عصر رضاشاه پهلوی و تجدیدِ معادلات پیشین در تاریخ روابط خارجی ایران (1320-1304)
الموضوعات :
طاهره ابراهیمی‌فر
1
(دانشیار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، گروه علوم سیاسی، ایران، تهران)
سیدعلی منوّری
2
(استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه خوارزمی)
الکلمات المفتاحية: ایران, روابط خارجی, رضاشاه پهلوی, شوروی, بریتانیا,
ملخص المقالة :
چهار سال پس از کودتای سوم اسفند 1299، رضاشاه پهلوی روابط خارجی ایران را در جهت پیشگیری از مداخلۀ قدرت‌‌های بزرگ تغییر داد. لازم به ذکر است که در سراسر عصر قاجار ایران در معرض نفوذ سیاسی، اقدامات نظامی و بهره‌برداری اقتصادی دو قدرت بزرگ روسیۀ تزاری (و متعاقب آن شوروی) و بریتانیا بود. رضاشاه جهت مقابله با مداخلات خارجی اصلاحاتی را در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور بنیان گذاشتن دولت مُدرن در ایران انجام داد. با این حال و علی‌رغم سیاست‌های نوسازی و توسعۀ مورد نظر رضاشاه، معادلات روابط خارجی ایران همچنان بر اساس رقابت‌های میان بریتانیا و شوروی صورت پذیرفت. به عبارت دیگر روابط خارجی ایران در دوران رضاشاه همچون عصر قاجار در جهت موازنه در مقابل بریتانیا و شوروی احیاء شد.
