تبیین ابعاد و شاخصه‌های مدل سرمایه انسانی در نظام آموزش ‌و پرورش ایران

الموضوعات :

ماشالله عزیزی ¹ , نقی کمالی ² , رسول داودی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت آموزشی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
3 - استادیارگروه علوم تربیتی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

تاريخ الإرسال : 20 الأربعاء , شوال, 1444 تاريخ التأكيد : 09 الإثنين , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 04 الخميس , ذو الحجة, 1444

الکلمات المفتاحية: سرمایه انسانی, منابع انسانی, نظام آموزش و پرورش,

ملخص المقالة :

امروزه سرمایه انسانی به‌عنوان رکن اصلی موفقیت سازمان‌ها شناخته می‌شود. بنابراین، پژوهش حاضر ازنظر هدف، پژوهشی کاربردی و ازنظر شیوه اجرا، پژوهشی تلفیقی(کیفی/کمّی) بود. در بخش کیفی، مشارکت‌کنندگان شامل 15 نفر از خبرگان دانشگاهی شهر زنجان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمّی پژوهش، جامعه آماری شامل مدیران مدارس متوسطه شهر زنجان در سال تحصیلی 1398-99 به تعداد 1029 نفر بودند که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 292 تعیین و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش بخش کیفی مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. اعتبار یافته‌های کیفی با دیدگاه اساتید و پایایی نیز با کدگذاری مجدد 89/0 محاسبه شد. همچنین اعتبار ابزار کمّی با دیدگاه خبرگان و پایایی آن نیز با آزمون آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. برای تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و برای تحلیل بخش کمّی نیز از تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌یابی ساختاری با نرم‌افزار Amos24 استفاده شد. نتایج نشان داد سرمایه انسانی دارای 5 بعد، 20 مؤلفه و 70 شاخص بود که ابعاد، شامل مهارتی (5 مؤلفه)، دانشی (4 مؤلفه)، اخلاقی(4 مؤلفه)، سلامت روانی (4 مؤلفه) و اجتماعی- فرهنگی 3 مؤلفه) بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل‌های اندازه‌گیری، برازش مناسبی دارند مقدار RMSEA از 08/0 کمتر، مقادیر GFIو AGFIو NFI بزرگ‌تر از 9/0 و شاخص‌های (PNFI و PCFI) بیشتر از 5/0 بود. نتایج معادلات ساختاری نیز نشان داد همه ابعاد تأثیر مستقیم و مثبتی بر سرمایه انسانی داشتند (05/0>P).