تأثیر نیتروژن و تراکم گیاهی بر عملکرد دانه و روغن گیاه کرچک (Ricinus Communis L.)
الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعیمهرزاد علیمحمدی 1 , سید علیرضا ولدآبادی 2 , جهانفر دانشیان 3 , بهروز عارف 4
1 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
2 - فرهیخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان.
3 - فرهیخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان.
4 - دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر و نهال کرج.
الکلمات المفتاحية: عملکرد دانه, عملکرد روغن, نیتروژن, تراکم, کرچک,
ملخص المقالة :
اثر سطوح تراکم و مقادیر مختلف نیتروژن بر صفات زراعی و برخی شاخصهای رشد کرچک در آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز آموزش اسماعیل آباد استان قزوین در سال زراعی 1385 ارزیابی شد. مقادیر مختلف نیتروژن در چهار سطح ( 0، 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار) بهعنوان فاکتور اصلی و تراکم کاشت شامل در سه سطح (5/2، 4 و 5/5 گیاه در متر مربع) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج بهدست آمده نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب از کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تیمار شاهد نیتروژن بهدست آمد. بین سطوح تراکم از نظر کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب از تراکم 5/5 و 5/2 گیاه در متر مربع حاصل شد. اثر متقابل نیتروژن و تراکم نیز بر صفات وزن خشک خوشه در گیاه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در متر مربع، وزن هزار دانه و عملکرد دانه از لحاظ آماری معنیداری بود. بیشترین وزن خشک خوشه در گیاه، تعداد دانه در گیاه و وزن هزار دانه از اثر متقابل تراکم 5/2 گیاه در متر مربع و کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. کمترین میزان در صفات ذکر شده نیز از تراکم 5/5 گیاه در متر مربع و تیمار عدم مصرف نیتروژن بهدست آمد. بیشترین تعداد دانه در متر مربع و عملکرد دانه نیز از اثر متقابل تراکم 5/5 گیاه در متر مربع و مصرف 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم 5/5 گیاه در متر مربع به عنوان بهترین تیمار جهت تولید بیشتر عملکرد دانه و روغن شناخته شدند.
Allam AU, EL- Nager GR, Gala AH (2003) Response of sunflower hybrids to planting dates and densities. Acta Agronomy Hangrica 51 (1): 25-35.
Ardakani MR, Rahmati A, Daneshian J, Valizadeh M (2007) Investigating the effect of density on yield and yield components of two sunflower hybrids. Proceeding of 9th Iranian Crop Science Congress. Tehran University, Pardis Abu-Reyhan. [In Persian with English Abstract].
Choilt O (1988) Reports of the crop experimental station (special crops). Suwan, Korea.
Hikwa D, MugwIra LM (2001) Response of castor cultivar “Hale” To rant and method of nitrogen fertilizer application in different enviroments of Zimbabwe. African Crop Science Journal 8: 23-35.
Koutrobas SD, Papakosta DK, Doitsinis A (2000) Water requirements for castor plant (Ricinus communis L.) in a mediterranean climate. Agronomy Journal 784:33-41.
Lak Sh A, Naderi S, Siadat A, Ayneh Bandough A, Nour-Mohammadi G (2007) Effect of different nitrogen levels and plant density under different moisture conditions on yield, yield components and water use efficiency of corn cv. single cross 704 in khouzestan. Journal of Iranian Crop Science. 8(2): 56-67.
Omidbeygi R (1998) Production and productivity approach of medicinal plants. Nikrouz publishing. 155 pp.
Patel PK (1976) Nipping of branches increases yield in castor. Ind. Fmy. 26(3): 35-43.
Pooran, Ch, Singh PK, Goverd Han M, Chand P (2003) Study of moistur conservation practices and time of nitrogen application on yield of castor (Ricinus communis L.) Progressive Agriculture 3:1-2, 111-112.
Rafiol-Hoseini M, Salehi F (2002) Determination of sunflower cultivar and its optimum density in order to oil production in Shahr-e-Kord area. Proceeding of the First Scientific- Practical Seminar on Vegetable Oil Industry of Iran.
Samsam Shariat H (1996) Growing and propagation of medicinal plants. Mafi publishing. 275 pp.
Naseri F (1997) Oil seeds (translation). Press and Publication Institute of Astan Qods Razavi. 816 pp. [In Persian with English Abstract].
Weiss EA (2000) Oil seed crops. Black Weel Science, pp:13-52.
William IH, Kittock DL (1989) Management factors influencing viability of castor bean. Agronomy Journal 67(6): 954-8.
_||_
