ساخت و بررسی ویژگی‏های روانسنجی پرسشنامه خودکنترلی استفاده از اینترنت در نوجوانان

الموضوعات :

جلیل فتح آبادی ¹ (دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
سالومه تک تهرانی ² (کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه تهران، واحد بین المللی کیش، تهران، ایران)
علی اکبر ارجمندنیا ³ (دانشیار، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
سعید صادقی ⁴ (استادیار، پژوهشکده علوم شناختی و مغز، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 22 الجمعة , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 22 الجمعة , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 10 السبت , شوال, 1442

الکلمات المفتاحية: نوجوانان, خودکنترلی, اعتیاد به اینترنت, اینترنت,

ملخص المقالة :

با توجه به همه گیر شدن استفاده از اینترنت و مغفول واقع شدن عوامل روان شناختی مرتبط با آن، ساخت و هنجاریـابی پرسـشنامه خودکنترلی استفاده از اینترنت مدنظر این تحقیق قرار گرفت. بر این اساس، در قالب یک پژوهش از نوع زمینه یابی، تعداد 434 نفر از دانش آموزان (226 پسر و 208 دختر) دوره دوم متوسطه جزیره کیش که در سال تحصیلی 1394- 1395 مشغول به تحصیل بودند، به شیوة در دسترس انتخـاب شـدند و بـا اسـتفاده از پرسشنامه خودکنترلی استفاده از اینترنت که شامل 36 سوال نهایی بود و برمبنای پیشینة نظری تدوین شده بود و پرسشنامه معیار تشخیصی اعتیاد به اینترنت (جهت بررسی روایی واگرای پرسشنامه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی مرتبه نخست و مرتبة دوم بیانگر آن بود که پرسشنامه مذکور دارای سه خرده مقیاس کنترل درونی، اجتناب از آسیب و کنترول بیرونی است که این سه عامل روی هم 43 درصد واریانس کل را تبیین می کند که نشان دهنده روایی مناسب این ابزار است. پایایی این پرسشنامه نیز از طریق محاسبه همبستگی خرده مقیاس ها با نمرة کل (0/01=p) و نیز محاسبه آلفای کرونباخ انجام شد که نتایج نشان داد ضریب پایایی کل پرسشنامه حاضر 93 درصد است که بیانگر پایایی مناسب این ابزار است. ارزیابی پرسشنامه خودکنترلی استفاده از اینترنت نشان داد که پرسشنامه مذکور دارای عوامـل زیربنایی مطلوب و همبسته برای سنجش خودکنترلی نوجوانان برای استفاده از اینترنت است؛ کما اینکـه دارای ضـرایب پایایی بالایی نیز است. لذا از این پرسشنامه می توان در جهت ارزیابی توانایی خودکنترلی نوجوانان برای استفاده از اینترنت در پژوهش های آتی استفاده کرد.