version of the Childhood Trauma Questionnaire (Short-form) in Swiss patients and nonpatients. Journal of child sexual abuse, 23(4), 418-430.
Kaurin, A., Schönfelder, S., & Wessa, M. (2018). Self-compassion buffers the link between self-criticism and depression in trauma-exposed firefighters. Journal of counseling psychology, 65(4), 453-462.
Khodami, M. A., Seif, M. H., Koochakzadeh, R. S., Fathi, R., & Kaur, H. (2022). Perceived stress, emotion regulation and quality of life during the Covid-19 outbreak: A multi-cultural online survey. Annales Médico-psychologiques, revue psychiatrique, Volume 180, Issue 6, Pages 514-518.
Leray, M., Vila, G. (2018). Psychological Maltreatment. In C. R. Salmon & C. Adamsbaum eds. Child Abuse: Diagnostic and Forensic Considerations. Springer International Publishing Ag. 275-302.
Levy, J., Goldstein, A., & Feldman, R. (2019). The neural development of empathy is sensitive to caregiving and early trauma. Nature communications, 10 (1), 1905.
Masten, A. S., & Cicchetti, D. (2010). Developmental cascades. Development and psychopathology, 22(3), 491-495.
Müller, L. E., Bertsch, K., Bülau, K., Herpertz, S. C., & Buchheim, A. (2019). Emotional neglect in childhood shapes social dysfunctioning in adults by influencing the oxytocin and the attachment system: Results from a population-based study. International Journal of Psychophysiology, 136, 73-80.
Sarafim-Silva, B. A. M., & Bernabé, D. G. (2021). Emotional intelligence for coping with the consequences of childhood trauma. The Science of Emotional Intelligence, 47. Retrieved from: http://dx.doi.org/10.5772/intechopen.97838
Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J., & Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and individual differences, 25(2), 167-177.
Tolegenova, A., Jakupov, S., Chung, M. C., Saduova, S., & Jakupov, M. (2012). A theoretical formation of emotional intelligence and childhood trauma among adolescents. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 69, 1891-1894.
U.S. Department of Health & Human Services, Administration for Children and Families, Administration on Children, Youth and Families, Children’s Bureau. (2022). Child Maltreatment 2020. Retrieved from https://www.acf.hhs.gov/cb/data-research/child-maltreatment.
Villanueva, L., Prado-Gascó, V., & Montoya-Castilla, I. (2022). Longitudinal analysis of subjective well-being in preadolescents: The role of emotional intelligence, self-esteem and perceived stress. Journal of health psychology, 27(2), 278-291.
World Health Organizaion. (2020). Child maltreatment. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/child-maltreatment.
Wu, C. W., Chen, W. W., & Jen, C. H. (2021). Emotional intelligence and cognitive flexibility in the relationship between parenting and subjective well-being. Journal of Adult Development, 28, 106-115.
Xiang, Y., Yuan, R., & Zhao, J. (2021). Childhood maltreatment and life satisfaction in adulthood: The mediating effect of emotional intelligence, positive affect and negative affect. Journal of health psychology, 26(13), 2460-2469.
Zhao, J., Xiang, Y., Zhao, J., Li, Q., Dong, X., & Zhang, W. (2020). The relationship between childhood maltreatment and benign/malicious envy among Chinese college students: the mediating role of emotional intelligence. The Journal of General Psychology, 147(3), 277-292.
Zhang, H., Gao, X., Liang, Y., Yao, Q., & Wei, Q. (2024). Does child maltreatment reduce or increase empathy? A systematic review and meta-analysis. Trauma, Violence, & Abuse, 25(1), 166-182.
