تبیین مدل رهبری معنوی با توجه به تاثیر رفتار شهروندی سازمانی و نقش میانجیگر رضایت ارتباطی (مورد مطالعه: کتابخانه های عمومی استان فارس و کهگیلویه و بویر احمد)
الموضوعات :ابوالحسن همتیان 1 , محمدجلال کمالی 2 , نوید فاتحی راد 3 , سنجر سلاجقه 4
1 - دانشجوی دکترای مدیریت دولتی،گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
4 - دانشیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
الکلمات المفتاحية: رهبری معنوی, رضایت ارتباطی, رفتار شهروندی سازمانی, کتابخانه های عمومی.,
ملخص المقالة :
در سال های اخیر مشکلاتی همچون خالی شدن از معنویت، مشکلات روان شناختی، افسردگی، احساس تنهایی، احساس پوچی و بیهودگی، خودخواهی و بی اعتمادی در میان کارکنان افزایش یافته است که برای رفع چنین معضلاتی شیوة رهبری معنوی می تواند نجات بخش این نهاد فرهنگی باشد. هدف این پژوهش طراحی مدل رهبری معنوی(متغیر وابسته) با توجه به تاثیر رفتار شهروندی سازمانی(متغیر مستقل) رضایت ارتباطی(متغیر میانجیگر) می¬باشد. روش تحقیق ترکیبی و دلفی می¬باشد. برای گردآوری داده¬های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. در این پژوهش در بخش کیفی با استفاده از گفتگو نیمه ساختار یافته و پرسشنامه از پانل دلفی یا خبرگان اقدام به جمع¬آوری اطلاعات شد و اطلاعات گردآوری شده با روش علمی و از طریق نرم افزار Maxqda مورد تجزیه و تحلیل محتوا قرار گرفت و مؤلفه¬های حاصل از آن منجر به تولید پرسشنامه در بخش کمی گردید. این پرسشنامه شامل 3 مولفه رهبری معنوی، رفتار شهروندی سازمانی و رضایت ارتباطی، 17بعد و73سوال است. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کمی240 نفر از کارکنان کتابخانه های عمومی استان فارس و کهگیلویه و بویر احمد می باشند که به روش تصادفی خوشه ای یک مرحله ای انتخاب شده اند. لازم به توضیح است برای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه به دو شیوه آنلاین و دستی اقدام به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز صورت پذیرفت. که برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه، در این بخش (کمی) از نرم افزار Spss و Amos استفاده شد. نتایج: هر دو متغیر پژوهش اعم از رفتار شهروندی سازمانی(متغیر مستقل) و رضایت ارتباطی(متغیر میانجیگر) بر رهبری معنوی تاثیر مثبت و معناداری دارند.
- ابراهیم پور, حبیب, خلیلی, حسن, حبیبیان, سجاد, & کریمی, مردعلی. (1390). تبیین رفتار شهروندی سازمانی در پرتو رهبری معنوی . مطالعه ی موردی؛ کارکنان مرکز آموزش صدا و سیما. پژوهشنامه مدیریت اجرایی, 3(6), 37-58.
- احمدی، م، و دهدارزاده، ب. (1395). بررسی رابطه سبک رهبری تحول آفرین با متغیرهای میانی رفتار شهروندی سازمانی و فرهنگ سازمانی بر عملکرد نوآوری (مطالعه موردی: شرکت های کوچک و متوسط شهرک صنعتی شیراز). اولین حسابداری،
- عباس پور, عباس, رحیمیان, حمیر, & آرائی, محمود. (1393). بررسی رابطه بین رهبری معنوی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل آموزش وپرورش استان مازندران. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی, 8(3), 121-146.
- الوانی، مهدی و لرستانی، احسان(1394) بررسی تأثير نگرش شغلی بر تسهيم دانش و ارتباط آن با رفتار شهروندی سازمانی در بانک قوامين. مجله مدیریت توسعه و تحول ،.371-365
- یعقوبی, نورمحمد. (1394). پیشبینی مؤلفههای رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در پرتو رهبری معنوی مدیران. پژوهش های مدیریت عمومی
- Bar-On R. (2006).The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema. Vol18 Suppl, pp 13-25.
- Bezy, K.G. (2011). An operational definition of spiritual leadership. Doctoral dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University. Available at https://theses.lib.vt.edu/theses/available/etd-04142011152651/unrestricted/ BEZY_ KG _ D_ 2011 .pdf
- Bienstock, C. C., & Demoranville, W. C., & Smith, K. R., (2003). “ organizational citizenship behavior and service quality “ journal of services marketing,17(4), pp 357-378
- Bogler, R., & Somech, A. (2019). Psychological capital, team resources and organizational citizenship behavior. The Journal of psychology, 153(8), 784-802.
- Bogler, R., & Somech, A.(2019).Psychological Capital, Team Resources and Organizational Citizenship Behavior.The Journal of Psychology, 1–18
- Carson, K. D. & Carson, P.P .(2013). Career Commitment, Competencies, and Citizenship, Journal of Career Assessment, Vol. 6, No. 2, pp 20-195. - Cejudo, J., Rodrigo-Ruiz, D., López-Delgado, M. L., & Losada, L. (2018). Emotional intelligence and its relationship with levels of social anxiety and stress in adolescents. International journal of environmental research and public health, 15(6), 1073 https://doi.org/10.3390/ijerph15061073 - Chen S, Jiang W, Li X, Gao H. Effect of employees’ perceived green HRM on their workplace green behaviors in oil and mining industries: based on cognitive-affective system theory. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(8):4056. doi:10.3390/ijerph18084056 - Choi, Y., Song, E., & Oh, E. (2015). Effects of Teaching Communication Skills Using a Video Clip on a Smart Phone on Communication Competence and Emotional Intelligence in Nursing Students. Archives of Psychiatric Nursing, 29(2), 90-95. - Chun, J. S., Shin, Y., Choi, J. N. & Kim, M. S. (2013). “How does corporate ethics contribute to firm financial performance? The mediating role of collective organizational commitment and organizational citizenship behavior”, Journal of Management, 39 (4), pp. 853-877. - Dolinski D., Dolinska B., Zmaczynska-Witek B., Banach M., Kulesza W. Unrealistic optimism in the time of coronavirus pandemic: May it help to kill, if so—Whom: Disease or the person? Journal of Clinical Medicine. 2020;9(5):1464. doi: 10.3390/jcm9051464. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar] - Downs, C. W., & Hazen, M. D. (1977). A factor analytic study of communication satisfaction. Journal of Business Communication, 14(3), 63-73 - Downs, C.W. A Case Study of the Relationship between Communication Satisfaction and Organizational Commitment in Two Australian Organizations. Master’s Thesis, The University of Kansas, Lawrence, KS, USA, 1991. - Drigas, A. S., & Papoutsi, C. (2018). A new layered model on emotional intelligence. Behavioral Sciences, 8(5), 45.economics and innovation conference in management, Bandar Abbas, Islamic Azad University, Bandar Abbas Branch, 1395. - Edwards D, Burnard P, Bennett K, Hebden U (2010). A longitudinal study of stress and selfesteemin student nurses. Nurse Education Today 30(1), 78–84. - Fairholm, Gilbert W. (2010). “Spiritual Leadership: Fulfilling Whole-self Needs at Work”. Leadership &Organizational Journal, 17 (5): 11-17. - Harmon-Jones E. Anger is an approach-related affect: Evidence and implications. Psychological Bulletin. 2009;135(2):183–204. doi: 10.1037/a0013965. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar] - Haryono, Siswoyo. Rosady, Febry. Mohd Shamsuri MdSaad(2018) Effects of Emotional and Spiritual Intelligence on Job Performance among Temporary Nurses at Abdul Riva’I Regional General Hospital, Berau District, East Kalimantan Province, Indonesia. Management Issues in Healthcare System4.pp 42-54 - Hayes, A.F. Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach, 3rd ed.; The Guilford Press: New York, NY, USA, 2022. - Ilgın, B. & Guney, S. & Ergeneli, A. & Tayfur, O. (2013). The Relationship between Emotional Intelligence and Organizational Citizenship Behaviors and the Moderating Effects of Gender on This Relationship, Creativity, Innovation and Management Abstracts of the 10. th International Conference Sousse,Tunisia. - Jenifer A, Mclron.(2013).Job insecurity, organizational citizenship behaviors, and job search activities: how work locus of control and control-oriented coping moderate these relationships. Journal of Psycho educational Assessment, vol.32. - Khan, A., Bibi, S., Lyu, J., Garavelli, A. C., Pontrandolfo, P., & Perez Sanchez, M. d. A. (2020). Uncovering Innovativeness in Spanish Tourism Firms: The Role of Transformational Leadership ,OCB, Firm Size, and Age. Sustainability, 12(10), 87-99. - Khaola, P., & Rambe, P. (2020). The effects of transformational leadership on organisational citizenship behaviour: The role of organisational justice and affective commitment. Management Research Review, 3, 26-40. - Kim, E.-J., & Park, S. (2019). The role of transformational leadership in citizenship behavior.International Journal of Manpower, 40(7), 1347–1360. https: //doi.org /10.1108 /IJM-12-2018-0413 - Kim, S-.H., Kim, M., & Holland, S. (2020). Effects of intrinsic motivation on organizational citizenship behaviors of hospitality employees: The mediating roles of reciprocity and organizational commitment. Journal of Human Resources in Hospitality Tourism, 19. - Kloutsiniotis, P. V., & Mihail, D. M. (2020a). The effects of high performance work systems in employees’ service-oriented OCB. International Journal of Hospitality Management, 90, 26-47. - Liu Z, Mei S, Guo Y. Green human resource management, green organization identity and organizational citizenship behavior for the environment:the moderating effect of environmental values. Chinese Manag Stud. 2021;15(2):290–304. doi:10.1108/CMS-10-2019-0366 - López-Cabarcos, M. Á., Vazquez-Rodriguez, P., Pineiro-Chousa, J., & Caby, J. (2019). The role of bullying in the development of organizational citizenship behaviors. Journal of Business Research. - MacCann, C., Jiang, Y., Brown, L. E., Double, K. S., Bucich, M., & Minbashian, A. (2020).Emotional intelligence predicts academic performance: A meta-analysis. Psychological Bulletin,146(2), 150. https://doi.org/10.1037/bul0000219 - Nahasaram, S.T.; Ramoo, V.; Lee, W.L. Missed nursing care in the Malaysian context: A cross-sectional study from nurses’ perspective. J. Nurs. Manag. 2021, 29, 1848–1856. [Google Scholar] [CrossRef] - Newman, A., Schwarz, G., Cooper, B., & Sendjaya, S. (2017). How servant leadership influences organizational citizenship behavior: The roles of LMX, empowerment, and proactive personality. Journal of Business Ethics, 145(1), 49-62 - Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Paine, J. B., Bachrach, D. G. (2000). “Organizational citizenship behavior: A critical review of the theoretical and empirical lit literature and suggestions for future research”, Journal of Management, 26 (3), pp. 513-563. - Rahimi, Q, and Fathi, n. (1396). Modeling of spiritual leadership, psychological empowerment, ethics and positive organizational citizenship behavior, First International Conference on Accounting and Management Approach resistance economy, Kurdistan, the Kurdistan Journal of hope for the future researchers -University of Kurdista - Ramirez, D. (2012). Organizational communication satisfaction and job satisfaction within University Foodservice. B.A., University of Oregon, Kansas State University, Manhattan, Kansas. - Ren, S., Tang, G., & Kim, A. (2020). OCB-E among Chinese employees of different contract types. Employee Relations: The International Journal, 3, 25- 47. - Rezaeian, A., Rahimi, F., (2008), The Effect of Procedural Justice on Organizational Citizenship Behavior: The Moderate Role of Organizational Trust, Journal of Business Management Perspective, Vol. 7, No. 29, pp. 69-87. - Teng, C.-C., Lu, A. C. C., Huang, Z.-Y., & Fang, C.-H. (2020). Ethical work climate, organizational identification, leader-member-exchange (LMX) and organizational citizenship behavior (OCB). International Journal of Contemporary Hospitality Management, 2, 26-47 - Torlak, N. G., Kuzey, C., Sait Dinç, M., & Budur, T. (2021). Links connecting nurses’ planned behavior, burnout, job satisfaction, and organizational citizenship behavior. Journal of Workplace Behavioral Health, 36(1), 7.١٠٣-٧ - Tran ,Thi Bich Hanh and Choi, Suk Bong (2019) Effects of inclusive leadership on organizational citizenship behavior: the mediating roles of organizational justice and learning culture. Journal of Pacific Rim Psychology. Vol 13, pp1-11. - Trong Tuan, L. (2017). Knowledge sharing in public organizations: The roles of servant leadership and organizational citizenship behavior. International Journal of Public Administration, 40(4), 361-373. - Tung, N., & Ly, L. (2020). Factors affecting literature learning behavior of secondary high school students: Evidence inVietnam. Management Science Letters, 10(14), 3265-3270. - Wagner, J.D.; Bezuidenhout, M.C.; Roos, J.H. Communication satisfaction of professional nurses working in public hospitals. J. Nurs. Manag. 2015, 23, 974–982. [Google Scholar] [CrossRef] - Wagstaff, C., Fletcher, D., & Hanton, S. (2012). Exploring emotion abilities and regulation strategies in sport organizations. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 1(4), 268-282. - Wang , M. Guo, T. Ni , Y. shang, S. & tang ,Z. (2019) the effect of spiritual leadership on employee effectiveness an intrinsic motivation perspective. Front . psychol . 9 :2672. - Wang, T., Yang, F. and Huang, X. (2019), “I will do and I can do: how and when spiritual leadership behavior enhances employee career growth potential”, Paper presented at the 79th Annual Meeting of the Academy of Management (AOM), 7-11 August, Boston, Massachusetts - Wolfe, S. E., & Lawson, S. G. (20 .(٢٠The organizational justice effect among criminal justice employees: A meta‐analysis. Criminology, 58(4), 619-644. - Xiaofang N (2020) Does Authorization Have to Be Omnipotent? The “Double-Edge Sword” Effect of Empowering Leadership on Employee’s Behavior Open Journal of Social Sciences, Vol.8 No.3,pp236-245 - Xiaofang N (2020) Does Authorization Have to Be Omnipotent? The “Double-Edged Sword” Effect of Empowering Leadership on Employee’s Behavior Open Journal of Social Sciences, Vol.8 No.3,pp236-245. - Yang, M.; Fry, L.W. The role of spiritual leadership in reducing healthcare worker burnout. J. Manag.Spirit. Relig. 2018, 15, 305–324. [CrossRef] - Zhu J, Tang W, Wang H, Chen Y. The influence of green human resource management on employee green behavior—a study on the mediating effect of environmental belief and green organizational identity. Sustainability.2021;13(8):4544. doi: 10.3390 /su13084544.