بررسی رابطه بین کیفیت زندگی، جو مدرسه و خودکارآمدی با نقش میانجی شادکامی در معلمان

الموضوعات :

سید موسی گلستانه ¹ ( دانشیار، گروه روان شناسی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران )
صادق حکمتیان فرد ² ( دانشجوی دکترا و مربی دانشگاه خلیج فارس بوشهر )

تاريخ الإرسال : 25 الأحد , ذو القعدة, 1445

الکلمات المفتاحية: کیفیت زندگی, جو مدرسه, خودکارآمدی, شادکامی, معلمان. ,

ملخص المقالة :

اساس و استمرار جوامع بشری از دیرباز بر شالوده¬ی آموزش و پرورش استوار بوده است و هرچه گردونه¬ی تاریخ به جلو می-رود روز به روز بر اهمیت و نقش اساسی آن افزوده می¬شود. چراکه این نهاد وظیفه¬ی مهم تعلیم و تربیت آدمیان را بدوش می-کشد و ترقی و سعادت جوامع در گرو کارکرد صحیح، سالم و پویای آن است. در میان عوامل و عناصر متعدد و فراوانی که در حوزه آموزش وپرورش دخیل هستند، یقیناً نقش معلم به عنوان محور و مدار علم و دانش و چراغ هدایت از سایرین برجسته تر و اصل تر است، در حقیقت رهبری نسل آینده¬ی هر جامعه¬ای به دست معلمان آن جامعه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی، جومدرسه و خودکارآمدی با نقش میانجی شادکامی در معلمان جزیزه خارگ انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان جزیره خارگ به تعداد 93نفر (71نفر زن،22 نفر مرد) بودند که در سال تحصیلی 98-97 به کار اشتغال داشتند که با توجه به تعداد کم آنها به صورت سرشماری نمونه گیری انجام شد. برای جمع آوری داده¬ها از پرسشنامه کیفیت زندگی شربورن و وار(1992)، پرسشنامه جو مدرسه پاشیاردیس (2000)، مقیاس خودکارآمدی عمومی شوارتزر و جروسلم (1979) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد آرجیل و همکاران (1989) استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون با روش گام ‌به‌ گام، تمامی متغیر‌های کیفیت زندگی، جو مدرسه و شادکامی نقش معنی داری در پیش بینی خودکارآمدی معلمان دارند. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که مسیرهای کیفیت زندگی به خودکارآمدی و جو مدرسه به خودکارآمدی با میانجی شادکامی معنی‌دار می‌باشد.

المصادر:

منابع افضلی، سیدعبدالرحیم و شاهی، سکینه (1393). بررسی رابطه جو سازمانی مدرسه و خودکارآمدی تحصیلی با ویژگی های کارآفرینی در دانش آموزان هنرستان شهر اهواز سال تحصیلی 93-92، نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان شناسی، مرودشت.
بای، ناصر (1398). مطالعه رابطه بین تبعیض در محیط کار با کیفیت زندگی کاری معلمان تربیت بدنی استان گلستان. نشريه مديريت منابع انسانی در ورزش، 6(2) 344-333.
خوشایند، حمیده و سیدان، سید ابوالقاسمی (1397). نقش میانجی گری هوش هیجانی در ارتباط بین سبک زندگی با کیفیت زندگی کاری معلمان. مجله دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد، 61(1)، 238-231.
دیناروند، علی و گلزاری، زینب (1398). تأثیر روش تدریس معکوس بر نگرش حرف های و خودکارآمدی معلمان. نشریه علمی فناوری آموزش، 14(1)، 156- 145.
ربانی باوجدان، مژگان.، ربانی باوجدان، مرجان.، نیک آذین، امیر.، کاویانی، ناهید و خضری مقدم، انوشیروان (1391). رابطه باورهای خودکارآمدی و فراشناخت با راهبردهای مقابله در مردان سوءمصرف کننده مواد. فصلنامه روانشناسی کاربردی،6(3)، 102-85.
زارع، محمدعلی و محمودی، میترا و سامانی، سیامک (1390). رابطه انسجام خانواده و کیفیت زندگی با شادکامی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان مرودشت،دومین همایش ملی روانشناسی - روانشناسی خانواده،مرودشت.
علی پور، احمد؛ و نوربالا، احمدعلی (1378). بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان دانشگاه های تهران . فصلنامه اندیشه و رفتار،5(1و 2)، 64-55.
علمی، محمود و هاشم زاده، ابولفضل (1388). بررسی رابطه کیفیت زندگی‌کاری و بیگانگی اجتماعی دبیران دبیرستان‌های شهر تبریز. مطالعات جامعه شناسی. شماره 5، 28-7.
منتظری، علی؛ گشتاسبی، آزیتا؛ و وجدانینیا، مریم (1384). ترجمه، تعیین پایایی و روایی گونه فارسی پرسشنامه SF-36. فصلنامه پایش، 5(1)، 56-49.
مقیمی، محمد و رمضانی، مجید (1390). پژوهشنامه مدیریت. جاد 12. تهران، انتشارات راه دانا.
مهنا، سعید؛ میکائیلی منیع، فرزانه و عیسی زادگان، علی (1394). بررسي روابط ساختاري ادراك از جو مدرسه و اهداف پيشرفت با خودكارآمدي تحصيلي. مجله روانشناسی مدرسه، 4(1)، 138-122.
محمدی، بهرام (1387).بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و سلامت سازمانی در مدارس متوسطه استان کردستان . پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه شهید رجایی تهران.
یوسفلی، صدیقه و افرایی، هادی (1399). بررسی رابطه بین مدیریت دانش و مولفه های جو سازمانی با عملکرد شغلی معلمان دوره ابتدایی شهر ابهر،هشتمین همایش ملی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران،تهران.
Argyle, M., Martin, M., & Crossland, J. (1989). Happiness as a function of personality and social encounters. In J. P. Forgas, & J. M., Innes, (Eds.). Recent advances in social psychology: international perspective. North Holland: Elsevier.
Argyle, M., & Hills, P. (2000). Religious experiences and their relations with happiness and personality. The International Journal for the Psychology of Religion, 10(3), 157-172.
Albright, M. I., & Weissberg, R. P. (2010). School-family partnerships to promote social and emotional learning. Handbook of school-family partnerships, 246-265.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman Carter, A., Breen, L., Yaruss, J. S., & Beilby, J. (2017). Self-efficacy and quality of life in adults who stutter. Journal of fluency disorders, 54, 14-23.
Compton, W. C. (2005). Introduction to Positive Psychology. Thomson Wadsworth. Peterson, C. (2006). A primer in positive psychology. Oxford university press.
Dursun, E. (2020).The Relationship between Work-Family Conflict and Work Life Quality of Air Transportation Sector Employees. Revista Argentina de Clínica Psicológica, 5, 1179- 1184.
Erozkan, A., Dogan, U., & Adiguzel, A. (2016). Self-Efficacy, Self-Esteem, and Subjective Happiness of Teacher Candidates at the Pedagogical Formation Certificate Program. Journal of Education and Training Studies, 4(8), 72-82.
Fitria, H., Mukhtar, M., & Akbar, M. (2017). The Effect of Organizational Structure And Leadership Style on Teacher Performance In Private Secondary School. IJHCM (International Journal of Human Capital Management), 1(02), 101-112.
Garaigordobil, M. (2015). Predictor variables of happiness and its connection with risk and protective factors for health. Frontiers in Psychology, 6(1176), 1-10.
Gomez, V., Krings, F., Bangerter, A., & Grob, A. (2009). The influence of personality and life events on subjective well-being from a life span perspective. Journal of Research in Personality, 43(3), 345-354.
Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire A Compact Scale for the Measurement of Psychological Well-Being. Personality and Individual Differences, 33, 1073-1082.
Kılınç, A. Ç., Polatcan, M., Atmaca, T., & Koşar, M. (2021). Teacher Self-Efficacy and Individual Academic Optimism as Predictors of Teacher Professional Learning: A Structural Equation Modeling. Egitim ve Bilim, 46(205).
.Ko, W. H., & Kang, H. Y. (2019). Effect of leadership style and organizational climate on employees' food safety and hygiene behaviors in the institutional food service of schools. Food science & nutrition, 7(6), 2131-2143.
King, L. A., & Patterson, C. (2000). Reconstructing life goals after the birth of a child with Down syndrome: Finding happiness and growing. International Journal of Rehabilitation and Health, 5(1), 17-30.
Liaghatdar, M, J., Jafari, M., Abedi, M. R., & Samiee, F. (2008). Reliability and Validity of the Oxford Happiness Inventory among University Students in Iran, the Spanish Journal of Psychology, 11(1), 310-313.
Liang, W., Song, H., & Sun, R. (2020). Can a professional learning community facilitate teacher well-being in China? The mediating role of teaching self-efficacy. Educational Studies, 1-20.
Lavasani, M., Rastgoo, L., & Azarniad, A. (2015). The effect of happiness cognitive-behavioral training on self-efficacy beliefs and academic stress. Biquarterly Journal of Cognitive Strategies in Learning, 2(3), 1-18.
Loton, D. J., & Waters, L. E. (2017). The mediating effect of self-efficacy in the connections between strength-based parenting, happiness and psychological distress in teens. Frontiers in psychology, 8, 1707.
Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of general psychology, 9(2), 111-131.
Middleton, J., Tran, Y., & Craig, A. (2007). Relationship between quality of life and self-efficacy in persons with spinal cord injuries. Archives of physical medicine and rehabilitation, 88(12), 1643-1648.
Mertoglu, M. (2018). Happiness Level of Teachers and Analyzing Its Relation with Some Variables. Asian Journal of Education and Training, 4(4), 396-402.
Oh, J. (2020). The effect of a 9-week structured-exercise program on health-related fitness, self-efficacy, and quality of life of adults with physical disabilities (Doctoral dissertation).
Penttinen, M., Raitala, L., Reunanen, T., & Kantola, J. (2020, July). The Effects of Leadership and Management to Organizational Atmosphere and the Impact to Cash Flow Earnings: A Study from SME-Companies in Finland. In International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (pp. 161-166). Springer, Cham.
Peterson, C. (2006). Strengths of character and happiness: Introduction to special issue. Journal of Happiness Studies, 7(3), 289-291.
Purnama, Y. H., Tjahjono, H. K., Elqadri, Z. M., & Prajogo, W. (2020, July). Innovative Work Behavior: The Role of Self-efficacy and Organizational Climates. In Conference on Complex, Intelligent, and Software Intensive Systems (pp. 477-484). Springer, Cham.
Roy, D. (2020). Development and Validation of an Empirical Model-based Instrument to Measure Empathy-driven Organizational Cultures in Indian Schools. Management and Labour Studies, 45(4), 471-499.
Ryan, A., & Mathews, E. S. (2021). Teacher self-efficacy of primary school teachers working in Irish ASD classes. European Journal of Special Needs Education, 1-15.
Salas-Vallina, A., Alegre, J., & Guerrero, R. F. (2018). Happiness at work in knowledge-intensive contexts: Opening the research agenda. European Research on Management and Business Economics, 24(3), 149-159.
Schwarzer, R, Jerusalem, M. (1995). Generalized Self-Efficacy Scale. In S. Wright, & M. Johnston, & J. Weinman (Eds.), Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs (35–37). Windsor, UK: Nfer Nelson.
Song, H., Gu, Q., & Zhang, Z. (2020). An exploratory study of teachers’ subjective wellbeing: understanding the links between teachers’ income satisfaction, altruism, self-efficacy and work satisfaction. Teachers and Teaching, 26(1), 3-31.
Türkoğlu, M. E., Cansoy, R., & Parlar, H. (2017). Examining relationship between teachers' self-efficacy and job satisfaction.
Ware JE, Sherbourne CD.)1992). The MOS 36 item shortform health survey (SF-36). Medical Care 1992; 30(6): 473-483.
Won, S. D., & Chang, E. J. (2020). The relationship between school violence-related stress and quality of life in school teachers through coping self-efficacy and job satisfaction. School Mental Health, 12(1), 136-144.