تحلیل همبستگی فضایی آلودگی هوا و بیماری آسم در دوره 1392 تا 1401 (شهر تبریز)
الموضوعات :مریم السادات حشمتی 1 , محمد ابراهیم رمضانی 2 , زیبا بهشتی 3
1 - دانش آموخته گروه آموزشی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، مرکز تحقیقات مدیریت توسعه پایدار حوضه آبریز دریاچه ارومیه و رودخانه ارس، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 - پژوهشگر مرکز تحقیقات مدیریت توسعه پایدار حوضه آبریز دریاچه ارومیه و رودخانه ارس، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: آلودگی هوا, بیماری‌های تنفسی, نرم‌افزار ARC GIS , شاخص استاندارد آلودگی هوا, تبریز,
ملخص المقالة :
مطالعات اپیدمیولوژیک زیادی در سالهای اخیر در نقاط مختلف جهان در جهت مشخص کردن رابطه بین اثرات آلودگی هوا و سلامت انسان‌ها انجام شده است. نتایج بیانگر این است که، افزایش آلودگی هوا بر افزایش عفونتهای دستگاه تنفسی تاثیر مشخص و قابل ملاحظه‌ای دارد. شهر تبریز به عنوان یکی از شهرهای آلوده کشور محسوب می‌شود، بطوریکه آلودگی هوا به طور جدی سلامتی ساکنین این شهر را تهدید می‌نماید. مطالعه حاضر با هدف مشخص نمودن رابطه عوامل مختلف آلودگی هوا و تأثیر آن بر تعداد بیماران مبتلا به آسم در شهر تبریز انجام شده است. بدین منظور اطلاعات آماری آلاینده‌ها، مربوط به ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرون (PM10)، ازن (O3)، دی‌اکسید گوگرد (SO2)، دی‌اکسید نیتروژن (NO2) و مونوکسید کربن (CO) برای کلیه ماه‌های سالهای 1392 تا 1401، از پنج ایستگاه سنجش آلاینده‌های هوای شهر گردآوری و سپس این اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار ARC GIS در مقایسه با شاخص استاندارد آلودگی هوا (PSI) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که غلظت آلاینده‌ها در مناطق 1، 10 و 4 به ترتیب کم، متوسط و زیاد است. نتایج نشان داد بین غلظت گاز SO2 و فراوانی بیماران مبتلا به آسم رابطه مکانی مستقیم وجود دارد. نظر به توزیع آلودگی گاز O3 در سطح شهر تبریز، بیشترین غلظت آلودگی این گاز در ضلع غربی و قسمتی از مرکز شهر بوده و در این محدوده‌ها تعداد افراد مبتلا به بیماری آسم بیشتر بوده است. بنابراین بین فراوانی بیماران مبتلا به آسم و غلظت گاز O3 در سطح شهر تبریز رابطه مستقیم مکانی دیده شد. توزیع آلودگی ذرات PM10 در سطح شهر تبریز در مرکز شهر بیشتر بوده و بیشترین فراوانی بیماران مبتلا به آسم در محدوده این مناطق قابل رویت است. بنابراین بین میزان آلایندگی ذرات PM10 با تعداد افراد مبتلا به بیماری آسم نیز رابطه مستقیم مکانی وجود دارد.
[1] Khazaei, E., Alesheikh, A., Karimi, M., Vahidnia, M.H., 2013, Comparison of two modeling methods for the prediction of carbon monoxide concentration using neuro-fuzzy system, Journal of Environmental Studies, 38, 29. (in Persian)
[2] Manisalidis, I., Stavropoulou, E., Stavropoulos, A., Bezirtzoglou, E., 2020, Environmental and health impacts of air pollution: A review. Frontiers in Public Health, 8, 14.
[3] Wilson, A.M., Salloway, J.C., Wake, C.P., Kelly, T., 2004, Air pollution and the demand for hospital services: A review. Environment International. 30, 1109.
[4] Lee, Y.G., Lee, P.H., Choi, S.M., An, M.H., Jang, A.S., 2021, Effects of air pollutants on airway diseases, International Journal of Environmental Research and Public Health, 18, 9905.
[5] Yousefi Golboteh, R., Ramezani Moghadam Sahrayi, F., Mohammadi, M., Houshmand, Sh., Mohammadi, M., 2016, Measuring vehicle exhaust emissions from Peugeot 206, Samand and EL Samand in Mashhad, Journal of Environmental Sciences and Technology. 18, 63. (in Persian)
[6] Ghadami, M., Abdollahvand, H., 2018, The Impact of urban spatial structure scenarios on air pollution (A case study of Tehran), Geography and Urban Space Development, 8, 261. (in Persian)
[7] Heidari, M., Heidarinejad, Z., Alipour, V., Dindarloo, K., Rahmanian, O., Goodarzi, B., Mousapour, H., 2018, Evaluation of air quality based on air quality index in Kerman city, 2015, Journal of Research in Environmental Health, 3, 208. (in Persian)
[8] Esmailnejad, M., Eskandari Sani, M., Barzaman, S., 2015, Evaluation and zoning of urban air pollution in Tabriz, Journal of Regional Planning, 5, 173. (in Persian)
[9] Gorbani, R., Hosseinzadeh Delir, K., Shorkri Firoozjah, P., 2012, The study Tabriz city air pollution condition on the basis of principal component analysis (PCA), Journal of Geography and Planning, 39, 89. (in Persian)
[10] Shahriari-Namadi, M., Azizi, K., Moemenbellah-Fard, M.D., Soltani, A., 2019, Epidemiologic study of the factors affecting the incidence of asthma and allergies with emphasis on arthropod allergens in the patients referring to Imam Reza clinic of asthma and allergy in Shiraz, 2016, Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences, 24, 68. (in Persian)
[11] Basu, R., Rau, R., Pearson, D., Malig, B., 2018, Temperature and term low birth weight in California, American Journal of Epidemiology, 187, 2306.
[12] Arbex, M.A., de Souza Conceição, G.M., Cendon, S.P., Arbex, F.F., Lopes, A.C., Moysés, E.P., Santiago, S.L., Saldiva, P.H.N., Pereira, L.A.A., Braga, A.L.F., 2009, Urban air pollution and chronic obstructive pulmonary disease-related emergency department visits. Journal of Epidemiology and Community Health, 63, 777.
[13] Alkurdi, F., Karabet, F., Dimashki, M., 2013, Characterization, concentrations and emission rates of polycyclic aromatic hydrocarbons in the exhaust emissions from in-service vehicles in Damascus, Atmospheric Research, 120, 68.
