دراسة وتحلیل مقارنة لتعاليم "مكافحة الظلم" و"طلب العدالة" في أشعار قاسم حدّاد وأحمد شاملو
الموضوعات : Contemporary Literature Studies
رضا کوچری
1
,
اردشیر صدرالدینی
2
,
مصطفی یگانی
3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، مهاباد، ایران،
2 - استادیار زبان و ادبیّات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، مهاباد، ایران،
3 - استادیار زبان و ادبیّات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، مهاباد، ایران،
الکلمات المفتاحية: الكلمات الرئيسية: مكافحة الظلم, الأدب المقارن, الشعر, قاسم حدّاد, أحمد شاملو,
ملخص المقالة :
بررسی و تحلیل تطبیقی آموزه¬های «ظلم¬ستیزی» و «عدالت¬خواهی» در اشعار قاسم حدّاد و احمد شاملو چکیده ظلم¬ستیزی و عدالت¬خواهی به عنوان فضیلتی برجسته همواره در هر عصر و دوره¬ای مورد توجّه بشر قرار گرفته است و اجرای عدالت و دوری از ظلم، از آرمان¬های غایی وی بوده است. شاعران مردمی در اشعارشان توجّه ویژه¬ای به مفهوم ظلم¬ستیزی و عدالت داشته و در زمان¬ها و موقعیت¬های مختلف در جهت تحقّق آن تلاش کرده¬اند. تلاش شاعران -از هر نژاد و ملّتی و در هر دوره¬ای- برای برجسته¬سازی «ظلم¬ستیزی» و «عدالت¬خواهی» این موضوع را جزء بایسته¬های شعر مردمی و از موضوعات اجتماعی شعر شاعران قرار داده است. قاسم حدّاد و احمد شاملو؛ دو شاعر بحرینی و ایرانی هستند که با توجّه به مسائل جامعه و مشکلات مردم، بخشی از اشعارشان را به این موضوع اختصاص داده¬اند. در این تحقیق که به روش کتابخانه¬ای و توصیفی-تحلیلی تدوین شده¬ است، ظلم¬ستیزی در اشعار هر دوشاعر با نگاه تطبیقی بررسی شده است. در پایان این بررسی با وجود تفاوت¬های زبانی و مکانی، به این نکته اساسی پی می¬بریم که حدّاد و شاملو به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جوامع آن¬ها، اشعارشان دارای مشترکات فراوانی در این زمینه می¬باشد؛ ظلم¬ستیزی و عدالت¬خواهی از موتیف¬های مشترک این دو ¬شاعر است که با بافت روایت¬گرانه و داستان¬گونه، گزیدن واژگان مناسب و استفاده از موسیقی درونی مطرح شده¬اند. واژگان کلیدی: ظلم¬ستیزی، ادبیّات تطبیقی، شعر، قاسم حدّاد، احمد شاملو
المراجع والمصادر
• القرآن الكريم
أ) العربية:
1. حدّاد، قاسم. (1976م). الدّم الثاني، ط2، البحرين: دار الغد للنشر والتوزيع.
2. حدّاد، قاسم. (2000م). الأعمال الشعرية، ط1، بيروت: المؤسسة العربية للدراسات والنشر.
3. حدّاد، قاسم. الأعمال الأدبية، 15/12/1395.
4. عبود، عبده. (1999م). الأدب المقارن، مشكلات وآفاق، دمشق: منشورات اتحاد الكتّاب العرب.
5. العراقي، فائز. (1998م). شعر الإنتفاضة في البعدين الفكري والفنيّ، دمشق: منشورات اتّحاد الكتب العربي.
6. الفرضاوي، محمّد يوسف. (1997م). الصحوة الإسلامية وهموم الوطن العربي والإسلامي، ط2، القاهرة: مكتبة وهبيّة.
ب) الفارسية:
7. أميردهي، علي. (1390ش). بحرين"سرزمين مرواريد"(البحرين"بلد اللؤلؤ")، مجلة أنديشه تقريب، رقم 28.
8. باقي نجاد، عباس. (1386ش). إنسان گرایی در شعر شاملو(الإنسانية في شعر شاملو)، أرومية: جامعة آزاد الإسلامية.
9. زرين كوب، عبدالحسين. (1374ش). آشنايي با نقد أدبي(الإلمام بالنقد الأدبي)، طهران: منشورات سخن.
10. شاملو، أحمد. (1350ش). برگزیده شعرهای أحمد شاملو(مختارات شعرية من أحمد شاملو)، ط2، طهران: منشورات بامداد.
11. شاملو، أحمد. (1374ش). مجموعه آثار"دفتر يكم: شعرها"(مجموعة الأعمال"الدفتر الأول: الأشعار)، ط5، طهران:منشورات نكاه.
12. شاملو، أحمد. (1390ش). هواي تازه(الهواء النقي)، ط14، طهران: منشورات نكاه.
13. غنيمي هلال، محمّد. (1373ش). ادبيات تطبيقي(الأدب المقارن)، ترجمة: الدكتور السيد مرتضي آيت الله¬زاده شيرازي، طهران: منشورات أميركبير.
