عشق حالی دو اسبه میآمد
الموضوعات :
1 - استاد دانشگاه تربیت معلّم و مؤلّف فرهنگ بزرگ سخن.
الکلمات المفتاحية: آفرینش آدم, مأموریت فرشتگان, سرسختی خاک, فضیلت دل و روح – مولانا – مثنوی, نجم رازی, مرصاد العباد,
ملخص المقالة :
آنچه در این مقاله آمده است، بیان اجمالی داستان آفرینش آدم، صدور فرمان خداوند به فرشتگان برای آوردن مُشتی خاک از زمین است و این که از میان این فرشتگان تنها عزرائیل موفّق میشود با اغفال زمین، مشتی خاک برگیرد و فرمان الاهی را اجرا کند. این داستان که در دفتر پنجم مثنوی و مرصادالعباد نجم رازی آمده است، برای بیان دو هدف متفاوت است: مولانا نخست از مسأله خیر و شرّ سخن میگوید و نتیجه میگیرد که امتناع خاک در ردّ پذیرش مأموریت فرشتگان برای آن است که گرفتار خیر و شرّ نشود. نجم رازی به دلیلی دیگر متوّسل میشود و آن این که از ترس قرب حقّ خاک سرباز میزند و میگوید من نهایت بُعد را برگزیدهام تا از وحشت قُرب در امان بمانم. در خلال این روایت نکاتی ظریف و خواندنی از مولانا و نجم رازی در فضیلت دل و روح و خصایص فرشتگان برمیخوانید.
- انوری، حسن: یک قصه بیش نیست، نشر عابد، تهران، 1379.
- ریاحی، دکتر محمدامین: مقاله در «مقالاتی دربارة زندگی و شعر حافظ» از انتشارات دانشگاه شیراز.
- فروزانفر، بدیعالزمان: مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی، چاپ دوم، امیرکبیر، تهران 1346.
- مولانا، جلالالدین محمد: مثنوی به تصحیح نیکسون، افسر – تهران.
- مولانا، جلالالدین محمد: مثنوی، مقدمه، تصحیح، تعلیقات، فهرستها از دکتر محمد استعلامی سخن، تهران 1384.
- نجم رازی: مرصادالعباد به تصحیح و اهتمام محمدامین ریاحی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران 1377.
_||_