بررسي تطبيقي واقع‌گرايي ادبي در «زبان آب» اثر عفاف خلف و «پايي كه جا ماند» اثر سيّد ناصر حسيني‌پور

الموضوعات :

نسرین منصوری ¹ , ناصر حسینی ² , اردشیر صدرالدینی ³

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد
2 - استاديار گروه زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد
3 - استاديار گروه زبان و ادبيات عرب دانشگاه آزاد اسلامي واحد مهاباد

تاريخ الإرسال : 14 السبت , شعبان, 1445 تاريخ التأكيد : 28 الأحد , جمادى الثانية, 1446 تاريخ الإصدار : 14 الجمعة , رمضان, 1446

الکلمات المفتاحية: ادبيات تطبيقي, ادبيات عرب, ادبيات فارسي, واقع‌گرايي, زبان آب, پايي‌كه جاماند.,

ملخص المقالة :

ادبیات، نمود بیرونی احساسات، تفکّرات و عواطف درونی ملّت‌هاست. رمان و خاطره نگاشته دو نوع ادبی هستندكه امروزه از پر مخاطب‌ترين انواع ادبی در ايران و جوامع عربی بويژة جامعة فلسطين كه با پديدة اشغالگري دست و پنجه نرم مي‌كند، به شمار مي‌روند. ادبيّاتي كه تحت تأثیر شرایطی چون اختناق، استبداد، سلب آزادی‌هاي فردی و اجتماعی، اشغالگري، غصب سرزمين و تاراج سرمايه‌هاي ملّي، براي ايستادگي در برابر جريان‌هاي بيدادگر داخلي و خارجي خلق مي‌شود، ادبیّات پایداری ناميده مي‌شود و از آن با تعبيرات ديگري مانند ادبيّات مقاومت، ادبيّات دفاع، ادبيّات حماسي و ادبيات جنگ هم ياد مي‌شود. پژوهش پيش رو كه با روش توصيفي- تحليلي و در بستر مطالعات كتابخانه‌اي فراهم آمده، در صدد پاسخگوئي به اين پرسش است كه رمان «زبان آب» اثر نام عفاف خلف و خاطره نگاشتة «پايي كه جا ماند» اثر سيّد ناصر حسيني‌پور، چگونه مؤلّفه‌هاي واقع‌گرايي ادبي را بازتاب داده‌‌اند و وجوه اشتراک و اختلاف آنها كدام است. بر اساس نتايج اين پژوهش، دو اثر مذکور به طور كامل منطبق با مؤلّفه‌هاي واقع‌گرايي ادبي بوده و سه مؤلّفة توجّه به واقعيّات، تيپ‌سازي و توصيف جزئيّات بيشتر مورد توجّه دو نویسنده قرار گرفته است.

المصادر:

1- ايرواني، محمّدرضا، (1391)، بر سمند خاطره، بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدّس، چاپ اول: تهران.
2- تسليمي، علي، (1396)، پژوهشي انتقادي‌كاربردي در مكتب‌هاي ادبي، كتاب آمه، چاپ اول: تهران.
3- ثروت، منصور،(1395)، آشنايي با مكتب‌هاي ادبي، انتشارات سخن، چاپ چهارم: تهران.
4- حسيني پور، سيّد ناصر، (1393)، پايي كه جا ماند، انتشارات سورة مهر، چاپ چهل و پنجم: تهران.
5- خلف، عفاف، (2007م)، لغه‌الماء، منشورات مركز لوغاريت الثقافيّ، الطبعه الأولی: رام الله بفلسطین المحتلّه.
6- رجائي، نجمه، (1378)، آشنايي با نقد ادبي معاصر عربي، انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد، چاپ اول : مشهد مقدّس.
7- رحماني خياوي، صمد، (1382)، سيري در دنياي داستان و داستان‌نويسان، نشر هماذر، چاپ اول: تبريز.
8- زارع، الهام و همكاران، (1397)، «عناصر داستاني خاطره نوشته‌هاي دفاع مقدّس با تكيه بر دختر شينا»، فصلنامة متن پژوهي ادبي، سال 22، شمارة 76، صص 213- 191.
9- سنگري، محمّدرضا، (1393)، از نتايج سحر، انتشارات سورة مهر، چاپ اول: تهران.
10- شميسا، سيروس، (1401)، مكتب‌هاي ادبي، انتشارات قطره، چاپ يازدهم: تهران.
11- گرانت، ديميان، (1397)، رئاليسم، ترجمة حسن افشار، نشر مركز، چاپ هشتم: تهران.
12- نيك‌روش، مژگان، (1392)، جستاري در باب اقتباس سينمايي از ادبيات داستاني، نشر سپندار مذ، چاپ اول: تهران.
13- يوسف، عبّاس، (1394)، رئاليسم در ادبيّات داستاني ايران و عراق بررسي تطبيقي در آثار سيمين دانشور و فؤاد تكرلي، مؤسّسة انتشارات نگاه، چاپ اول: تهران.