سنجش سهم وراثت و محیط در خلاقیت دانش‌آموزان دبیرستانی شهر تهران

الموضوعات :

المیرا زارع ¹ , حسن پاشا شریفی ² , نسرین باقری ³

1 - دانشجو
2 - استاد تمام
3 - استاد

تاريخ الإرسال : 22 السبت , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 24 الجمعة , جمادى الأولى, 1437 تاريخ الإصدار : 24 الجمعة , جمادى الأولى, 1437

الکلمات المفتاحية: خلاقیت, دانش‌آموزان, کلید واژه‌ها: وراثت, محیط,

ملخص المقالة :

این پژوهش با هدف "تعیین سهم وراثت و محیط در خلاقیت دانش‌آموزان دبیرستانی شهر تهران" انجام شد. بدین منظور با روش نمونه‌گیری دردسترس، 32 نفر دوقلوی همسان دبیرستانی، 32 نفر دوقلوی ناهمسان دبیرستانی و 32 نفر خواهر ‌و برادر دبیرستانی انتخاب شد. همچنین به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای 110 دانش‌آموز از بین دانش‌آموزان دبیرستانی شهر تهران انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه خلاقیت عابدی (TC)، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، آمار توصیفی و آمار استنباطی(ضریب همبستگی پیرسون، t مستقل و رگرسیون خطی) به کار گرفته شد. نتایج به‌دست آمده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین دوقلوهای همسان 60/0 همبستگی وجود دارد. میزان همبستگی خلاقیت در دوقلوهای ناهمسان به صورت منفی و در خواهر و برادرها عدم همبستگی را نشان داد. این تفاوت ممکن است به علت تفاوت محیط این افراد باشد. همچنین نتایج به‌دست آمده از آزمون رگرسیون خطی نشان داد که 37 درصد تغییرات در نمره خلاقیت جفت دوم دوقلوهمسان توسط جفت اول تبیین می‌شود. اما این مقدار در رابطه با دوقلوهای ناهمسان 27 درصد است. این تفاوت در میزان تبیین ممکن است مربوط به عامل وراثت باشد. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش وراثت در خلاقیت، به نظر می‌رسد محیط نقش بیشتری نسبت به وراثت در ظهور خلاقیت داشته باشد. این مطلب در مورد خواهر و برادر‌ها و دوقلوهای ناهمسان در این پژوهش نشان داده شد.

المصادر:

Amabile T. M. (1989). Personality Processes andIndividual Differences. Journal of Personality and SocialsPsychology. 45(2).

Andereasen, N.C. (1987). Creativity and mental illness: prevalence vates in writers and their first degree relatives. American journal of psychiatry. 144,1288-1298.

Carson, Shelley (2011). Creativity and Psychopathology: A Shared- vulnerability model.canadian

Journal of psychiatry. 53(3), 144-153.

Haigh, M. (2003). Enhancing creativity through investigative practical work in science. Paper presented at the association of research in education 2003 conference. Available at: http://www.aure-edu.au/03pap/haio3263.pdf.

Hosing, H. (2006). A synthetic analysis of effectiveness of single components and packages in creativity training programs. Creativity research journal. 18(4),435-446.

Koh. (2006). Reviewing the link between creativity and madness a postmodern perspective.eds cational research and reviews. 1(7).

Meadow, A. & Parnes, S. (1959).evaluation of training in creative problem solving. Journal of applied psychology. 43(3),: 189-194.

Moore, D.W. ;Bhadelia, R.A. ;Billingsm, R. L. ;Fulwiler, C. Heilman, K.M. ;Rood, K.M.J. etal. (2009). Hemispheric connectivity and thevisual- spatial divergent-thinking component of creativity. Journal brain and cognition. 70, 267-272.

Nettle, D. (2006). Schizotype and mental health amongst poets. Visual artists and mattematicians. Journal of research in personality. Vol 40.

Reuter, M. ;Panksepp, J. ;Schnabel, N. ;Kellerhoff, N. ;Kempel, P. & Hennig. J. (2005). Personality and biological markers of creativity. Eur+98opean journal of personality. 19, 83-95.

Simeonova, D.I. ;Charg, K.D. ;Strong, C. & Kethr, T.A. (2005). Creativity in familiar bipolar.journal of psychiatres. 36, 623-631.

Souza, F. ;Renzuli, D. & Westberg, J. (2002). Effects of a creativity training program on divergent thinking abilities and self-concept in monolingual and bilingual classrooms. Creativity research journal. 14, 373-386.

Torrance.E.P. (1974). Norms-technical manual Torrance test of creative thinking. Minisota UN press.