بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر کجروی دختران نوجوان (مورد مطالعه: دختران نوجوان شهر فیروزکوه)
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
شیوا پورقاضی
1
,
علی اصغر عباسی اسفجیر
2
,
علی رحمانی فیروزجاه
3
1 - دانشجوی دکتری جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
3 - دانشیار و عضو هیات علمی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
الکلمات المفتاحية: کجروی, دختران نوجوان, فیروزکوه, نظریه خودکنترلی, نظریه فعالیت روزمره.,
ملخص المقالة :
از آنجا که نوجوانان دختر، پتانسیل ها و سرمايههای اصلی هر کشوری به شمار میروند، کجروی آنان به عنوان یکی از چالشهای مهم حوزه خانواده، تأثیر مستقیمی بر آينده کشور خواهد داشت. هدف پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر کجروی دختران نوجوان با تکیه بر نظریههای فعالیتهای روزمره فلسون و خودکنترلی گاتفردسون بودهاست. نوع پژوهش حاضر، کاربردی، روش توصیفی از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است. در مجموع 400 دانش آموز دختر متوسطه اول شهر فیروزکوه در سال 1400-1401، به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و به پرسشنامه پاسخ داده اند. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای spss 24 و Amos 24 استفاده شد. یافتههای حاصل از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در بررسی فرضیه ها نشان میدهند همه ابعاد متغیرهای خودکنترلی و فعالیت روزمره رابطه معناداری با کجروی دختران نوجوان دارند. مدل نهایی رگرسیون خطی نشان داد که (92/0) درصد از تغییرات کجروی دختران نوجوان توسط متغیرهای مستقل قابل تبیین است.
طبق نتایج تحلیل معادله ساختاری، تمام مؤلفههای خودکنترلی و فعالیتهای روزمره به ترتیب اهمیت، »خطرپذیری«،» خودمحوری«، »راحت طلبی«، »ابراز خشم «و »شتابزدگی« و مؤلفه های»فعالیتهای ساخت نیافته«،» فعالیت ساخت یافته«، »اوقات فراغت با خانواده«، »شدت پیوستگی با دوستان کجرو« و» اوقات فراغت «بر کجروی دختران نوجوان تأثیرگذار بوده اند. بنابراین نظریههای خودکنترلی و فعالیت روزمره تبیین کننده مؤثری در کجروی دختران نوجوان هستند.
اکبری، ابوالقاسم (1381)، مشکلات نوجوانی و جوانی، نشر ساوالان
ایمان، محمد¬تقی؛ بهمنی، لیلا؛ مریم¬سادات دل¬آور (1395)، سنجش جامعه¬شناختی نابهنجاری¬های رفتاری دانش-آموزان (مورد مطالعه: شهر شیراز)، فصلنامه توسعه¬اجتماعی، سال10، شماره 3، ص 158-139
حسینی¬نثار، مجید، ابراهیم فیوضات (1390)، نظریه¬های انحرافات اجتماعی، چاپ اول، تهران: نشر پژواک
رحمانی فیروزجاه، علی، عباسی اسفجیر، علی¬اصغر و موسوی¬زاده، ربابه (1395)، بررسی جامعه¬شناختی رفتارهای انحرافی دانش¬آموزان دختر دوره متوسطه بهشهر در سال تحصیلی 1392-1391، فصلنامه مطالعات جامعه¬شناختی جوانان، سال ششم، شماره 21، ص 98-67
راک، پل (1379)، کجروی، ترجمه اسماعیل اسفندیاری، فصلنامه حوزه و دانشگاه، شماره 25 و 24
رستمی، نیر، راد، فیروز (1392)، بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانش¬آموزان به رفتارهای نابهنجار: مطالعه دانش¬آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر، مطالعات جامعه¬شناسی، سال5، شماره 20، ص 75-55
سهراب¬زاده، مهران، سعیدی، مژگان (1399)، الگوی عوامل مؤثر بر بزهکاری کودکان و نوجوانان، فصلنامه رهیافت پیشگیری از جرم، دوره 3، شماره 4، ص 138-115
شاهرضا گماسایی، مهدی (1396)، روابط دختر و پسر، کنفرانس ملی دانش و فناوری نوین در علوم مهندسی در عصر تکنولوژی
صفرزاده، سحر (1388)، زن بزهکار و عوامل شخصیتی و فرهنگی مرتبط با آن، زن و فرهنگ، ص95-81
عباسی اسفجیر، علی اصغر، تقوی، کبری (1395)، بررسی میزان و نوع کجروی در میان دانش¬آموزان: کاربرد تحلیل عاملی و تحلیل خوشه¬ای، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، دوره پنجم، شماره 4، ص154-129
فلسون و کلارک(1388)، فرصت و بزهکاری: نگرشی کاربردی برای پیشگیری از بزهکاری، ترجمه کلانتری. زنجان. نشر دانش زنجان
مقیمی، مهدی؛ رشیدی، بهمن؛ داریوش رحمتی(1390)، علت¬شناسی جرم (نگاهی تحلیلی به پیشگیری پلیسی از جرم با تأکید بر نظریه فعالیت¬های روزمره)، فصلنامه علمی- پژوهشی انتظام اجتماعی، سال سوم، شماره 3، ص159- 131
مولایی، مهری، جانی، ستاره (1394)، رابطه اعتیاد به اینترنت با گرایش نوجوانان به جنس مخالف، رفتارهای جنسی، الکل، خشونت، چت و هک، ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سال نوزدهم، شماره 6، ص 342- 334
ولش، کلی (1389)، درآمدی بر دو نظریه تراویس هیرشی، ترجمه بهروز جوانمرد، تعالی حقوق، شماره 4، ص 116- 103
ولد، جرج؛ توماس برنارد ؛ جفری اسنیپس (1380). جرم¬شناسی نظری: گذری بر نظریه¬های جرم¬شناسی. ترجمه علی شجاعی. تهران: سمت
ویلیامز، فرانک¬پی، ماری¬لین مک¬شین (1391)، نظریه¬های جرم¬شناسی، حمیدرضا ملک¬محمدی، چاپ چهارم، تهران: میزان
وینفری، توماس ال (1388)، نظریه¬های جرم¬شناسی، ترجمه سید رضا افتخاری، گناباد: دانشگاه آزاد اسلامی
Branic, N. (2014) Routine Activities Theory. In W.G. Jennings (Ed), Encyclopedia of Crime &
Punishment, Malden, MA: Wiley-Blackwell. Seen at https://webfiles.uci.edu Barnes, Grace M; Hoffman, Joseph H; Welte, John W; Farrell, Michael P; Dintcheff, Barbar,(2006), Adolescents’ Time Use: Effects on Substance Use, Delinquencyand Sexual Activity, Journal of Youth Adolescence, 36:697–710
Cheung, W. Yuet, (2010),Strain, Self- control, and Gender Diefferences in Delinquency among Chinese Adolescents: Extending General Strain Theory. SociologicaL Perspectives. Vol (53): 321– 345
Cheung, W. Nicole & W. Yuet Cheung, (2008), Self-control, Social Factors, and Delinquency, a Test of the General Theory of Crime among Adolescents in HongKong. Journal of Youth and Adolescence. Vol (37): 412- 43
. Chui, W. H., Chan, H. C, (2013), Social Bonds and Male Juvenile Delinquency While on Probation, Children and Youth Services Review. Vol. 33, No. 1. pp: 2329–2334
Gottfredson, M. & T. Hirschi. (1990). A General Theory of Crime. Stanford, CA: Stanford University Press
Grasmick, H.; R. Bursik & B. Arneklev. (1993). Reduction in Drunk Driving as a Response to Increased Threats of Shame, Embarrassment, and Legal Sanctions. Criminology. 31: 41-67
Greenberg, D. F. (1994). The Historical Variability of the Age- crime Relationship. Journal of Quantitative Criminology. 10(4): 361-373
Griffiths M, (2011), Sex on the internet: Observations and implications for internet sex addiction. Sex Res. 2001; 4(38): 333-42
Land, K. C, (1969), Principles of Path analysis. In: E.F.Borgatta(Ed.), sosiological methodology.San Francisco:Jossey- Bass
Marcum, Catherine D. Ricketts, Melissa L. Higgins, George E. (2010) Assessing Sex Experiences of Online Victimization: An Examination of Adolescent Online Behaviors Using Routine Activity Theory, Journal of Criminal Justice Review, 35: 412- 437
Miller, J. Mitchell (Ed). (2009), 21st Century Criminology A Reference Handbook, USA: SAGE Publications
Miro, Fernando. (2014), The Encyclopedia of Theoretical Criminology, Edited by J. Mitchell Miller, Blackwell Publishing Ltd. seen at http://onlinelibrary.willey.com
Osgood, D.Wayne; Wilson, Janet K. O’Malley, Patrick; Bachman, Jeral G. Johnston, Lloyd D, (1996), Routine Activities And Individual Deviant Behavior, Journal of American Sociological Review, 61: 635-655
Pratt, T. C. & F.T. Cullen, (2000), The Empirical Status of Gottfredson and Hirschi’s General Theory of Crime: A Meta-analysis. Criminology. 38: 931-964
Polakowski, M.(1994). Linking self and Social Control with Deviance: Illuminating the Structure Underlying a General Theory of Crime. Journal of Quantitative Criminology. 10: 41-78
Reyns, Bradford W. Henson, Billy; Fisher, Bonnie S. (2011) Being Pursued Online: Applying Cyberlifestyle-Routine Activities Theory to Cyberstalking Victimization, Journal of Criminal Justice and Behavior, 38: 1149- 1169
Salmi. Venla; Kivivuori, Janne ,(2006) , The Association between Social Capital and Juvenile Crime, European Society of Criminology,Vol. 3(2): 123-148
Svensson, R, (2010), It’s not the Time They Spend, It’s what They Do: The Interaction between Delinquent Friends and Unstructured Routine Activity on Delinquency Findings from Two Countries, Journal of Criminal Justice, 38: 1006-1014
Siegel. L. J. (2001). Criminology: Theories, Patterns, and Typologies. (7th ed).University of Massachusetts
Siegel, Larry J,(2010), Criminology, Theories, Patterns, and Typologies, USA: Wadsworth, Cengage learning, tenth edition
Vera, P. Eliseo & Moon. Byongook, (2013), An Empirical Test of Low Self-control Theory among Hispanic Youths. Youth Violence and Juvenile Justice. Vol (11): 179- 193
Wang, John Z. (2002) Bank Robberies by an Asian Gang: An Assessment of the Routine Activities Theory, International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology. 46(5): 555-568
