بررسی و تحلیل توضیح‌های معلمان دوره ابتدایی

الموضوعات :

کامران گنجی ¹ (عضو هیات علمی)
رسول کردنوقابی ² (عضو هیات علمی)
رزیتا ذبیحی ³ (عضو هیات علمی)

تاريخ الإرسال : 21 الخميس , ذو الحجة, 1432 تاريخ التأكيد : 23 الأربعاء , ربيع الأول, 1433 تاريخ الإصدار : 27 الأحد , ربيع الأول, 1433

الکلمات المفتاحية: تدریس, کلید واژه‌ها: توضیح دادن, معلمان دوره ابتدایی, روشنی بیان, ابهام بیان,

ملخص المقالة :

چکیده هدف پژوهش حاضر گردآوری و تحلیلتوضیح هایشفاهی معلمان دوره ابتدایی مدارس سماء منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی بود. تدریس کلاس‌های 32 نفر معلم (20 زن و 12 مرد) چهار پایه تحصیلی (دوم، سوم، چهارم و پنجم) در پنج شهر، در درس‌های فارسی، ریاضی و علوم هرکدام به مدت 10 جلسه با استفاده از MP3 Player مورد ثبت و ضبط قرار گرفت. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی وآزمون مجذور خی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های حاصل از تحلیل تدریس 960 جلسه کلاس درس و 11617توضیح مطرح شده با استفاده از پرسش نامه معکوس و مقیاس درجه بندی نشان داد که: بین دلایل ارائه توضیح ها و پایه تدریس معلمان ارتباط معنادار وجود دارد، همچنین ارتباط بین دلایل ارائه توضیح ها و نوع درس‌ها نیز و بین رویکردهای توضیح دادن و پایه تدریس معلمان معنادار بود. معلمان ترجیح می دهند توضیحات خود را به آموزش مفاهیم، آموزش هدف ها و مقصدها، آموزش پیامدها، آموزش علت و معلول و آموزش فرایندها و شیوه ها اختصاص دهند. معلمان با افزایش پایه تدریس ، رویکردهای نوین و پیچیده تری را برای توضیح دادن بکار می گیرند. نقاط ضعف معلمان در استفاده از توضیح دادن عبارت بودند از: واضح بودن مقدمه، مناسب بودن ساختار جمله ها، کافی بودن مثال های عینی، مناسب بودن مکث ها، ارائه سرنخ های کلامی مستقیم، بکارگیری مناسب مواد و رسانه آموزشی، روشن بودن الگوی توضیح، خلاصه کردن تدریجی مطلب، تغییر سرعت بیان یا سطح مطلب و بررسی مشارکت دانش آموزان در بحث. بین دلایل ارائه توضیح ها و پایه تدریس معلمان ارتباط معنادار وجود دارد. ارتباط بین دلایل ارائه توضیح ها و نوع درس‌ها نیز معنادار‌بوده است. بین رویکردهای توضیح دادن و پایه تدریس معلمان ارتباط معنادار وجود دارد. با توجه به اهمیت توضیح دادن، این مقوله بایستی در واحدهای درسی و دوره‌های آموزشی بدو خدمت و حین خدمت معلمان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

المصادر:

منابع فارسی

راگ، ا.ک؛ براون، ج. (1387). توضیح دادن در دبستان. ترجمه: علیرضا کیامنش و کامران گنجی، چاپ دوم. تهران: انتشارات رشد.

راگ، ا.ک؛ براون؛ ج. (1383). توضیح دادن در دبیرستان. ترجمه : علیرضا کیامنش و کامران گنجی. تهران: انتشارات رشد.

سیف، ع. ا. (1386). روانشناسی پرورشی نوین، روانشناسی یادگیری و آموزش (ویرایش ششم). تهران: نشر دوران.

شعبانی، ح. (1386). مهارت­های آموزشی، روش­ها و فنون تدریس. تهران: انتشارات سمت.

کازبی، پ. ک. (1389). روش های پژوهش در علوم رفتاری. ترجمه و افزوده ها: غلامرضا نفیسی و کامران گنجی. تهران: انتشارات جیحون.

کردنوقابی، ر. (1380). آموزش مستقیم. تهران: انتشارات آگاه.

کردنوقابی، ر؛ سیف، ع. ا. (1384). تأثیر میزان دانش معلم از موضوع تدریس بر نحوة بیان مطالب و یادگیری دانش آموزان. مجله روا­ن­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، 1(2)، 33-13.

گنجی ، ک . ( 1389) .  بررسی و تحلیل پرسش های شفاهی معلمان دوره ابتدایی مدارس سماء دانشگاه آزاد اسلامی، فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی.  سال ششم، 1 (21) ، 130-109.

 

منابع انگلیسی

Civikly, J.M. (1992). Clarity: teacher and students making sense if instruction. Communication Education, 41, 138-152.

Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2005). A guide to teaching practice. (5^th ed). London and New York: Rutledge Flamer.

Cruickshank, D. R. (1985). Applying research on teacher clarity. Journal of Teacher Education, 38 (2), 44-48.

Cruickshank, D. R.,& Metcalf, K.K. (1994). Explaining in teaching and learning in Husen,T. & Postlethwaite, T,N.(eds) International Encyclopedia of Educational Research (second edition), 10:6143-6148, Oxford: Pergamum.

Fillingim, J. G. & Barlow, A. T.(2010).From the Inside Out. Teaching Children Mathematics, 17, 2, 80-88.

Geijsel, F. P., Sleegers, P. J. C., Stoel, R. D., & Kruger, M. L.(2009). The Effect of Teacher Psychological and School Organizational and Leadership Factors on Teachers' Professional Learning in Dutch Schools. Elementary School Journal, 109 (4), 406-427.

Hiller, J. H. (1971). Verbal response indicators of conceptual vagueness. American Educational Research Journal, 8 (1), 151-161.

Hiller, J. H., & Ultman, J. (1973). Effects of preparation and sex on vagueness in self-prompted lecturing. Eric, ED 086 946.

Honan, E.) 2010). Mapping Discourses in Teachers' Talk about Using Digital Texts in Classrooms. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 31 (2),179-193.

Johnson, M., & Burdett, N.(2010). Intention, Interpretation and Implementation: Some Paradoxes of Assessment for Learning across Educational Contexts. Research in Comparative and International Education, 5 (2 ),122-130.

Kerry, T. (2002). Explaining and questioning. United Kingdom: Nelson Thorns Ltd.

Kord Noghabi, R., & Slawinski, E. B. (2006). Instructional Clarity: The Effect of Bilingualism and Instructor's Preparation. Europe's Journal of Psychology, 2(6), 

Mccaleb, J., & White, J. A. (1980). Critical dimensions in evaluating teacher clarity. Journal of Classroom Interaction, 15, 27-30.

Land, M. L. (1987). Vagueness and clarity. The International Encyclopedia of Teaching and Teacher Education, 11, 137-146.

Land, M. L., & Smith, L. R. (1979 a). Effect of a teacher clarity variable on student achievement. The Journal of Educational Research, 72 (4), 196-197.

Menon, R. (2009). Pre service Teachers' Subject Matter Knowledge of Mathematics. International  Journal for Mathematics Teaching and Learning. 39, 17-38.

Mintzes, J. J. (1979). Overt teaching behaviors and student ratings of instructors. Journal of Experimental Education, 48, 145-153.

Murray, H. G. (1983). Low- inference classroom teaching behaviors and student ratings of college teaching effectiveness. Journal of Educational Psychology, 75 (1), 138-149.

Rosenshine, B., & Furst, N. (1971). Research on teacher performance criteria. In B. O. Smith (Ed). Research in Teacher Education: A Symposium. Englewood cliffs, N. J.; Prentice-Hall.

Russ, R. S., Coffey, J. E., Hammer, D. & Hutchison, P.(2009). Making Classroom Assessment More Accountable to Scientific Reasoning: A Case for Attending to Mechanistic Thinking. Science Education, 93 (5 ),875-891.

Shostak, R. (1986). Lessen presentation skills. In J. Cooper (Ed.), Classroom teaching skills. Lexington: Heath.

Smith, L.R. (1982). Training teachers to teach clearly: theory in practice. Paper Presented at the Annual Meeting of the southwest Educational Research Association (New York).

Smith, L.R., & Edmonds, M. (1978). Teacher vagueness and pupil participation in mathematics learning. Journal of research in Mathematics Education, 9, 228-232.

Yapp, D. A.(2009). From Inductive Reasoning to Proof. Mathematics Teaching in the Middle School, 15 (5 ),286-291.