بررسی شاخص های توسعه پایدار شهری با رویکردی مصرف گرایی (مطالعه موردی تبریز)
الموضوعات :
هادی آقائی
1
,
مهرداد نوابخش
2
,
سید علی هاشمیان فر
3
1 - دانشجوی دکترای تخصصی رشتۀ جامعه شناسی اقتصاد و توسعه، واحد دهاقان،دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران
2 - استاد دانشگاه آزاد
3 - دانشیار گروه جامعه شناسی داشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه اصفهان
الکلمات المفتاحية: شاخص های توسعه, پایداری شهری, مصرف گرایی,
ملخص المقالة :
الگوی توسعه پایدار شهری می تواند در شکل های مختلف و بی شماری بسته به تاریخ و منطقه ، فرهنگ ، اقتصاد، اقلیم ، محیط و سیاست نمود پیدا کن. توجه به روند تحولات توسعه نشان ميدهد،که به مرور توسعه از حالت تک بعدي به وضعيتي چند بعدي و جامع نگر تکامل يافته همچنين از جـنبه هـاي فني کاسته شده و بر جنبه هاي زيست محيطي، اجتماعي و انساني، اقتصادی افزوده شده است. اينکه شاخصها، مبناي ارزيابي ميزان تحقق اهداف توسعه و ابزاري براي برنامه ريزي درآمده انـد قابل توجه است. از این رو پرداختن به جنبه های نرم افزاری توسعه در تعاملات انسانی و کیفیت زندگی و نوع واکنش های آنان در بسترهای مهم زندگی اجتماعی می تواند تسهیل کننده این امر باشد که تنها پرداختن محض به مسائل سخت افزاری و اقتصادی در حوزه توسعه پایدار شهری نمی تواند جواب گوی مناسب برای برنامه های توسعه ای باشد، به هر حال توجه به رویکرد های توسعه ای پایدار شهری را می توان در مولفه های زیست اجتماعی انسان در جامعه مورد ارزیابی قرار داد، این امر بخصوص در مصرف گرایی افراد می تواند نمود پیدا کند، که در تحقیق حاضر بدنبال کشف و ارزیابی مولفه های مهم اجتماعی در ارتباط با توسعه پایدار در توسعه شهری با رویکرد مصرف گرایی نتایجی بدست آمده عبارت است از تاثیر شاخص های توسعه برمصرف گرایی و وجود رابطه بین ابعاد شاخص های پایداری شهری و مصرف گرایی می باشد.
امینزاده، بهناز(1387)، مجموعه مقالات توسعه شهری پایدار، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
بارتون، الیزابت؛ ولیامز کیتی و جنر، مایک(1379)، شهر متراکم و پایداری شهری، مترجم فریده باروقی، مدیریت شهری،1(4)،25-14.
باکاک، رابرت (1381). مصرف، ترجمه‌ی خسرو صبری، تـهران، نشر شیرازه.
بودریار، ژان (1389). جامعه‌ی مصرفی، ترجمه‌ی پیـروز ایـزدی، تـهران، نشر ثالث.
ببی ، ارال (1381)، روش های تحقیق در علوم اجتماعی ، ترجمه رضا فاضل ، سمت ، جلد دوم ، چاپ اول ، 1381،تهران.
پاپلی یزدي، محمد حسین و حسین رجبی سناجردي ( 1386 ) نظریه هاي شهر و . پیرامون، تهران ، انتشارات سمت،ص
دواس،دی .ای (1386). پیمایش در تحقیقات اجتماعی ، ترجمه هوشنگ نایبی ، نشر نی ، تهران.
رهنمايي، محمدتقي و پورمـوسوي، م (١٣٨٥). بـررسي نـاپايداريهاي امنيتي کانشهر تهران براساس شاخصهاي توسعه پايدارشـهري، پژوهـش هـاي جـغرافيايي، شـماره ٥٧.
رهـنما، محمدرحيم ، عباس زاده ، غلام رضا (١٣٨٧). اصول و مباني مدلهاي سنجش فرم کالبدي شهر، مشهد، جهاد دانشگاهي مشهد، چاپ اول .
رحيمي، حسين (١٣٨٣). مقدمهاي بر جغرافيا و تـوسعه پايدار، نـشر اقليدس ، مشهد.
حکمت نيا، حسن ، موسوي، ميرنجف (١٣٨٥). ارزيابي شاخصهاي توسعه پايدار شهري در نواحي شهر يزد، اولين همايش جغرافيا و قـرن ٢١، دانـشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد.
جهانیان، ناصر(1391)، اصلاح الگوی مصرف از منظر اقتصادی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسـلامی.
زيمل ، گئورگ . (١٣٧٢). کلان شهر و حيات ذهني، ترجمه ي يوسف اباذري، نامه ي علـوم اجتماعي، دانـشگاه تهران ، جلد ٢، شماره ي ٣: ١٧-٣٢.
کرانک، آر(1388)، «مصرفگرایی و سرمایه سالاری جدید»، سیاحت غرب، مهر، ش75.
عزيزي، عليرضا (١٣٨١). تـحليل و ارزيابـي توسعه پايدار شهري با استفاده از سيستم اطاعات جغرافيايي، مورد شهر شاهرود، پايان نامه کارشناسي ارشد جغرافيا و برنامه ريزي شهري، دانشگاه سيستان و بلوچستان .
کلانتري، خليل ، اسدي، علي و چوبچيان ، شهلا (١٣٨٨). تدوين و اعتبار سنجي شاخصهاي تـوسعه پايدار مـناطق روستايي، مطالعات و پژوهشهاي شهري و منطقه اي، شماره دوم .
مومنی، منصور (1386) «تحلیل های آماری با استفاده از spss»، چاپ اول، نشر کتاب نو.
موسوی، یعقوب و پاک‌خصال اعظم (1391). ″تحلیل جامعه‌شناختی رفـتار شـهرگرایی زنان″، مجله‌ی زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، بـهار.
محمدي آشناني، محمدحسين ، محمديآشناني، علي و حـسني، الهـام(1387)، پيشـنهاد فرآيند تطبيقي ارزيابي و برنامهريزي محيط زيست جهت توسعه پايدار روستايي در ايران، روستا و توسعه ، شماره ١.
نقدي، اسداله . و صادقي، رسول (١٣٨٥). حاشيه نشيني چالشي فراروي تـوسعه پايدار شهري با تاکيد بر شهر همدان، فصلنامه رفاه اجتماعي، سال پنجم ، شماره ٢٠.
Ebrahimzadeh, I., Ghasemi, E., (2015), "Evaluation urban housin framework Indicators with
approach; sustainable development, Case study, Saman city", Journal of Urban and Regional Studies and Research, 26: 104-83. [In Persian].
Hosseini, S. H., Karimzadeh, H., Mireh, M., (2011), "Analysis of sustainable developme nt
levels of Sabzevar city", Journal of Geographical Studies in Arid Zones, 3: 15-32. [In
Persian].
Tanguay, Georges A., 2009 measuring the sustainability of Cities: A survey-based analysis of the use of local indicators, scientific series,Montreal, p: 1
Khajeh Shahkuhi, A. R., Abdollahzadeh, G. H., Maedanlu Jooybari, M., (2009), "Sustainable
analysis of urban areas and prioritization of its development using takenik topsis (Case Study:
Kerman City)", Quarterly of Urban Studies and Planning, 1: 99-118. [In Persian].
Mahmoudi, S., Mahdavi, S., Malekie, M., (2015), "Evaluating the equality, inequality and
accessibility of Tabriz municipalities using the topsis method", The first national conference on earth sciences and urban development, 28 May 2015.
Maleki, S., (2003), "Sustainable city and sustainable development", Journal of Housing and
Revolution,102: 37-38. [In Persian].
Maleki, S., Hosseinzadeh Delir, K., (2008), "Ranking of urban areas view point of sustainable development indicators using form analysis and numerical taxonomy in Ilam", Journal ofGeography and Regional Development, 12: 47-48.
Nastaran, M., Abolhasani, F., Iezadi, M., (2009), "Application of TOPSIS technique in
analyzing and explaining the development of urban areas case study: urban areas of Isfahan",
Journal of Geography and Environmental Planning, 38 (2): 84-85. [In Persian].
Nikpour, A., Maleshahi, G., Razigei Remi, F., (2015), "Evaluation of sustainable developme ntindicators with emphasis on justice in distribution of services: Case Study: Babol Township ",Journal of Urban Planning and Research, 22: 138-120. [In Persian].
Naess, P., (2001), "Urban planning and sustainable development", Journal of European
Planning Studies, 9 (4): 504-505.
