بررسی وجوه افتراق مبانی فلسفی تعلیم وتربیت انسان در قران وعهدین با رویکرد بنیان آموزشی وپژوهشی
الموضوعات :علیرضا عباسیان 1 , محمد حاجی زاد 2 , سید احمد میریان اکندی 3
1 - دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم وتربیت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران
2 - عضو هیأت علمی، گروه علوم تربیتی ، واحدنکا، دانشگاه آزاد اسلامی،نکا، ایران.
3 - دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری،ایران
الکلمات المفتاحية: مبانی فلسفی تعلیم وتربیت , عهدین , هستی شناسی , انسان شناسی , معرفت شناسی ,
ملخص المقالة :
شناخت انسان و ویژگی های او از پیش نیاز های اصلی تعلیم و تربیت است. هر چه شناخت از انسان عمیق تر و دقیق تر باشد، برنامه ریزی برای تعلیم و تربیت او دارای اتقان بیشتری خواهد بود.. در پژوهش حاضر، ضمن بررسی مفهوم شناسی فلسفه تعلیم و تربیت، بررسی مبانی فلسفی تعلیم و تربیت، بررسی کتاب شناسی پژوهش با تاکید بر قرآن کریم،تورات و انجیل، واکاوی به تشریح نکات موضوعی نا همسو در قرآن کریم،تورات و انجیل در حوزه های فلسفه تعلیم و تربیت، مبانی فلسفی تربیت انسان در قرآن و عهدین ( عهد قدیم و عهد جدید) به روش تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است . لازم به ذکر است که نوع پژوهش بر اساس هدف بنیادی است و به لحاظ روش گرد آوری داده ها، مطالعه کتابخانه ای و رجوع به منابع معتبر یعنی شیوه اسنادی و بهره گیری از منابع مکتوب و همچنین آرشیو اسناد و مدارک و همچنین جستجو در شبکه های مجازی و اینترنتی انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت پژوهش، تطبیقی، توصیفی و تحلیلی و یا تحلیل یافته ها می باشد. یافته های این پژوهش نشان داده اند که مبانی تربیت انسان در قرآن و عهدین مبتنی بر معرفت شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی می باشد. در بعد دیگر، فلسفه تربیت انسان در قرآن بر اصولی چون: فطرت گرایی، اعتدال گرایی، تربیت عقلایی، تفکر و تدبر، کرامت، کمال جویی، خانواده گرایی و تفاوت های اجتماعی استوار است.
1) قرآن کریم
2) نهج البلاغه
3) تورات
4) انجیل
5) اعظمشاهد، رئیس (1386) اعجاز قرآن از دیدگاه مستشرقان، قم:مرکز جهانی علوم اسلامی.
6) آشتیانی،محسن (1375) مبانی تربیت و اخلاق اسلامی، قم: انتشارات روحانی.
7) باقری،خسرو (1393) نگاهی دوباره به تربیت اسلامی،تهران: موسسه فرهنگی رهبان.
8) بلاغینجفی، محمدجواد (1420) آلاءالرحمن فی تفسیرالقرآن، تحقیق واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، قم:ناشر بنیاد بعثت.
9) تقدسی، زینب و مصلایی پور یزدی، عباس و زرسازان، عاطفه و قنبری، بخشعلی،1400،بررسی مقارن مراحل تربیت فرزند در قرآن، حدیث، عهد عتیق و تلمود،
10)پرچم، اعظم (1392) خاستگاه اخلاق یهودی در عهد عتیق، دو فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهشنامه ادیان،سال هفتم، شماره سیزدهم.
11)حبیب الهی،مهدی (1392) خاستگاه اخلاق یهودی در عهد عتیق، دو فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهشنامه ادیان،سال هفتم، شماره سیزدهم.
11)حیدری،علیرضا (1393) اقتباس قصص قرآن از عهدین،بررسی و نقد نظریه دره حداد،معرفت ادیان،شماره 18.
12)رجبی،محمود (1393) انسان شناسی در پرتو تعلیم و تربیت قرآنی، پژوهش های قرآنی 1381 شماره 32 ویژه نامه قرآن و ادیان و فرهنگ ها.
13)زیبایی نژاد، محمد رضا (1375) در آمدی بر تاریخ و کلام مسیحیت، تهران: انتشارات طهوری.
14)شیبانی، محمدبنحسن (1413) نهجالبیان عن کشف معانی القرآن، تحقیق حسین درگاهی، تهران: بنیاد دایرةالمعارفاسلامی.
15) طباطبایی، سید محمد حسین (1417) المیزان فی التفسیر الفرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
17)فرهادیان،رضا (1389) مبانی تعلیم و تربیت در قرآن و احادیث( نسخه کمتنی)،قم: پژوهشکده قرآن و حدیث.
18)مصطفوی، حسن (1360) التحقیق فی الکلمات قرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
19)معرفت، محمدهادی (1386) التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه فرهنگی تمهید.
20)مومنی،ناصر (1395) تعلیم و تربیت انسان در پرتو حکمت متعالیه، دوفصلنامة علمي پژوهشي حكمت صدرايي، سال پنجم، شمارة دوم.
21)میر هادی، سید مهدی (1395) مبانی تربیت انسان در پرتو آموزه های اسلامی، دوفصلنامة علمي پژوهشي حكمت صدرايي، سال پنجم، شمارة دوم.
22)نجفی،محمد (1395) مبانی تربیت انسان در پرتو آموزه های اسلامی، دوفصلنامة علمي پژوهشي حكمت صدرايي، سال پنجم، شمارة دوم.
23)هادوی تهرانی،مهدی (1377) مبانی کلامی اجتهاد در برداشت از قرآن کریم،قم:موسسه فرهنگی خانه خرد.
24)هوردرن،ویلیام (1368) الیهات پروتستان، ترجمه طوبی میکائیلیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
25)هورن، هرمان (1374) فلسعه تربیت، ترجمه احمد آرام، تهران: نشر پژوهش های اسلامی.
(26Cronin, P. K(1988) Teaching the Religion Lesson, Paternoster Publication LTD, London.
(27Freedman, D. N. & A. C.(2000) Myers, & A. B. Beck, Dictionary of the Bible, U. K. Willam B. Eerdmans Publishing Company.
(28Green, R. M., “Foundations of Jewish Ethics”, The Blackwell Companion to Religious Ethics, Blackwell, 2005.
(29Kaiser, W., C., Toward Old Testament Ethics, Michigan, Zondervan Publishing House, 1983.
(30Kellner, M, (1971)“Ethics of Judaism”, The Encyclopedia of Judaism, Vol.5.
(31Magid, S, “Ethics Differentiated from the Law”, The Blackwell Companion to Religious Ethics, Blackwell, 2005.
(32Peterson,,. L (2005) Philosophy of Education, Leicester, England -The Holy Bible, Today’s New international Version, Hodder & Stoughton, London.
(33Watson, B.(1993) The Effective Teaching of Religious Education, Longman, London and New York.