بررسی میزان رضایت کاربران از کمیت و کیفیت پارک مهرگان شهر تهران در راستای افزایش کیفیت زندگی
الموضوعات :سیده سیما محسنی مقدم 1 , نسیم صحرائی نژاد 2 , حسین موسوی فاطمی 3
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: پارک شهري, رضایتمندي, کیفیت فضاي سبز, کمیت فضاي سبز, کیفیت زندگی, شهروندان.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: فضاهای سبز شهری یکی از ابزارهای دستیابی به توسعه پایدار و افزایش کیفیت زندگی شهروندان است که به طورعمومی در دسترس همه افراد قرار خواهد گرفت. از سوی دیگر مطالعات اطلس کیفیت زندگی در شهر تهران، نشان می دهد که منطقه 1 با سرانه فضای سبز 85/33 مترمربع در رتبه چهاردهم رضایتمندی شهروندان قرار دارد. در حالیکه سرانه فضای سبز این منطقه در رتبه سوم، میان سایر مناطق قراردارد. این مطالعات نشان می دهد که میزان تاثیر گذاری کمیت و کیفیت فضاهای سبز شهری بر رضایتمندی افراد از این فضاها بسیار کم است. بنابراین هدف از انجام این تحقیق شناخت و بررسی ارتباط میان کمیت و کیفیت فضای سبز و تاثیرگذاری هریک بر رضایتمندی کاربران از فضاهای سبز شهری است.
روش بررسی: در این مطالعه داده‌ها با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شده است، جامعه آماري کاربران پارك می باشند، روش نمونه گیري هم به صورت تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد و در نهایت با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای بررسی پایایی پرسشنامه، از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده که ضریب کل برابر با 891/0 می باشد. آزمونهای آماری مورد استفاده در تحقیق شامل آنالیز توصیفی، استنباطی و آزمون تی تک نمونه ای هستند. این تحقیق شامل سه متغیر اصلی (کیفیت، کمیت، رضایتمندی) خواهد بود. متغیر کیفیت شامل (نفوذپذیری، گوناگونی، خوانایی، انعطاف پذیری، تناسبات بصری، غنای حسی و رنگ تعلق) و متغیر کمیت شامل (وسعت پارک، تراکم پوشش گیاهی، مبلمان و ...) است.
یافته ها: براساس تحلیل آماری میزان اهمیت کیفیت پارک های شهری در رضایتمندی برابر 14/4 ، میزان اهمیت کمیت پارک های شهری در رضایتمندی برابر 12/4 و میانگین رضایتمندی از پارک مهرگان برابر 8/2 است که نشان دهنده میزان پائین رضایتمندی از پارک مهرگان است.
بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد که برای احداث فضاهای سبز شهری علاوه بر سرانه فضای سبز، کیفیت آن هم بر افزایش رضایتمندی افراد بسیار مهم و حائز اهمیت است و هر دو این عوامل در کنارهم موجب افزایش مطلوبیت فضاهای سبز و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان خواهد شد.
1. Qashqaei, Reza, Mansourian, Elham (2021), "Influential Factors on Improving the Quality of Urban Green Spaces (Case Study: Sidewalks of Yasuj City)." Geography and Human Relations, 4(3): 50-64. (In Persian)
2. Golkar, Kourosh. (2001). "Constituent Elements of Urban Design Quality." Sofeh, 11(32): 38-65. (In Persian)
3. Pakzad, Jahanshah. (2002). "Urban Environment Quality: A Delayed Demand of Citizens." Urban Management Quarterly, 9(1). (In Persian)
4. Soltani Fard, Hadi, Saberi Karizi, Zahra. (2018). "Examining the Effects of Configuration on the Spatial Quality of Urban Parks in Mashhad (Case Study: Parks of Mashhad City)." Urban Studies Quarterly, 7(27): 27-40. (In Persian)
5. Rahimi, Ali, Abbasian, Fatemeh (2023). "Evaluation of the Quantitative and Qualitative Status of Parks and Urban Green Spaces in District 1 of Tehran Metropolis." Geography and Human Relations, 5(4): 189-210. (In Persian)
6. Hasanpour, Parastoo, Sayyah Nia, Romina, and Esmaeilzadeh, Hasan. (2020). "Evaluation of the Ecological Structure of Urban Green Spaces with a Landscape Approach (Case Study: District 22 of Tehran City)." Environmental Sciences Quarterly, 18(1): 187-202. (In Persian)
7. Jafari, Mahnaz, Hatami Khanaqahi, Tohid, and Bagheri, Farhad. (2022). "Evaluation of Factors Influencing the Presence in Urban Parks." Second International Conference on Architecture, Civil Engineering, Urban Planning, Environment, and Horizons of Islamic Art in the Second Step of the Revolution, Tabriz, January 2022. (In Persian)
8. Bagheri, Vaheedeh; Rezaei Ajabi, Vaheedeh. (2015). "Redesigning Urban Parks Inspired by the Physical Elements of the Persian Garden." International Conference on Humans, Architecture, Urban Development, Tabriz, Iran. (In Persian)
9. Kamali, Raheleh, Sahraei Nejad, Nasim, Mousavi Fatemi, Seyyed Hossein. (2021). "Designing the Environment of Urban Parks with a CPTED Approach Aimed at Enhancing the Sense of Security in the Islamabad Neighborhood, District 2 of Tehran City." Sustainability, Development, and Environment Quarterly, 2(1): 43-60. (In Persian)
10. Darskhan, Rasool, Pashachini, Hadi. "Site Selection and Analysis of Green Space Distribution with a Spatial Justice Approach (Case Study: Tabriz Metropolis)." Geography and Environmental Studies Quarterly, 9(36): 7-20. (In Persian)
11. Public Health England, (2020) Improving access to greenspace. A new review for 2020
12. Lotfi, Sediqeh; Mahdi, Ali, and Mohammadi Pour, Saber. (2013). "Examining the Distribution, Standards, and Calculation of Urban Green Space Per Capita Based on Bahram Soltani's Model (Case Study: District One of Qom City)." Geography and Urban-Regional Planning, 4(10): 1-18. (In Persian)
13. Hosseinzadeh Delbar, Karim, Rasoulzadeh, Zahra, and Mohammadi Khani, Hadi. (2020). "Measuring the Level of Satisfaction with Urban Environment Quality from the Citizens' Perspective (Case Study: District 5 of Tabriz Metropolis)." Quarterly Journal of Urban and Rural Studies, 1(1): 1-15. (In Persian)
14. Jafarpour Hadi Kiyashari, Reza, Kabali, Mohammad Hadi, and Shahcheraghi, Azadeh. (2022). "Analyzing the Impact of Objective and Subjective Elements on the Sense of 'Privacy' in Architectural Space." Journal of Art and Civilization of the East, 10(38): 17-28. (In Persian)
15. Nazarian, Shirin, Chaghajardi, Iman, and Jalilian, Laya. (2019). "Analyzing the Effects of Influential Environments on Tourist Satisfaction in Isfahan City." Quarterly Journal of Geography (Regional Planning), 9(39): 845-862. (In Persian)
16. Ghorousi, Saideh; and Motlaq, Mohammad Hassan Shams al-Din. (2019). "Examining the Relationship Between Living Environment Quality and Life Satisfaction in Neighborhoods (A Study of Residents in the Neighborhoods of Kerman City)." Iranian Social Studies, 12(4): 67-88. (In Persian)
17. Sarbaz, Ameneh, and Hayati, Babollah. (2013). "Examining the Factors Affecting Visitor Satisfaction with the Quality of Services Provided in Parks of Tabriz City." First National Conference on Strategies for Developing Green Spaces in Tabriz Metropolis, May. (In Persian)
18. Moslehi Nejad, Ali, and Moztarzadeh, Hamed. (2018). "Determining the Principles of Green Space Design Effective in Enhancing the Quality of Urban Spaces (Case Study: The Eastern Sidewalk of Azadi Boulevard Between Gas Circle and Moshkin Fam Street in Shiraz City)." Scientific and Research Quarterly of Urban Research and Planning, 9(32): 175-184. (In Persian)
19. Zarehampour Boyerahmadi, Valiollah, Qashqaei, Reza. (2021). "The Integration of Green Space in the Social Interactions of Residents in Yasuj City." Geography and Human Relations, 2(4): 19-34. (In Persian)
20. Amraei, Mahtab; and Ghorbani Sepehr, Arash. (2020). "Evaluating the Level of Citizens' Satisfaction with Urban Green Spaces (Case Study: Kiyu Park in Khorramabad)." Seventh National Conference on Applied Research in Civil Engineering, Architecture, and Urban Management, K.N. Toosi University of Technology, Tehran. (In Persian)
21. Fathollahdoost, Maryam. (2018). "Examining the Impact of Green Spaces on Enhancing Urban Quality of Life: A Case Study of Parks in District 12 of Tehran." First Conference on Examining Challenges and Providing Innovative Solutions for Urban Management, February 19, 2019, Tehran, Iran. (In Persian)
22. Alavi, Seyyed Ali; Ghorousi, Alireza; Shahrokhifar, Zeinab; and Nasiri Majd, Saeed. (2016). "An Analysis of the Quantitative and Qualitative Status of Urban Green Spaces with Emphasis on Measuring Residents' Satisfaction in Nazarabad City." Sustainable Architecture and Urban Planning, 4(2): 31-42. (In Persian)
23. Hampshire county council, (2019). Green Space Planning and Health: Research Summary
24. Zhang, Yang, Van den Berg, Agnes E., Van Dijk, Terry and Weitkamp, Gerd. (2017). Quality over Quantity: Contribution of Urban Green Space to Neighborhood Satisfaction. Int. J. Environ. Res. Public Health, 14(5): 535-548. (In Persian)
25. WHO. (2017). Urban green spaces: a brief for action.
26. Sarmad, Zahra, and Bazargan Harandi, Abbas. (2011). Research Methods in Behavioral Sciences. Agah Publishing: Tehran. (In Persian)
27. Bentley, Ian, et al. (2003). Responsive Environments: A Manual for Designers. Translated by Mostafa Behzadfar. Iran University of Science and Technology Press: Tehran. (In Persian)
28. Badrafshan, M. (2015). An Introduction to the Tourism Industry. Mahkameh Publishing: Tehran. (In Persian)
29. Hekak, Seyedeh Mansoureh, Fathi Ashtiani, Ali, and Farahani, Hojjatollah. (2021). "Examining the Validity and Reliability of the Persian Version of the Attention Style Questionnaire." Psychological Quarterly, 9(4): 106-121. (In Persian)
30. Bakhtiari Mehr, Fatemeh, and Bayat, Abbas. (2023). "Examining the Quality of Urban Green Spaces Based on Citizens' Satisfaction (Case Study: Baghershahr)." 21st National Conference on Urban Planning, Architecture, Civil Engineering, and Environment, January 1, 2024, Tehran. (In Persian)
31. Barati, Nasser; and Kakavand, Elham. (2013). "Comparative Assessment of Urban Living Environment Quality with Emphasis on Citizens' Mental Image (Case Study: Qazvin City)." Journal of Fine Arts - Architecture and Urban Planning, 18(3): 25-32. (In Persian)
32. Parsa, Shaghayegh; and Samavati Pour, Niloufar. (2020). "Developing Per Capita Urban Green Space Based on Enhancing Bahram Soltani's Model (Case Study: Tehran City)." Second Conference on Urban Management, Urban Planning, and Architecture with a Focus on Urban Economics and Development, July 15, 2020, Tehran. (In Persian)
33. Alimardani, Masoud; Mahdinejad, Jamal al-Din; and Afhami, Talieh. (2015). "Quality Growth of Urban Space to Enhance Social Interactions (Case Study: Ahmadabad Street, Mashhad)." Specialized Journal of Applied Arts, 4(7): 5-14. (In Persian)
34. Nasser, Maryam, and Mohammadi, Asghar. (2016). "Evaluating the Level of Citizens' Satisfaction with the Quality of Urban Parks (Case Study: Parks of Ahar City)." Urban Management Studies, 8(2): 43-56. (In Persian)
