فقه القصاص في الأديان الإبراهيمية: بحث مقارن
الموضوعات : Contemporary Literature Studies
1 - جامعة آزاد مشهد کلیة العلوم القرآنی
الکلمات المفتاحية: القصاص, الإسلام, اليهودية, المسيحية, الدية, العفو.,
ملخص المقالة :
همه مردم در برابر ترازوی عدالت برابرند، و تحت سایه یک قانون، قانون عدالت قرار دارند، كه نباید تفاوتی میان احدی قایل گشت. شریعت راستین الهی نمونه بارز این نوع قانون است، و هر کس از حدود نفس یا اعضا در این شریعت ها تجاوز کند مستوجب قصاص است. در شریعت اسلام این امر در مورد هر متخلفی ساری بوده، و آثار آن در دنیا و آخرت دامان او را رها نمی کند. با توجه به شرایط آشفته اعتقادات جاری در جهان امروز، خصوصا در ادیان ابراهیمی، نیاز به تحقیقات فقهی با صبغه بیداری اسلامی و گسترش مظاهر آن در جهان به طور عام، و در جوامع اسلامی به طور خاص اهمیت یافته است. یکی از این مباحث مهم، بررسی مسایل فقهی قصاص است که خداوند در آن زندگی فرد و جامعه را با هم تضمین کرده است. در همین راستا، این مقاله با روش پژوهشی وصفی – تحلیلی – مقارن به بررسی تطبیقی فقه اسلامی و ادیان یهود و مسیحی پرداخته تا روشن شود کدام یک از آنها به عدالت نزدیک ترند، و در این مسیر تفاوت ها و شباهت های این ادیان و چرایی عفو و دیه مورد بررسی قرار گرفته و به اين نتيجه دست يافته كه قانون قصاص در اسلام از سایر ادیان کاملتر است.
القرآن الکریم
کتاب المقدس
الحسیني، سیده رویا؛ ونخعي سرو، پروانه، "قتل نفس ومجازات آن در ادیان ابراهیمی"، فصلنامه: فقه، حقوق و علوم جزا، موسسه آموزش عالی حکمت، تهران، 1399، دوره: 5، شماره 16، ص 1-13، شاپای الکترونیکی: 3787-2538، (magiran.com,noormags.ir, sid.ir, civilica.com)
راغب الأصفهاني، حسین، (1410ق/1989م) المفردات في غريب القرآن، قم، دار الهجره، ط 2.
شمس الدين، محمد جعفر، (1429ق/ 2008م)، نظام العقوبات في الإسلام، لبنان، دار الهادي، ط 2.
الشّوكاني، محمد، (1414ق/1993م)، فتح القدير، دمشق، بيروت، دار ابن كثير، دار الكلم الطيب، ط 1.
الصادقي الطهراني، محمد، (1365ش/ 1987م)، الفرقان في تفسير القرآن بالقرآن، قم، انتشارات فرهنگ اسلامي، ط 11.
الطباطبائي، السید محمد حسين، (1422ق/ 2001م)، الميزان في تفسير القرآن، قم، انتشارات دفتر اسلامي وابسته به جامعه مدرسين، ط 2.
الطبرسي، فضل بن الحسن، (1428ق)، مجمع البیان في تفسیر القرآن، بیروت، منشورات الأعلمي، ط 1.
الطوسي، محمد بن الحسن، (1408ق)، التبيان في تفسير القرآن، تحقيق: أحمد قصير، بيروت، دار احياء التّراث العربي، ط 1.
الطوسي، محمد بن الحسن، (1421ق/ 2000م)، الخلاف، تحقيق: السيد علي الخرساني، قم، دفتر انتشارات اسلامي - وابسته به جامعه مدرسین، ط 2.
العاملي، خليل ياسين، (1409ق/ 1988م)، الاصطلاحات الفقهيّة في الرسائل العمليّة، قم، انتشارات داوري، ط1.
العیاشي، محمد بن مسعود، (1380 ق/ 1961م)، تفسير العياشي، تحقیق: سيد هاشم رسولي المحلاتي، طهران، چاپخانه علميه اسلاميّة، ط 2.
فخر الرازي، محمد، (1420ق/ 1999م)، التفسير الكبير، بیروت، دار إحياء التراث العربي، ط 3.
الکلیني، محمد بن یعقوب، (1383 ش)، أصول الكافي، طهران، انتشارات دار الکتب الإسلامیه، ط 2.
المدرسي، محمّد تقي، (1419 ق/ 1998م)، من هدى القرآن، طهران، دار محبّي الحسين، ط 1.
المقداد السیوري، فاضل، (1415ه/1994م)، كنز العرفان في فقه القرآن، تحقيق: محمد باقر البهبودي، طهران، نشر مرتضوي لإحياء الآثار الجعفريّة، ط 2.
النجفي، محمد حسن، (1399ق/ 1978م)، جواهر الكلام، طهران، دار الكتب الإسلاميّة، ط 2.