«معرّی» شاعر است یا فیلسوف ؟

الموضوعات :

محمد هادی مرادی ¹

1 - استادیار، عضو هیأت علمی دانش‌گاه علامه طباطبایی.

تاريخ الإرسال : 22 السبت , شوال, 1428 تاريخ التأكيد : 23 الجمعة , محرم, 1429 تاريخ الإصدار : 13 الأربعاء , صفر, 1429

الکلمات المفتاحية: شعر, فلسفه, هنر, حکمت, رسالة الغفران, لزومیات,

ملخص المقالة :

ابوالعلاء معرّی (363ـ 449 هـ) شاعر، فیلسوف، ادیب و زبان شناس یکی از نوابغ فکر بشری است. شخصیت ذو اَبعاد او درده قرن گذشته پیوسته یکی از موضوعات بحث برانگیز و دل نشین درمیان صاحب نظران حوزه های فوق بوده است، اما درباره شخصیت فلسفی او اتفاق نظر وجود ندارد. بعضی او را حکیم و بعضی فیلسوف می دانند. استاد برجسته طه حسین دراین مقاله کوشیده است تا از معرّی به عنوان یک فیلسوف دفاع کند. او دربحث خود از رشته ای ظریف سخن بمیان می آورد که فلسفه و هنر را به هم پیوند می دهد. از این رو فیلسوفان را هنرمند و هنرمندان را فیلسوف دانسته و درنهایت لقب شاعر فیلسوفان و فیلسوف شاعران را به معرّی ارزانی داشته است.

المصادر:

الآداب المقارنة، د. محمّد التونجی، دارالجیل، بیروت ـ لبنان، 1995.

ابوالعلاء و لزومیّاته ،د. کمال الیازجی، دارالجیل، بیروت ـ لبنان، 1997.

دیوان لزوم مالایلزم، حرّره و شرح تعابیره و أغراضه: د. کمال الیازجی، دارالجیل، بیروت ـ لبنان،1992.

رسالة الغفران، تحقیق و شرح: د. بنت الشاطی، دارالمعارف، القاهرة، الطبعه العاشرة، 1979.

فرهنگ ادبیات جهان، زهرا خانلری، شرکت انتشارات خوارزمی، 1375.

معجم الشعراء المخضرمین والأمویّین، د. عزیزه فوّال بابتی، دارصادر، بیروت ـ لبنان، 1998.

معجم الشعراء العباسیّین، عفیف عبدالرحمن، دار صادر، بیروت ـ لبنان، 2000.

المعجم المفصل فی اللغه و الأدب، د. امیل بدیع یعقوب و د. میشال عاصی، دارالعلم للملایین، بیروت ـ لبنان، 1987.

موسوعه المورد العربیه، منیر البعلبکی، دارالعلم للملایین، بیروت ـ لبنان، الطبعه الاولی: 1990.