اثر گیاه دارویی زولنگ (Eryngium caucasicum) و ویتامین C بر عملکرد، خصوصیات لاشه، فراسنجههای خونی و سیستم ایمنی در جوجههای گوشتی
الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوریحسین رضا شهبازی 1 , حیدر علوان نافل الفتلاوی 2
1 - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
2 - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
الکلمات المفتاحية: ویتامینC , زولنگ, فراسنجه بیوشیمیایی, عملکرد, سیستم ایمنی,
ملخص المقالة :
آزمایش حاضر به منظور اثر گیاه دارویی زولنگ (Eryngium caucasicum) و ویتامین C بر عملکرد، خصوصیات لاشه، فراسنجههای خونی و سیستم ایمنی در جوجههای گوشتی بود. آزمایش با 4 تيمار، 5 تكرار و 15 قطعه جوجه یک روزه سویه راس 308 در هر تكرار در قالب یک طرح كاملا تصادفي انجام شد. تیمارها شامل 1) شاهد (جیره بدون مواد افزودنی)، 2) جیرهی شاهد + 2 درصد گیاه زولنگ، 3) شاهد + 2/0 درصد ویتامین C، 4) شاهد + 2 درصد گیاه زولنگ + 2/0 درصد ویتامین C بودند. نتایج نشان داد که خوراک مصرفی، افزایش وزن و ضریب تبدیل جوجههای گوشتی در دوره های پایانی و همچنین کل دوره در تیمارهایی که از مخلوط گیاه زولنگ و ویتامین C استفاده کرده بودند، افزایش معنیداری با شاهد داشتند (05/0>p ). درصد لاشه در تیمارهایی که از مخلوط زولنگ و ویتامین C استفاده کرده بودند با شاهد افزایش معنیداری داشت (05/0>p ). کلیه جیرههای ازمایشی سبب کاهش معنیدار پروتئین تام خون جوجههای گوشتی نسبت به شاهد شد (05/0 >p ). جیره مخلوط گیاه زولنگ و ویتامین C باعث افزایش معنیدار HDL نسبت به شاهد شد (05/0 >p ). نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آزمایشی فقط بر روی آلکالین فسفاتاز معنیدار بود (05/0>p ). همچنین وزن بورس در تیمارهایی که از مخلوط گیاه زولنگ و ویتامین C استفاده کرده بودند، افزایش معنیداری با شاهد داشتند (05/0 >p ). بطور کلی نتایج نشان داد که استفاده از مخلوط زولنگ و ویتامین C در جیره جوجههای گوشتی میتواند موجب بهبود عملکرد و تقویت سیستم ایمنی گردد.
1. Abedi D., Jalali M., Asghari G., Sadeghi N. 2008. Composition and antimicrobial activity of oleo gum resin of Ferula gummosa Bioss. essential oil using Alamar Blue™. Research in Pharmaceutical Sciences, 3:41-45.
2. Afiouni A., Toghyani M., Landy, N. 2023. Performance, morphological responses of the small intestine, and humoral immunity of broilers fed oak acorn (Quercus brantii) as a substitution for antibiotic growth promoters. Iranian Journal of Applied Animal Science, 13(2):321-331.
3. Ahmadi M., Ahmadian A., Poorghasemi M., Makovicky P., Seidavi A. 2018. Nano-selenium affects on duodenum, jejunum, ileum and coloncharacteristics in chicks: An animal model. International Journal of Nano Dimension, 10(2):225-229.
4. Al-Shammari K. 2023. Early feeding enriched by vitamin C and date syrup modifies the productive and physiological traits and duodenal histology of Japanese quails. Iranian Journal of Applied Animal Science, 13(1):165-176.
5. Ayoob A., Memon A., Rajput N., Arain M., Lanjar Z., Qureshi M., Muneir P. 2023. Growth performance, blood components, immune response, and carcass traits in broiler chickens fed with Eucalyptus globulus. Iranian Journal of Applied Animal Science, 13(2):313-319.
6. Baskara A.P., Ariyadi B., Dono N.D., Martien R., Zuprizal Z. 2020. The potential use of essential oil nanoemulsion as a novel alternative to antibiotics in poultry production-A review. Iranian Journal of Applied Animal Science, 10(2):203-212.
7. Carr A.C., Maggini S. 2017. Vitamin C and immune function. Nutrients, 9:1211-1235.
8. Celik L., Ozturkcan O. 2003. Effects of dietary supplemental L-carnitine and ascorbic acid on performance, carcass composition and plasma L-carnitine concentration of broiler chicks reared under different temperature. Archives of Animal Nutrition, 57(1):27-38.
9. Cinar M., Yildirim E., Yigit A.A., Yalcinkaya I., Duru O., Kisa U., Atmaca N. 2014. Effects of dietary supplementation with vitamin c and vitamin e and their combination on growth performance, some biochemical parameters, and oxidative stress induced by copper toxicity in broilers. Biological Trace Element Research, 158:186-196.
10. Dauqan E., Abdullah A. 2017. Medicinal and functional values of thyme (Thymus vulgaris L.) herb. Journal of Applied Biology and Biotechnology, 5(02):17-22.
11. Duskaev G.K., Kvan O.V., Rakhmatullin S.G. 2020. Eucalyptus viminalis leaf extract alters the productivity and blood parameters of healthy broiler chickens. Veterinary World, 13(12):2673-2681.
12. Erner G., Altop A., Ocak N., Aksoy H.M., Cankaya S., Ozturk E. 2010. Influence of black cumin seed (Nigella sativa L.) and seed extract on broiler performance and total coliform bacteria count. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 5(2):128-135.
13. Farhadi D., Karimi A., Sadeghi G., Sheikhahmadi A., Habibian M., Raei A., Sobhani K. 2017. Effects of using eucalyptus (Eucalyptus globulus) leaf powder and its essential oil on growth performance and immune response of broiler chickens. Iranian Journal of Applied Animal Science, 18(1):60-71.
14. Farzanfar N., Mohammadi M., Roostaie Ali-Mehr M. 2015. Effect of inclusion of Shirazi thyme (Zataria multiflora Boiss) aqueous extract in drinking water on performance and immune responses of broilers. Iranian Journal of Animal Science, 46:141-149.
15. Habbk M.M., Ghamry A.A., Mallah G.M., Younis H.H., Komy E.M. 2011. Influence of dietary vitamin E and C supplementation on performance and some metabolic response of broiler chicks subjected to heat stress. World Journal of Agricultural Sciences, 7(3):258-269.
16. Hajati H., Gilani A., Seifi S. 2019. Scrutinizing of a liquid prebiotic on growth performance and internal organs of Japanese quail. Iranian Journal of Applied Animal Science, 9(3):557-563.
17. Hashemipour H., Kermanshahi H., Golian A., Veldkamp T. 2013. Effect of thymol and carvacrol feed supplementation on performance, antioxidant enzyme activities, fatty acid composition, digestive enzyme activities, and immune response in broiler chickens. Poultry Science, 92:2059-2069.
18. Hebbar S.S., Harsha V.H., Shripathi V., Hegde G.R. 2004. Ethnomedicine of Dharwad district in Karnataka, India-plants used in oral health care. Journal of Ethnopharmacology, 94:261-266.
19. Hesabi Namaghi A.H., Nasiri Moghadam H., Tavakol Afshari J., Kermanshahi H. 2008. The effect of vitamin C supplementation on performance and Immunological responses of broiler chickens. Journal of Animal Science, 36(1):1-10.
20. Khan R., Rahman Z., Nikousefat Z., Javdani M., Tufarelli V., Dario C., Selvaggi M., Laudadio V. 2012. Immunomodulating effects of vitamin E in broilers. Worlds Poultry Science Journal, 68(01):31-40.
21. Lara L.J., Rostagno M.H. 2013. Impact of heat stress on poultry production. Animals, 3(2):356-369.
22. Lotfollahian H., Hajati H., Hossieni S.A., Alizadeh-Ghamsari A.H., Tasharofi S. 2023. Assessing of peppermint as a replacement for antibiotic and probiotic using technique for order of preference by similarity to the ideal solution. Iranian Journal of Applied Animal Science, 13(3):527-534.
23. Rostami H., Seidavi A., Dadashbeiki M., Asadpour Y., Simões J., Laudadio V., Milis C., Tufarelli V. 2017. Oxidative stability of chilled broiler breast meat as affected by dietary supplementation with rosemary (Rosmarinus officinalis L.) powder and vitamin E. Food Science & Nutrition, 5:904-910.
24. Rostami H., Seidavi A., Dadashbeiki M., Asadpour Y., Simões J., Shah A.A., Laudadio V., Losacco C., Perillo A., Tufarelli V. 2018. Supplementing dietary rosemary (Rosmarinus officinalis) powder and vitamin E in broiler chickens: Evaluation of humoral immune response, lymphoid organs, and blood proteins. Environmental Science and Pollution Research, 25(9):8836-8842.
25. Rezvani M.R., Arab M., Kami O. 2019. Effect of peppermint, thyme and tarragon essential oils on the performance and antibody titer in broilers. South African Journal of Animal Science, 21(3):359-369.
26. Shafei M., Sharifan A., Aghazade Meshki M. 2012. Composition of essential oil of Ziziphora clinopodioides and its antimicrobial activity on Kluyveromyces marxianus. Food Technology and Nutrition, 9:101-107.
27. Shoukry A. 2004. Some physiological effects of potassium chloride and ascorbic acid supplementation on heat stress broiler chicks. Egyptian of Poultry Science, 21(4):1079-1100.
28. Soltan M.A., Shewita R.S., El-Katcha M.I. 2008. Effect of dietary anise seeds supplementation on growth performance, immune response, carcass traits and some blood parameters of broiler chickens. International Journal of Poultry Science, 7(11): 1078-1088.
29. Subasree S. 2014. Role of vitamin C and vitamin E in health and disease. Journal of Pharmaceutical Sciences, 6:52-55.
30. Toghyani M., Tohidi M., Gheisari A.B., Tabeidian S.A. 2010. Performance, immunity, serum biochemical and hematological parameters in broiler chicks fed dietary thyme as alternative for an antibiotic growth promoter. African journal of Biotechnology, 9(40): 6819-6825.
31. Weisskopf M., Schaeffer W., Jundt G., Sulser T., Wyler S., Tullberg Reiner H. 2005. Vitex agnus castus extract inhibits cell growth and induces apoptosis in prostate epithelial cell lines. Planta Medica, 71(10): 910-916.