حیات معنوی از دیدگاه قرآن و اندیشمندان اسلامی

الموضوعات : فصلنامه بهارستان سخن

اباذر سلمانپور گمچی ¹ , محمدرضا عدلی ² , بخشعلی قنبری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه ادیان و عرفان (رشته فلسفه و کلام اسلامی)، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استادیار گروه ادیان و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 18 السبت , جمادى الأولى, 1442 تاريخ التأكيد : 05 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 21 الأحد , شوال, 1443

الکلمات المفتاحية: حقیقت, حیات, معرفت شناسی, معنویّت, کلید واژه‌ها: قرآن,

ملخص المقالة :

چکیده حیات معنوی در دین اسلام به معنی ایمان و اعتقاد به خدای یگانه و گردن نهادن به تعالیم الهی به همراه التزام عملی و اخلاقی به اوامر خدا برای نیل به سعادت می‌باشد که خداوند در قرآن کریم این حیات را حیات طیّبه نامیده و تبیین این حیات و راه رسیدن به آن در آثار اندیشمندان و عرفای اسلامی به صورت مفصّل بیان شده است. از نظر قرآن، حیات معنوی در سایة انجام دستورات الهی، بازگشت به سوی خدا و اسوه قرار دادن پیامبر(ص) در زندگی، پرورش اخلاقی و در سایه توفیق الهی شکل می‌گیرد؛ به طور کلّی ارتقای معرفت بالله، تقویت ایمان و تقوا، تبعیّت از پیامبر اسلام(ص) به عنوان اسوة حسنه، ایجاد انگیزه برای رشد معنویّت اصیل دینی، پرورش فضایل اخلاقی و مبارزه با رذایل برای رسیدن به سعادت دنیا و آخرت است. روش تحقیق بر مبنای توصیفی– تحلیلی صورت گرفته است.

المصادر:

فهرست منابع و مآخذ

الف: کتب

• قرآن کریم.


• نهج البلاغه.

3- آنترمن، آلن، (1385)، باورها و آیین‌های یهودی، ترجمة رضا فروتن، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.

4- آندرهیل، اِولین، (1385)، حیات معنوی از دیدگاه عرفان مسیحی «حقایق والای معنوی برای زندگی هر روزه»، مترجم: سیمین صالح، تهران: شور، چاپ اوّل.

4- افتخارزاده، محمودرضا، (1377)، ایران؛ آیین و فرهنگ، تهران: رسالت قلم.

5- دوستخواه، جلیل، (1370)، اوستا، تهران: مروارید.

6- سعدی، مصلح بن عبدالله،(1396)، بوستان (سعدی نامه)، مصحّح: غلامحسین یوسفی،تهران: خوارزمی،چاپ شانزدهم

7- سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم(1388)، دیوان سنایی غزنوی. به اهتمام: مدرس رضوی، تهران: سنایی.

8- طباطبایی، محمّدحسین، (1378)، تفسیر المیزان، مترجم: محمّدباقر موسوی، قم: جامعه مدرّسین حوزه علمیّة قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ11.

9- طبرسی، محمّدحسین، (1359)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مترجم: احمد بهشتی، تصحیح موسوی دامغانی، تهران: فراهانی.

10- قدردان، مهرداد، (1387)، جستاری در آیین زرتشت، شیراز: رخشید.

11- مصباح یزدی، محمّدتقی، (1373)، دروس فلسفه اخلاق، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی .

12- مطهری، مرتضی، (1373)، انسان در قرآن، تهران: صدر، چاپ هشتم.

13-___________، (1368)، مجموعه آثار، ج 22، قم: صدرا.

 

 

ب: مجلاّت

14- رستمی نسب، عبّاسعلی، (1382)، «زرتشت و تربیت»، مجلّة مطالعات ایرانی، ش 4، صص: 61-74.

15- صفوی، آذرمیدخت، (1389)، «معنویّت مولانا در دوران معاصر» مجلّة پژوهشنامة فرهنگ و ادب، سال ششم ،بهار و تابستان  شماره 9 جلد دوم، صص: 72-86 .

16- غفّاری قره باغ، سیّداحمد، (1396)، «تحلیل انتقادی مؤلّفة تعبّد در نظریّة عقلانیّت و معنویّت» مجلّة اندیشة نوین دینی، تابستان شمارة 49، صص: 157-170.

17- نوروزی رضا و همکارش، (1392)، «بررسی و تبیین مفهوم انسان متعالی از منظر قرآن کریم» مجلّة پژوهشنامة معارف قرآنی، شمارة14، صص: 101-130.

18- Brown Judaic studies, Kellner, Menachem, Maimonides on human perfection,1990.