شناسایی و ارزیابی موانع تحقق اهداف عملیاتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از دیدگاه مدیران و معلمان مدارس استان فارس

الموضوعات :

سید احمد مدنی ¹ ( مدیرگروه )
سمیه کوه پیما رونیزی ² ( )

تاريخ الإرسال : 12 الخميس , ذو الحجة, 1439 تاريخ التأكيد : 12 الخميس , ذو الحجة, 1439 تاريخ الإصدار : 26 الخميس , جمادى الثانية, 1441

الکلمات المفتاحية: تغییرسازمانی, نظام آموزش و پرورش, سند تحول, اهداف عملیاتی, موانع,

ملخص المقالة :

در جهان دایمـاً دستخوش تغییر امروز، هر جامعه ای نیازمند اجرای اصلاحات در نظام آموزشی خویش است و طبعـاً جوامعی که از شتاب و شدت دگرگونی های بیشتر در عرصه های گوناگون برخوردارند، به این مهم محتاج ترند و کشور و جامعه فعلی ما هم از این قاعده مستثنی نیست. در همین راستا، سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران در سال 1390 تدوین و به کلیه سازمان های آموزش و پرورش کشور ابلاغ شد اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، این سند هنوز عملیاتی نشده است. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی موانع تحقق اهداف عملیاتی سند تحول می باشد. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی –پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل مدیران و معلمان استان فارس در سال تحصیلی 97-1396 می باشد که با استفاده از فرمول کوکران 242 نفر به دست آمد. در بخش جمع آوری داده ها از روش میدانی و از پرسشنامه محقق ساخته در 40 گویه با هفت مولفه (موانع فنی، ساختاری، فرهنگی، مدیریتی، مالی و تجهیزات، نیروی انسانی و آمادگی اجتماعی) در قالب طیف هفت درجه ای لیکرت استفاده شد. روایی محتوایی و سازه پرسشنامه تأیید شد. پایایی پرسشنامه موانع تحقق اهداف عملیاتی سند تحول از طریق ضریب آلفای کرونباخ 90/0 برآورد گردید. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS و لیزرل انجام شد. یافته ها نشان داد میانگین تمامی مولفه های موانع تحقق اهداف عملیاتی سند تحول از میانگین فرضی 4 کمتر و به نوعی در وضعیت نامطلوب بودند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین همه ابعاد و مولفه ها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین از بین موانع اجرایی اهداف عملیاتی سند تحول، موانع ساختاری و مدیریتی با 83/0 دارای بیشترین بار عاملی و مانع فرهنگی با 51/0 دارای کمترین بار عاملی و وزن بودند.

المصادر:

خوان، سعید. اسحاقی کوپایی، زهرا. (۱۳۹۰). نقدوبررسیوتجزیهوتحلیلسیاست­گذاریفرهنگیدروزارتآموزشوپرورشایرانباتأکیدبرسندتحولبنیادین. فصلنامه نوآوری­های آموزشی.

امراللهی، سکینه. (1395). بررسیموانعپیشرویتحولبنیادینآموزشوپرورشازدیدگاهمعلمانآموزشوپرورشمنطقه 2 تهران. پایان­نامهمنتشرنشدهکارشناسیارشد، دانشگاه شهید رجایی، دانشکده علوم انسانی، گروه مدیریت.

بذرافشانمقدم، مجتبی. شوقی، مریم. رحمان­خواه، راحیل. (1394). جایگاهنظارتوراهنماییتعلیماتیدرسندتحولآموزشوپرورش. مجلهپژوهش­نامهمبانیتعلیموتربیت، 5، 2: 43-23.

حسینی، سیده­مریم. (1394). مشارکتخانهومدرسهبراساسجهت­گیریسندتحولبنیادینآموزشوپرورش. مجموعهمقالاتهمایشملیآموزشابتدایی، 31-65.

حجازی، اسد. (۱۳۹۷). واکاویموانعپیاده­سازیموفقبرنامهجدیدکارورزیدردانشگاهفرهنگیان. فصلنامهنوآوری­هایآموزشی، ۱۷۰ (67):47-70.

حسینی، سیدمحمدحسین.  مهر­محمدی، محمود. حاج حسین نژاد، غلامرضا. سلسبیلی، نادر. (۱۳۹۴). تحلیلانتقادیالگوهایتغییربرنامهدرسی،پژوهشنامهانتقادیمتونوبرنامه­ریزی­هایعلومانسانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 15 (4): 199-235.

حاجی بابایی، حمیدرضا. (1391). ویژگیهای "مدرسه­ایکهدوستدارم" باتوجهبهسندتحولبنیادینآموزشوپرورش. فصلنامهنوآوری­هایآموزشی. 11 (42): 51-74.

خامنه­ای، سید علی. (1397). بیاناتدردانشگاهفرهنگیان. برگرفته از سایت رسمی مقام معظم رهبری:

http:// Khamenei.ir//

دهقانی، مرضیه. عباس­زاده، میر محمد سید. جعفری ثانی، حسین. (1388). چالش­هایمدیریتیدراجرایبرنامهدرسیدانشگاه­هادرمقایسهباآموزشوپرورش. مجموعه مقالات نهمین همایش سالانه انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.

رعیت، جواد. (1392). سندتحولبنیادینآموزشوپرورشوچالش­هایپیشرویآنازدیدگاهمدیرانمدارسابتداییاستانقزوین. پایان­نامه منتشر نشدهکارشناسیارشد، دانشگاه آزاد قزوین.

رحیمی، طاهره. (1395). بررسینگرشوالدیندانش­آموزانمتوسطهاولنسبتبهسندتحولبنیادینآموزشوپرورش. پایان‌نامهمنتشرنشده کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1390). سندتحولبنیادینآموزشوپرورش. قابل دسترس در وب سایت اداره کل آموزش و پرورش استان یزد: http://mebtedaei.yazdedu.ir/

شورای عالی آموزش و پرورش. (1391). برنامهدرسیملیجمهوریاسلامیایران. قابلدسترسدروبسایتادارهکلآموزشوپرورشاستانیزد:  http://mebtedaei.yazdedu.ir/

سیادت، سید­علی. (1387). مباحثیدرسازمانومدیریتآموزشی. تهران: آوای نور.

عزیزی، ژیلا. (1395). چالش­هایاجراییشدنسندتحولبنیادین. رسانه معلم، شماره167.

غلامعلی تبار فیروزجایی، کبری. ایزدی، صمد. (1394). بررسیچگونگیاجرایبرنامه­هایعملیاتیارائهشدهدرسندتحولبنیادینآموزشوپرورش. انجمنمطالعاتبرنامهدرسیایران: فاصلهنظروعمل، 76.

فرنچ، وندال، اچ بل، سسیل. (1379). مدیریتتحولدرسازمان. ترجمه مهدی الوانی و حسن دانایی­فرد. تهران: صفار.

مذنبی، محمد صالح. (1392). تببینعواملوزمینه­هایچالشبرانگیزدرتحقق (اجراییشدن) سندملیآموزشوپرورشجمهوریاسلامیایران (بانگاهیبهراهکارها). پایان­نامهمنتشرنشدهکارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

مرادی، رضا. پورشافعی، هادی. (1392). سندتحولبنیادیننظامآموزشیوچالش­هایآن. همایشملیتغییردربرنامهدرسیدوره­هایآموزشوپرورش، 479.

موسی­پور، نعمت­الله. (1381). مبانیبرنامه­ریزیآموزشمتوسطه. مشهد: شرکت به شهر.

موسی­پور، نعمت­الله. (1391). رویکردهایحاکمبرتغییردرنظامآموزشیوبرنامهدرسیایران. فصلنامهراهبردفرهنگ، 17و18: 244-266.

منطقی، مرتضی. (۱۳۸5). بررسی چالش‌های فراروی نوآوری­های آموزشی. فصلنامهنوآوری‌هایآموزشی، 5 (15): 11-45.

محمدشریفی، رحیم. (1394). مطالعهشناختودیدگاه­هایمعلمانومدیرانمدارسشهرستانسقزدربارهسندتحولبنیادینوموانعاجراییآن. پایان­نامهمنتشرنشدهکارشناسیارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

کرمی، مرتضی و فتاحی، هدی. (1391). تغییربرنامهدرسیآموزشعالی: برنامهدرسیدورهکارشناسیارشدبرنامه-ریزیآموزشی. فصلنامهمطالعاتبرنامهدرسی، 2 (4)، 1-22.

هاشمی، شهناز. (1393).بررسینقشرسانهدرنظامتربیتیسندتحولبنیادینآموزشوپرورش: تأکیدبرضرورتآموزشسوادرسانه­ای. فصلنامهرسانه، 25 (4): 5-18.

 نوید ادهم، مهدی. (1391). الزاماتمدیریتیتحولبنیادیندرآموزشوپرورش. فصلنامهراهبردفرهنگ، 18 و 17: 295-323.

نجفی، ابراهیم. احمدی، حسین. (1391). اهمیت،نقشوکارکردخانوادهازدیدگاهاسلاموبررسیجایگاهآندرسندتحولبنیادینآموزشوپرورش. فصلنامهخانوادهوپژوهش، 1 (9): 7-30.

Bennie, K. and Newstead, K. (1999). Obstacles to implementing a new curriculum. In M.J. Smit & A.S. Jordaan (Eds.), Proceedings of the National Subject Didactics Symposium (pp. 150-157).

Beugelsdijk, S. D. & Slangen, A. N. (2001). Shapes of organizational change: the case of Heineken Inc. Journal of Organizational Change Management, 15(3): 311-326.

Banaji, Sh. Cranmer, S. Perrotta, C. (2013). What Is Stopping Us? Barriers to creativity and Innovation in Schooling across Europe. Handbook of Research on creativity. Elgar Original Reference PP.450-463.

Elmore, R. F. (2004). School reform form the inside and out: policy, practice, and performance, Harvard University Press, Cambridge, MA.

Miles, M.B. (1969). The development of innovative climates in educational organisations. Edited and extended from remarks at rational conference of innovative. Educators. Http: www. Eduref. Org.

Naik, C. (1974). Education in India. Asian centre of educational in novation for development, New York. Http: www. Eduref. Org.

Rogers, E. M. (1983). Diffusion innovations, 3ed edition, New Y or K :Free press 

Seeley, C. L. (2016). How to support great math teaching in your school. Alexandria, USA : ASCD

Sultana, M. (2009). Dissemination of the project s findings. National seminar (3, Msida, Malta, May 9-13, 1988). The CDCC s project No.8: innovation in primary education. http:www. Eduref. Org.

Van de Grifth, W. (2007). Reading instruction for struggling learners. Utrecht: ISOR.