بررسی تأثیر عوامل درونی (فطری) و بیرونی (تربیتی) بر بیتفاوتی سازمانی با نقش میانجی هوش اخلاقی اسلامی کارکنان اداره کل حفاظت محیطزیست خراسانرضوی
الموضوعات :
الکلمات المفتاحية: عوامل درونی (فطری), عوامل بیرونی (تربیتی), هوش اخلاقی اسلامی, بیتفاوتی سازمانی, اداره کل حفاظت محیطزیست,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل درونی (فطری) و بیرونی (تربیتی) بر بیتفاوتی سازمانی با نقش میانجی هوش اخلاقی اسلامی کارکنان اداره کل حفاظت محیطزیست خراسانرضوی میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداره کل حفاظت محیطزیست خراسانرضوی، به تعداد حدود 450 نفر میباشند که با استناد به جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان، 207 نفر از آنان بهصورت نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامههای ایجاد شده توسط محققین است که با استفاده از روایی محتوایی و با استفاده از روش اعتبارسنجی صوری و پایایی آن با استفاده از همسانی درونی بهروش آلفای کرونباخ تعیین شدهاست. روش تحلیل دادهها مدل معادله ساختاری و با استفاده از نرمافزار مدلسازی آموس بود. یافتههای پژوهش نشان داد، متغیر هوش اخلاقی اسلامی با ضریب 62/0- بر بیتفاوتی سازمانی کارکنان اداره کل حفاظت محیطزیست خراسانرضوی تأثیر معنادار دارد. متغیر عوامل درونی (فطری) با ضریب 82/0 بر هوش اخلاقی اسلامی تأثیر معنادار دارد و متغیر عوامل بیرونی (تربیتی) با ضریب 07/0- بر هوش اخلاقی اسلامی تأثیر معنادار ندارد. همچنین، هوش اخلاقی اسلامی تأثیر عوامل درونی (فطری) بر بیتفاوتی سازمانی کارکنان اداره کل حفاظت محیطزیست خراسانرضوی را میانجیگری میکند؛ اما تأثیر عوامل بیرونی (تربیتی) بر بیتفاوتی سازمانی را میانجیگری نمیکند.
اردستانی، ن.، و رزقی شیرسوار، ه.، (1398). رابطهی هوش اخلاقی و رفتار شهروندی سازمانی (مطالعهی موردی: کارکنان و اعضای هیئت علمی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران)، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 17، شماره 1، 64- 45.
ارشاد حسینی، ه.، میردریکوندی، ر.، و احمدی، م. ر.، (1394). هوش اخلاقی و ساخت آزمون اولیه آن بر اساس منابع اسلامی، اسلام و پژوهشهای روانشناختی، سال 1، شماره 3، 7-26.
آمدی، ا.، (1366). غررالحکم و دررالکلم. قم: دارالکتاب الاسلامی.
باقیزاده، ر. و احمدی، ق. (1396). نقش تغافل در تربیت اسلامی با محوریت سیره نبوی و علوی. پژوهشهای اخلاقی، 1: 43-52.
بخیت، م.، عباسی، ه.، عیدی، ح.، و عیدیپور، ک.، (1394). پیشبینی بیتفاوتی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه از طریق هوش راهبردی مدیران، رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره 3، شماره 9، 81- 71.
بهرامی، م. ا.، اصمی، م.، فاتحپناه، آ.، دهقانی تفتی، ع.، و احمدی تهرانی، غ. ر.، (1391). سطح هوش اخلاقی اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی یزد. اخلاق و تاریخ پزشکی، شماره 6، 27- 32.
بهشتیفر، م.، و رفیعی، ر. م.، (1391). تأثیر هوش اخلاقی در سازمانها، سومین همایش ملی بزرگداشت سهروردی با موضوع اخلاق کاربردی، زنجان، https://civilica.com/doc/189302
بیرجندی، ز.، جعفری، ح.، رحیمی، م. و جام برسنگ، س.1403. ارتباط هوش اخلاقی و کیفیت زندگی کاری، تصویر سلامت.15(1): 17-26.
پورحسینی، م.، و پورکیانی، م.، (1394). بررسی رابطه هوش اخلاقی و اخلاق حرفهای با موفقیت سازمانی در سازمان امور اقتصادی و دارایی و اداره کل امور مالیاتی استان کرمان. کنفرانس بینالمللی علوم انسانی، روانشناسی و علوماجتماعی، تهران.
تابان، م.، شرفی، و.، ویسه، س. م.، و شیری، ا.، (1393). بررسی تأثیر مسئولیت پذیری و هوش اخلاقی کارکنان بر سلامت نظام اداری، مدیریت در دانشگاه اسلامی، سال 3، شماره 2، 223 – 242.
جلیلیان، س.، عظیمپور، ا.، نجاتی، و.، و شهری، آ.، (1401). شناسایی ابعاد اساسی بیتفاوتی سازمانی معلمان: پژوهشی ترکیبی. دوماهنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال 13، شماره 1، 49- 31.
حر العاملی، م. ح.، (1387). تفصیل وسائلالشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: ذوی القربی.
داناییفرد، ح.، و اسلامی، آ.، (1390). کاربرد راهبرد پژوهشی نظریه دادهبنیاد در عمل؛ ساخت نظریه بیتفاوتی سازمانی، چاپ اول، تهران: دانشگاه امام صادق علیه اسلام.
درند ناروئی, خ. و ناستی زایی, ن. 1403. اثر رهبری ستمگرانه بر پنهان سازی دانش سازمانی با نقش میانجی بیتفاوتی سازمانی. رهبری آموزشی کاربردی. 5(1): 213-229.
درودی، ن. و ملکی، ح.، (1392). فطرت در آیات و روایات. معرفت، شماره 187، 29- 46.
دهقان منشادی، م.، (1396). بررسی رابطه هوش اخلاقی با وجدان کاری و تعهد سازمانی با تأکید بر رویکرد اسلامی در مدیران مدارس شهرستان میبد، فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، سال 2، شماره 3 (پیاپی 4)، 86- 67.
رضائیان، ع.، (1385). مدیریت رفتار سازمانی، تهران: انتشارات سمت.
رفیعی، م.، علی احمدی، ع. ر.، موسوی، م.، و کرمانی، م.، (1393). رهبری اخلاقمدار، ثمره پارادایم مدیریت اسلامی. پژوهشنامه اخلاق، شماره 20.
سلحشوری، ر. ا.، و توکل، س.، (1393). تأثیر بی تفاوتی سازمانی بر هویت سازمانی (مورد مطالعه: شهرداری رودهن)، نخستین کنفرانس ملی آیندهپژوهی، مدیریت و توسعه، شیراز، https://civilica.com/doc /314672
سید نقوی، م. ع.، و کشاورز حقیقی، م.، (1390). مدیریت بی تفاوتی سازمانی کارکنان. منابع انسانی ناجا، سال 6، شماره 26، 16- 1.
شایمی برزکی، ع.، ابزری، م.، و مویدی، ز.، (1395). تحلیل تأثیر تناسب فرد- سازمان بر بیتفاوتی سازمانی کارکنان، فرایند مدیریت توسعه، دوره 29، شماره 3، 171- 151.
شوماخر، ر. ا.، و لومکس، ر. ج.، (1388). مقدمهای بر مدلسازی معادله ساختاری، ترجمه وحید قاسمی، چاپ اول، تهران: جامعهشناسان.
شهرکی، ط.، سمیعی، ر. ا.، گرجی، م. ب.، و شجاعی، س.، (1400). مدلسازی رفتار شهروندی سازمانی بر اساس هوش اخلاقی: نقش میانجی رهبری اصیل، سلامت روان و اعتماد سازمانی. مجله علوم پزشکی رازی، دوره 28، شماره 5، 48- 38.
شیری، ا.، عزیزیانپور، م.، و رستمی، کر. ر.، (1392). بررسی رابطه بین شایستگیهای اخلاقی - اسلامی با ابعاد بیتفاوتی سازمانی. نشریه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، دوره 3، شماره 1، 18- 3.
صمدی، م.، دوایی، م.، و اقبالیان، ط.، (1391). مبانی، اصول و روشهای تربیت اخلاقی در سیره پیامبر (ص) و اهلبیت (ع). پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره 16: 37- 64.
غلامی، م.، (1396). مبانی و اصول هوش اخلاقی در قرآن. پایان نامه کارشناسیارشد فلسفه اخلاق، دانشگاه پیامنور بافق.
فلیک، ا.، (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
قاسمی، و.، (1389). مدلسازی معادله ساختاری در پژوهشهای اجتماعی با کاربرد Amos Graphics، چاپ اول، تهران: جامعهشناسان.
کلینی، م. ی.، الاصول من الکافی. بیروت: دارالاضراء.
محمدولی، م.، آزادی ریکنده، ح.، همتیان، ه.، و رضایی، م.، (1400). پیامدهای فردی بی تفاوتی سازمانی در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی. فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، سال 9، شماره 3، 354- 317.
محمدی ریشهری، م.، ( 1385 ). اخلاق مدیریت در اسلام. قم: دارالحدیث.
مختاری پور، م.، و سیادت، س. ع.، (1388). بررسی مقایسهای هوش اخلاقی و رهبری تیمی از دیدگاه برخی دانشمندان و اسلام. مصباح، شماره 78، 52- 29.
مصباحیزدی، م. ت.، (1383). اخلاق و عرفان اسلامی از دیدگاه استاد مصباحیزدی، معرفت، شماره 81.
مطهری، م.، (1357). مجموعهآثار: جلد 22. قم: انتشارات صدرا.
منصور، ب.، (1397). بررسی «فطرت اخلاقی» و «وابستگیهای اخلاق به دین» از دیدگاه استاد مطهری. نقد و نظر، دوره 23، شماره 91، 132- 158.
منطقی، م.، جوادی حسینی، س. ا.، و میردریکوندی، ر.، (1393). هوش اخلاقی و بررسی کارکردهای آن در سازمان از منظر اسلام، اسلام و پژوهشهای مدیریتی، سال 3، شماره 2، 76- 63.
مهربان، ج.، (1400). نقش واسطهای بیتفاوتی سازمانی در رابطه بین فرسودگی شغلی و سلامت اداری کارکنان آموزش و پرورش شهر تبریز. مدیریت و چشمانداز آموزش، دوره 3، شماره 7، 82- 62.
ولی خانی، م.، و کریمپور ج.، (1391). تدوین الگوی فرهنگ اسلامی سازمانی. مهندسی فرهنگی، شماره 65 و 66: 162- 189.
یوسفی، پ.، و حشمتی، ح.، (1394). هوش اخلاقی و جایگاه این مفهوم در حرفه پرستاری: بررسی موردی، راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، دوره 2، شماره 2، 73- 65.
Alarcon, G. M. (2011). A meta-analysis of burnout with job demands, resources, and attitudes. Journal of Vocational Behavior, 79, 549–563.
Borba، M. (2005). The step- by-step plan to building moral intelligence, Nurtuing Kids Heart& Souls, National Educator Award، National council ofself-esteem. Jossey-Bass.
Chen J, Liu Y, Dai J, Wang C. (2023). Development and status of moral education research: Visual analysis based on knowledge graph. Front Psychol. 2023 Jan 4;13:1079955. doi: 10.3389/fpsyg.2022.1079955. PMID: 36687975; PMCID: PMC9846641.
Crabtree, S. (2013). Worldwide, 13% of employees are engaged at work. Retrieved from http://www.gallup.com/poll/165269/worldwide-employees-engaged-work.aspx
Fathy Abo Baraka, F., Ismail Ali, H., & Mohamed Araby Ebraheem, S. (2024). Staff Nurses' Resilience: Its Relation to Moral Intelligence and Professional Compatibility. Egyptian Journal of Health Care, 15(2), 770-782. doi: 10.21608/ejhc.2024.356780
Flite, C. A. & Harman L. B. (2013). Code of Ethics: Principles for Ethical Leadership. Perspectives in Health Information Management, 10, 1-11.
Keefe, L. (2006). Overcome Organizational Indifference, Non-profit World, 24(2), 14-15.
Leander, P. N. (2009). Losing the Will: Automatic Reactions to the Indifference Perceived in Others. Unpublished Master’s Thesis, Duke University.
Lennick، D. & Kiel، F. (2005). Moral intelligence: The key to enhancing business performance and leadership success, Wharton School Publishing, An imprint of Pearson Education.
Marin, R. S. (1990). Differential diagnosis and classification of apathy. The American Journal of Psychiatry, 147, 22–30.
Schmidt, G. B.; Park, G.; Keeney, J. & Ghumman, S. (2017) Job Apathy: Scale development and initial validation. Journal of Career Assessment, 25(3), 484–501 https://doi.org/10 1177/1069072715599536.
Seale, C. (2018). Influence of machiavellianism, transparency and moral intelligence on integrity, leader effectiveness and organisational citizenship behaviour. Thesis presented for the degree of master of commerce (industrial psychology), Stellenbosch University.