بررسی رویکردهای مثبت، منفی و بی‌طرفانۀ سفرنامه‌ها به فرهنگ عامه در دورۀ قاجار
الموضوعات :
زاگرس زند
1
()
الکلمات المفتاحية: سفرنامه, فرهنگ عامه, فرهنگ مردم, قاجاریه, ایران‌شناسی, جهانگردان اروپایی,
ملخص المقالة :
سفرنامه از مهمترین منابع دست اول برای پژوهش‌های فرهنگی به شمار می‌آید و سفرنامه‌های اروپاییان در دوران قاجار، چه از دید کمی و چه از دید کیفی، دارای بیشترین ارزش برای شناخت و بررسی فولکلور ایران هستند. فرهنگ عامه، خلقیات، آداب و رسوم و آیین‌های ایرانی بازتاب گسترده‌ای در سفرنامه‌های دوران قاجار داشته‌اند. همچنین سفرنامه‌های اروپاییان منبع بزرگی برای ایران-شناسان بوده و از پایه‌های مهم ایران‌شناسیِ غربی قلمداد می شوند. از این‌رو چگونگی بازنمایی این فرهنگ در نوشته‌های اروپاییان دارای اهمیت کلیدی است. این جستار کوشیده است با بررسی این سفرنامه‌ها و انجام دسته‌بندی داده‌های مربوط به فرهنگ عامۀ ایران، سویه‌ها و جزییات برخی باورها، آیین‌ها و روحیات ایرانی را بیرون کشیده، ارزیابی و تحلیل نماید. این بررسی نشان می‌دهد که بیشتر داده‌ها با نگاه مثبت یا بی‌طرفانه و تنها گزراشی/توصیفی به فرهنگ عامۀ ایران گردآوری شده‌اند و بخش کوچکی از داده‌ها نیز با رویکرد منفی و شرق‌شناسانه انجام شده‌اند.
_||_
