تاثیر سطوح مختلف سرکه سیب بر آنزیم¬های کبدی و هیستوپاتولوژی روده جوجه¬های گوشتی

الموضوعات :

حسنیه حیدری ¹ , محمد جهانتیغ ² , سیده آیدا داوری ³ , داریوش سعادتی ⁴

1 - دانش¬آموخته دکترای عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
2 - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
3 - استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
4 - دانشیار گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.

تاريخ الإرسال : 21 الثلاثاء , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 23 الإثنين , محرم, 1446 تاريخ الإصدار : 16 الثلاثاء , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: آنزیم¬های کبدی, جوجه‌های گوشتی, سرکه سیب, هیستوپاتولوژی روده.,

ملخص المقالة :

امروزه به منظور افزایش بازده غذایی در صنعت مرغداری، از مواد افزودنی از جمله سرکه در جیره استفاده می­شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر سطوح مختلف سرکه سیب در جیره غذایی جوجه­های گوشتی بر فعالیت آنزیم­های کبدی و هیستوپاتولوژی روده است. بدین منظور تعداد 64 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس 308 به­طور تصادفی به 4 گروه آزمایشی با 4 تکرار و 4 جوجه در هر تکرار تقسیم شدند. جیره غذایی در گروه­های 2، 3 و 4 به ترتیب با مقادیر 1، 2 و 3 درصد سرکه سیب مخلوط شد و گروه 1، با جیره معمولی تغذیه گردید. در روزهای 14 و 28 دوره پرورش، یک جوجه از هر گروه به صورت تصادفی انتخاب گردید و خون­گیری از ورید بال آن­ها انجام و فعالیت آنزیم­های کبدی سرم با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر(Auto Analyzer)  و کیت اختصاصی بررسی شد. برای بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیکی روده، نمونه­های بافتی از قسمت ژژنوم روده باریک تهیه شد. طبق نتایج، میزان آنزیم ALT (alanine aminotransfrase) در گروه‌های 3 و 4، به‌طور معنی­داری کمتر از گروه کنترل بود (05/0<­p) ولی سرکه سیب، تغییرات معنی­داری در میزان آنزیم­های  ALP(alkaline phosphatase) و AST (aspartate aminotransferase) ایجاد نکرد. نتایج هیستوپاتولوژی ژژنوم هم نشان دهنده افزایش ارتفاع پرزهای روده، عمق کریپت­های لیبرکوهن و تعداد پرزهای روده در گروه‌های دریافت کننده سرکه سیب بود. براسا یافته‌های ما، می­توان نتیجه­گیری کرد که سرکه سیب، سبب کاهش فعالیت برخی آنزیم‌های کبدی، افزایش سطح پرزها در ژژنوم روده باریک و در نتیجه بهبود عملکرد روده می­گردد.

 

المصادر:

• Al-Shammari, K. I. A. and J. Batkowska (2021). "The antioxidative impact of dietary vinegar and rocket salad on the
productivity, serum oxidation system, and duodenal histology of chickens." Animals 11(8): 2277. • Antongiovanni, M., A. Buccioni, F. Petacchi, S. Leeson, S. Minieri, A. Martini "et al" (2007). "Butyric acid glycerides in the
diet of broiler chickens: effects on gut histology and carcass composition." Italian Journal of Animal Science 6(1): 19-25. • Brenes, A. n., A. n. Viveros, I. Arija, C. Centeno, M. Pizarro and C. Bravo (2003). "The effect of citric acid and microbial
phytase on mineral utilization in broiler chicks." Animal Feed Science and Technology 110(1-4): 201-219. • Budak, N. H., D. Kumbul Doguc, C. M. Savas, A. C. Seydim, T. Kok Tas, M. I. Ciris "et al" (2011). "Effects of apple cider vinegars produced with different techniques on blood lipids in high-cholesterol-fed rats." Journal of Agricultural and Food
Chemistry 59(12): 6638-6644. • Dorosti, F., Najafi, R. and Aghazadeh, A.M. (2016). "Effect of red grapes vinegar and Pidiococcus acidilactici bacteria supplementation on growth performance, immune system and some carcass traits of broiler chickens." Animal science
research 17(1): 41-53. [In Persian] • Elagib, H., W. El-Amin and H. E. Malik (2015). "Effect of dietary garlic (Allium sativum) supplementation as feed additive
on broiler performance and blood profile." • Garcia, V., P. Catala-Gregori, F. Hernandez, M. Megias and J. Madrid (2007). "Effect of formic acid and plant extracts on growth, nutrient digestibility, intestine mucosa morphology, and meat yield of broilers." Journal of applied poultry research
16(4): 555-562. • Gharahveysi, S. (2017). "Effects of milk thistle powder on performance, blood parameters and liver enzymes of broiler
chickens." Journal of Animal Production, 19(4): 879-889. [In Persian] • Hedayati, M., M. Manafi, S. Khalaji, M. Yari, A. Esapour, A. Nazari and F. Mohebi (2015). "Combination effect of probiotic and organic acids on blood biochemistry and immunity parameters of broilers." International Journal of Agriculture
Innovations and Research 3(4): 1288-1293. • Hosseini-Vashan, S., A. Golian, A. Yaghobfar, A. Zarban, N. Afzali and P. Esmaeilinasab (2012). "Antioxidant status, immune system, blood metabolites and carcass characteristic of broiler chickens fed turmeric rhizome powder under heat
stress." African Journal of Biotechnology 11(94): 16118-16125. • Iji, P., A. Saki and D. Tivey. "(2001) Intestinal development and body growth of broiler chicks on diets supplemented with
non-starch polysaccharides." Animal Feed Science and Technology 89(3-4): 175-188. •
Islam, K. S. (2005). "Dose titration, tolerance and compatibility of some feed additives in broiler." • Jahantigh, M., H. Kalantari, S. Ayda Davari and D. Saadati (2021). "Effects of dietary vinegar on performance, immune response and small intestine histomorphology in 1‐to 28‐day broiler chickens." Veterinary Medicine and Science 7(3): 766-
772. • Kandeel, S. and H. H. Elkaliny (2020). "The possible protective effect of apple cider vinegar on mercuric chloride-induced changes on rat hepatocytes: immunohistochemical and ultrastructure study." Journal of Microscopy and Ultrastructure 8(3):
126. • Maghoul, M., H. Kermanshahi, R. Majidzadeh-Heravi and A. Javadmanesh (2020). "Effects of Different Levels of Date Waste Vinegar in Diet and Water on Growth Performance, Gastrointestinal Tract Morphology, Ileal Microflora and Immune
Response of Broilers." Poultry Science Journal 8(2): 247-255. • Mohamed, e.-O., S. M. Mohamed and K. A. Mohamed (2001). "The effect of cider vinegar on some nutritional and
physiological parameters in mice." The Journal of the Egyptian Public Health Association 76(1-2): 17-36. •
Mojabi, A (2001). Veterinary clinical biochemistry. 1ast ed., Tehran: Noorbakhsh Publications, PP: 360-371. [In Persian] • Nourmohammadi, R., S. M. Hosseini and H. Farhangfar (2010). "Effect of dietary acidification on some blood parameters
and weekly performance of broiler chickens." Journal of Animal and Veterinary Advances 9(24): 3092-3097. • Nourmohammadi, R. and H. Khosravinia "(2015) Acidic stress caused by dietary administration of citric acid in broiler
chickens." Archives Animal Breeding 58(2): 309-315. • Omar, N. A. A., A. Allithy, F. M. Faleh, R. A. Mariah, M. M. A. Ayat, S. R. Shafik "et al" (2015). "Apple cider vinegar (a prophetic medicine remedy) protects against nicotine hepatotoxicity: a histopathological and biochemical report." Am. J.
Cancer Prev 3: 122-127. • Ordouny, P., Mirzadeh, K., Mohammadabadi, T. and Bojarpour, M. (2017). "The effect of different levels of wild pistachio leaves (Pistacia atlantica), on liver enzymes, blood parameters and performance indicators of broiler chickens." Journal of
Animal Production 19(3): 601-612. [In Persian]. • Paul, S. K., G. Halder, M. K. Mondal and G. Samanta (2007). "Effect of organic acid salt on the performance and gut
health of broiler chicken." The Journal of Poultry Science 44(4): 389-395. • Pelicano, E. R. L., P. d. Souza, H. d. Souza, D. Figueiredo, M. Boiago, S. Carvalho "et al" (2005). "Intestinal mucosa
development in broiler chickens fed natural growth promoters." Brazilian Journal of Poultry Science 7: 221-229. • Ronak, M., F. Farah, N. Vahid and R. Siamak Asri (2013). "Assessment of the amount of hepatohistopatological and
enzymatic changes after chronic lead intoxication in utero and throughout life in rat." • Saeid, J., A. Mohamed and M. A. Baddy (2013). "Effect of garlic powder (Allium sativum) and black seed (Nigella sativa) on
broiler growth performance and intestinal morphology." Iranian Journal of Applied Animal Science 3(1): 185-188. • Sankpal, A. A. (2019). "An overview on types, medicinal uses and production of vinegar." Pharma Innov. Hournal 8: 1083-
1087. • Sarıca, Ş., M. Suiçmez, M. Çördük, D. Özdemir and E. Berberoglu (2014). "Effects of oregano essential oil supplementation to diets of broiler chicks with delayed feeding after hatching. Morphological development of small intestine
segments." Italian Journal of Animal Science 13(2): 3172. • Sengul, T., S. Yurtseven, M. Cetin, A. KOÇYİĞİT and B. Sogut (2008). "Effect of thyme (T-vulgaris) extracts on fattening performance, some blood parameters, oxidative stress and DNA damage in Japanese quails." Journal of Animal and Feed
Sciences 17. (4) • Soltani, M., Larypoor, M., Akhavan sepahy, A. and Pirali Hamedani, M (2009). " Effect of Allicin of Garlic on Production
Nitric Oxide of Macrophage to Candida Albicans ". J. Med. Plants 8 (29) :164-170. [In Persian] • Soltan, S. and M. Shehata (2012). "Antidiabetic and hypocholesrolemic effect of different types of vinegar in rats." Life
Science Journal 9(4): 2141-2151. • Tomar, K., R. Kumar, S. Yadav, D. Sahu, D. Roy and S. Tiwari (2020). "Effect of feeding organic acid on blood biochemical
parameters in commercial broiler." Int J Chem Stud 8(6): 260-262. • Xu, Z., C. Hu, M. Xia, X. Zhan and M. Wang (2003). "Effects of dietary fructooligosaccharide on digestive enzyme activities,
intestinal microflora and morphology of male broilers." Poultry science 82(6): 1030-1036. • Zeng, Z., S. Zhang, H. Wang and X. Piao (2015). "Essential oil and aromatic plants as feed additives in non-ruminant
nutrition: a review." Journal of animal science and biotechnology 6(1): 1-10.