ابزارسازی و اعتباریابی پرسشنامه عوامل مؤثر بر پیامدهای رفتاری در سوانح(BCA)
الموضوعات :شاهین فتحی 1 , احمد غضنفری 2 , فرهاد جمهری 3 , طیبه شریفی 4
1 - دانش آموخته دکتری روانشناسی عمومی گروه روانشناسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی،شهرکرد، ایران.
2 - دانشیار گروه روانشناسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
3 - استادیار مدعوگروه روانشناسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.
4 - دانشیار گروه روانشناسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.
الکلمات المفتاحية: پیامدهای رفتاری, سوانح, اعتباریابی, تحلیل عاملی, ابزارسازی,
ملخص المقالة :
کشور ایران نیز به علت موقعیت جغرافیایی خود به‌طور مکرر با وقوع سوانح طبیعی به خصوص زلزله مواجه بوده است که این امر لزوم به‌کارگیری فرایند مدیریت‌سوانح را آشکار می‌سازد. هدف از پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه عوامل مؤثر بر پیامدهای رفتاری در سوانح بود. از آن‌جا که این پرسشنامه توسط پژوهشگران بومی و محلی طراحی و اعتباریابی نشده بود، طراحی چنین پرسشنامه‌ای از اهمیت بسزایی برخوردار است. به این ترتیب، با استفاده از پژوهش پیمایشی تعداد 384 نفر از شهروندان تهرانی با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند تا با تکیه بر آن بتوان، آزمون مورد نظر را تست و اعتباریابی کرد. ابتدا 28 گویه طراحی شده و ۸ نفر از متخصصان حوزه مدیریت سوانح و روانشناسی با تکیه بر روایی محتوایی مبتنی بر پانل متخصصان به ارزیابی و اصلاح گویه‌ها و همچنین روایی‌سنجی پرسشنامه پرداختند. پرسشنامه مورد نظر هم از روایی و هم از پایایی قابل قبولی برخوردار بود. سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، اعتباریابی دقیق‌تری بر روی پرسشنامه انجام شد. یافته‌های این تحلیل نشان داد که پیامدهای رفتاری در برابر سوانح را می‌توان بر اساس چهار مؤلفه رفتارشهروندی در سوانح، قانونمندی در سوانح، خودمراقبتی در سوانح و همدلی در سوانح مورد بررسی قرار داد.
