مقایسه انرژی ورودی، خروجی و پتانسیل گرمایش جهانی مزارع کلزا و جو دیم در استان گلستان (شهرستان آق قلا)

الموضوعات : پژوهش های به زراعی

محمدتقی فیض بخش ¹ (دانشیار)
عفت پروار ² (کارشناس تحقیقات)

تاريخ الإرسال : 24 الأربعاء , شوال, 1443 تاريخ التأكيد : 06 الخميس , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 05 الخميس , صفر, 1444

الکلمات المفتاحية: انرژی ویژه, سوخت, عملیات زراعی, انرژی غیرمستقیم,

ملخص المقالة :

مقایسة انرژی گیاهان زراعی یکی از روش هایی است که می تواند در اولویت بندی کشت گیاهان مختلف زراعی در هر منطقه به کار گرفته شود. به منظور مقایسه انرژی ورودی، خروجی و پتانسیل گرمایش جهانی مزارع کلزا و جو دیم در استان گلستان (شهرستان آق قلا) آزمایشی در پاییز 1398 انجام پذیرفت. به این منظور از طریق مصاحبه با کشاورزان مختلف (برای جو دیم و کلزای دیم به ‫ترتیب 37 و 21 کشاورز از طریق تکمیل پرسشنامه در محدوده شهرستان آق قلا) جمع آوری داده های مورد نیاز نظیر ماشین آلات و نهاده های مصرفی شامل بذر، کود، سوخت و سموم در دو محصول صورت گرفت. پس از آن داده های موردنیاز در سه بخش مصرف سوخت، سوخت مصرفی و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای بر مبنای معادل دی اکسید کربن محاسبه گردید. بیشترین درصد انرژی ورودی مستقیم در مزارع کلزا و جو دیم ترتیب با 3/39 و 8/46 درصد مربوط به مصرف سوخت بود. بیشترین و کمترین پتانسیل گرمایش جهانی به ترتیب از مزارع کلزا و جو دیم (به ترتیب1492و 1/739 کیلوگرم CO2 در هکتار) به دست آمد. همـچنین در هـر دو محـصول کمتـرین میـزان تولـید گازهـای گلخانه ای مربوط به کود پتاسیم به میزان 3/26 کیلوگرم معادل CO2 برای کلزای دیم و 1/13 برای جو دیم بود. در هر دو محصول مصرف سوخت و کود بالاترین انرژی مصرفی و تولید گازهای گلخانه ای را تشکیل می دهد. استفاده از ادواتی که باعث کاهش مصرف سوخت شوند توصیه می گردد و همچنین لزوم بررسی و تحقیق جهت کشت های تناوبی و استفاده از گیاهانی که قادر به تثبیت نیتروژن هستند آشکار می گردد.