شناسايي و اولویت‌بندی عناصر برنامه درسی پایدار برای رشته‌های مدیریت با رویکرد زیست محیطی در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران

الموضوعات :

الهام نورین ¹ (دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.)
صغری افکانه ² (استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران(نویسنده مسئول).)
کامران محمدخانی ³ (استاد،گروه مدیریت آموزشی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail])

تاريخ الإرسال : 19 الجمعة , رمضان, 1445 تاريخ التأكيد : 14 الثلاثاء , شوال, 1445 تاريخ الإصدار : 14 الثلاثاء , شوال, 1445

الکلمات المفتاحية: برنامه درسی پایدار, رشته مدیریت, رویکرد زیست محیطی,

ملخص المقالة :

این پژوهش با هدف شناسايي و اولویت‌بندی عناصر برنامه‌درسی پایدار برای رشته‌های مدیریت با رویکرد زیست‌محیطی در دانشگاه آزاد انجام شد.هدف پژوهش کاربردی و نوع داده¬ها، آمیخته از نوع اکتشافی در بخش کیفی فراترکیب و تحلیل متون مصاحبه و در بخش کمی توصیفی-پیمایشی بود. جامعة مورد مطالعه در بخش کیفی شامل مبانی نظری و پیشینه مرتبط پایگاه¬های داده داخلی و خارجی و برای بخش مصاحبه جامعه خبرگان بود.حجم نمونه در بخش کیفی نمونه¬گیری غير تصادفی هدفمند و در بخش کمی حجم نمونه بر اساس محاسبه حجم نمونه در معادلات ساختاری با روش نمونه گیری تصادفی خوشه¬ای مرحله ای انتخاب شد. ابزارگردآوری در بخش کیفی مرور سيستماتيک ادبيات و مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود.روش تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کيفي تحلیل مضمون و در بخش کمّی آمار توصیفی و استنباطی بود. یافته¬ها نشان داد که عناصر شناسایی شده برنامه درسی پایدار برای رشته های مدیریت با رویکرد زیست محیطی در دانشگاه آزاد شامل 5 عنصربوده که به ترتیب اولویت عبارتند: هدف (مولفه های آشنایی با مفاهیم،مدیریت وحفاظت از محیط زیست، رابطه با جامعه و..)، محتوا (مولفه های مفاهیم و اصول مدیریت، ابزارها و روش‌ها، حقوق و تنظیمات، استراتژی‌ها و سیاست‌ها، اقتصاد سبز و مدیریت منابع زیست محیطی، اخلاق و مسئولیت اجتماعی، نوآوری)روش های یادگیری (روش‌های تعاملی، عملی و تجربی، مبتنی بر پروژه )روش های ارزشیابی (عملکرد،محتوا و درس‌ها،محیط آموزشی،تأثیر اجتماعی)منابع (استفاده از مواد پایدار،چرخه عمر محصولات،توانمندی‌ها در ارزیابی مواد) که هر کدام از این مولفه ها خود شامل چند شاخص بودند.

المصادر:

احمدی مقدم، افسانه؛ پورعمران، محبوبه و اسماعیلی شاد، بهرنگ. (1400). شناسایی مولفه های برنامه درسی سبز و ارائه الگوی مطلوب به منظور ارتقا فرهنگ زیست محیطی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 23 (9)، 138-125.
حسين پور، محمد. (1396). بررسي برنامه هاي درسي رشته آموزش و پرورش ابتدايي ازديدگاه استادان علوم تربيتي به منظور ارتقاي سطح آگاه يهاي زيست محيطي دانش آموختگان اين رشته. فصلنامه علوم و تكنولوژي محيط زيست، 12 (2)، 331-420.
سرلک، ناهید؛ ناطقی، فائزه و جلالوندی، مهناز. (1398). واکاوی دیدگاه دبیران و اساتید در زمینه وضعیت موجود جایگاه آموزش زیست محیطی در برنامه درسی دوره اول متوسطه. نشریه مطالعات علوم محیط زیست، 4 (4)، 1973-1963.
عابدی سروستانی، احمد. (1393). کارکردهای اجتماعی مزرعه های خانوادگی در فرایند توسعه پایدار روستایی: سنجش گرایش کارشناسان کشاورزی استان گلستان. مجله راهبردهای توسعه روستایی، 1 (3)، 111-97.
فريدون، عبدالحسين. (1393). آموزش عالي و توسعه ملي. مجموعه مقالات همايش آموزش عالي و توسعه پايدار. تهران: موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي.
فضلی، یداله، آراسته، حمیدرضا، رضازین آبادی، حسن، و عبداللهی، بیژن. (1400). تحلیل شکاف برنامه درسی قصد شده دوره کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی با توجه به چالش ها و مشکلات موجود در مدیریت مدارس در ایران. مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 12(24 )، 139-171.
قورچيان، نادر قلي. (1393). دانشگاه به مثابه الگويي براي توسعه پايدار؛ پارادايمي جديد. مجموعه مقاالت همايش آموزش عالي و توسعه پايدار، تهران موسسه پژوهش و برنامهريزي آموزش عالي.
منتظری, یعقوبی پور, جلالیان. (1401). الگوی ساختاری تفسیری پیشران‌های بهره‌وری پایدار مبتنی بر دانش و آگاهی محیط‌زیستی. فصلنامه علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار, 11(2), 29-50.‎
میررحیمی، مهدیه السادات؛ صمدی، پروین و احمدی، پروین. (1402). سرسپردگی توسعه پایدار در برنامه درسی گردشگری آموزش عالی. نشریه مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی، 30 (11)، 7-19.
Barth, M., Michelsen, G., Rieckmann, M., & Thomas, I. (Eds.). (2015). Routledge handbook of higher education for sustainable development. Routledge.‏
Bergman, Z., Bergman, M. M., Fernandes, K., Grossrieder, D., & Schneider, L. (2018). The contribution of UNESCO chairs toward achieving the UN sustainable development goals. Sustainability, 10(12), 4471.‏
Eilks, I. (2015). Science education and education for sustainable development–justifications, models, practices and perspectives. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(1), 149-158.
Foster, G., & Stagl, S. (2018). Design, implementation, and evaluation of an inverted (flipped) classroom model economics for sustainable education course. Journal of Cleaner Production, 183, 1323-1336.
Justice, S. C. (2018). UNESCO global geoparks, geotourism and communication of the earth sciences: A case study in the Chablais UNESCO Global Geopark, France. Geosciences, 8(5), 149.‏
Owen, G. (2015). Integrated reporting: A review of developments and their implications for the accounting curriculum. Sustainability in Accounting Education, 43-59.‏
Pietarinen, J., Pyhältö, K., & Soini, T. (2017). Large-scale curriculum reform in Finland–exploring the interrelation between implementation strategy, the function of the reform, and curriculum coherence. The Curriculum Journal, 28(1), 22-40.
Sammalisto, K., Sundström, A., & Holm, T. (2015). Implementation of sustainability in universities as perceived by faculty and staff–a model from a Swedish university. Journal of Cleaner Production, 106, 45-54.‏
Seatter, C. S., & Ceulemans, K. (2017). Teaching Sustainability in Higher Education: Pedagogical Styles that Make a Difference. Canadian Journal of Higher Education, 47(2), 47-70.‏
Young, T. C., & Malone, K. (2023). Reconfiguring environmental sustainability education by exploring past/present/future pedagogical openings with preservice teachers. Teaching in Higher Education, 28(5), 1077-1094
.