اثر عصاره گل سرخ (Rosa damascena Mill.) بر آسیب کبدی القا شده ناشی از تتراکلرید کربن در موش های صحرایی نر بالغ نژاد ویستار

الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوری

فاطمه زهرا دیبایی ¹ , اکرم عیدی ² , پژمان مرتضوی ³

1 - گروه زیست شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - گروه زیست شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - گروه دامپزشكي، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران

تاريخ الإرسال : 24 الجمعة , جمادى الأولى, 1445 تاريخ التأكيد : 03 الثلاثاء , شعبان, 1445 تاريخ الإصدار : 02 الثلاثاء , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: گل سرخ, Rosa damascena Mill., کبد, تتراکلرید کربن, موش صحرایی,

ملخص المقالة :

گل سرخ (Rosa damascena Mill.) متعلق به خانواده Rosaceae است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران می روید. گل های خشک گل سرخ به عنوان دارو استفاده می‌شود و اعتقاد بر این است که شرایطی مانند سرماخوردگی، برونشیت مزمن، آسم، بیماری¬های پوستی، سرطان، زخم ها، جراحت ها، چین و چروک ها، عفونت ها و همچنین یبوست را کاهش می‌دهد. این مطالعه به منظور بررسی اثر محافظتی عصاره اتانولی گل سرخ بر مسمومیت کبدی ناشی از تتراکلریدکربن (CCl4) در موش های صحرایی بالغ نژاد ویستار انجام شد. حیوانات به 8 گروه شامل کنترل سالم، کنترل آسیب کبدی (CCl4، دو بار در هفته)، تجربی سالم (عصاره گل سرخ در دوزهای 50، 100، 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، تجربی آسیب کبدی (CCl4+ عصاره گل سرخ در دوزهای 50، 100، 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند و به مدت 28 روز تحت درمان قرار گرفتند. پس از 28 روز، حیوانات بیهوش شدند و خون از قلب جمع آوری شد. سطح آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) در سرم اندازه گیری شدند. فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و سطح مالون¬دی¬آلدهید (MDA) از طریق هموژن بافت کبد اندازه¬گیری شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصاره گل سرخ باعث کاهش سطح آنزیم های کبدی از جمله ALT، AST و ALP می‌شود. همچنین تجویز عصاره گل سرخ باعث افزایشSOD و کاهش سطح MDA شد. نتایج نشان می‌دهد اثر محافظتی عصاره گل سرخ در برابر آسیب کبدی و استرس اکسیداتیو ایجاد شده توسط CCl4موثر است.

المصادر:

1. Achuthan C.R., Babu B.H., Padikkala J. 2003. Antioxidant and hepatoprotective effects of Rosa damascena. Pharmaceutical Biology, 41(5):357-361.
2. Afshar Alam M.A, Mahmoudi M., Hosseinpour Z., Allami A., Ebrahimzadeh M.A. 2016. Antiinflammatory and antinociceptive activities of Vicia faba hulls. Pharmacologyonline, 3:104-108.
3. Akram M., Riaz M., Munir N., Akhter N., Zafar S., Jabeen F., Ali Shariati M., Akhtar N, Riaz Z., Altaf SH., Daniyal M, Zahid R, Said Khan F. 2020. Chemical constituents, experimental and clinical pharmacology of Rosa damascena: a literature review. J Pharm Pharmacol, 72(2):161-174.
4. Ali H., Jahan A., Samrana S., Ali A., Ali S., Kabir N., Ali A., Ullah R., Mothana R.A., Murtaza B.N., Kalim M. 2021. Hepatoprotective potential of pomegranate in curbing the incidence of acute liver injury by alleviating oxidative stress and inflammatory response. Front Pharmacol, 12:694607.
5. Ashraf S.A., Al-Shammari E., Hussain T., Tajuddin S., Panda BP.2017. In-vitro antimicrobial activity and identification of bioactive components using GC-MS of commercially available essential oils in Saudi Arabia. J Food Sci Technol, 54(12):3948-3958.
6. Batooli H, Safaei-Ghomi J. 2012. Comparison of Essential Oil Composition of Flowers of Three Rosa damascena Mill. Genotypes from Kashan. J. Med Plants, 11(42):157-166.
7. Baydar NG., Baydar H. 2013. Phenolic compounds, antiradical activity and antioxidant capacity of oil-bearing rose (Rosa damascena Mill.) extracts. Ind Crops Prod, 41:375-380.
8. Boskabady MH., Shafei M.N., Saberi Z., Amini S. 2011. Pharmacological effects of rosa damascena. Iran J Basic Med Sci, 14(4):295-307.
9. Cheng N., Ren N., Gao H., Lei X., Zheng J., Cao W. 2013. Antioxidant and hepatoprotective effects of Schisandra chinensis pollen extract on CCl4-induced acute liver damage in mice. Food Chem Toxicol, 55:234-240.
10. Constandinou C., Henderson N., Iredale J.P. 2005. Modeling liver fibrosis in rodents. Methods Mol Med, 117:237-250.
11. Dadkhah A., Fatemi F., Malayeri M.R.M., Ashtiyani M.H.K., Noureini S.K., Rasooli A. 2019. Considering the effect of Rosa damascena Mill. Essential oil on oxidative stress and COX-2 gene expression in the liver of septic rats. Turk J Pharm Sci, 16(4):416-424.
12. Dündarz M.R., Türkbay T., Akay C., Sarici S.U., Aydin A., Denli M., Gökçay E., 2003. Antioxidant enzymes and lipid peroxidation in adolescents with inhalant abuse. Turk J Pediatr, 45(1):43-45.
13. Ginès P., Cárdenas A., Arroyo V., Rodés J. 2004. Management of cirrhosis and ascites. N Engl J Med, 350:1646-1654.
14. Glade M.J., Meguid M.M. 2017. A Glance At ethanol consumption, GSH suppression, and oxidative liver damage. Nutrition, 33:199-203.
15. Hamza RZ, Al-Malki NA, Alharthi S, Alharthy SA, Albogami B, El-Megharbel SM., 2022. Chemical characterization of taif rose (Rosa damascena) methanolic extract and its physiological effect on liver functions, blood indices, antioxidant capacity, and heart vitality against cadmium chloride toxicity. Antioxidants, 11(7):1229.
16. Hozzein W.N., Al-Khalaf A.A., Mohany M., Al-Rejaie S.S.., Ali DMI, Amin A.A. 2019. The potential protective effect of two actinomycete extracts against carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity in rats. Environ Sci Pollut Res Int, 26(4):3834-3847.
17. Jamshidi M., Shabani E., Hashemi Z, Ebrahimzadeh M.A. 2014. Evaluation of three methods for the extraction of antioxidants from leaf and aerial parts of Lythrum salicaria L. Food Res Int, 21(2):783-788.
18. Kameli H., Abdolmaleki Z., Yasini P. 2019. Hepatoprotective effect of hydroalcoholic extract of Potentilla reptans on oxidative stress biomarkers in carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity in rats. Iranian Veterinary Journal, 15(3):58-67.
19. Kumar N, Bhandari P, Shamsher S, Bari B., 2009. Antioxidant activity and ultra-performance LC-electrospray ionization-quadrupole time-of-flight mass spectrometry for phenolics-based fingerprinting of Rose species: Rosa damascena, Rosa bourboniana and Rosa brunonii. Food Chem Toxicol, 47:361-367.
20. Lin S.Y., Wang Y.Y., Chen W.Y., Liao S.L., Chou S.T., Yang C.P., Chen C.J. 2017. Hepatoprotective activities of rosmarinic acid against extrahepatic cholestasis in rats. Food Chem Toxicol, 108(Pt A):214-223.
21. Mahmood N, Piacente S, Pizza C, Burke A, Khan AI, Hay AJ., 1996. The anti-HIV activity and mechanisms of action of pure compounds isolated from Rosa damascena. Biochem Biophys Res Commu,. 229(1):73-79.
22. Mehrparvar P., Eidi A., Mortazavi P., Oryan S. 2018. Effects of Apium graveolens extract on serum calcium and oxalate in ethylene glycol-induced kidney injury in male Wistar rats. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 12(46):133-144.
23. Messina A, Luce E, Hussein M, Dubart-Kupperschmitt A., 2020. Pluripotent-stem-cell-derived hepatic cells: Hepatocytes and organoids for liver therapy and regeneration. Cells, 9(2):420-433.
24. Michalopoulos G.K, Bhushan B. 2021. Liver regeneration: biological and pathological mechanisms and implications. Nat Rev Gastroenterol Hepatol, 18(1):40-55.
25. Mohammadi M., Mahmoodi M., Shahidi S. 2017. The Effect of Rosa Damascene L. hydro alcohol petal extract on kidney of male rats treated with arsenic. Armaghan-e-Danesh, 22(5):595-607.
26. Mohammed A, Abd Al Haleem EN, El-Bakly WM, El-Demerdash E. 2016. Deferoxamine alleviates liver fibrosis induced by CCl4 in rats. Clin Exp Pharmacol Physio,. 43(8):760-768.
27. Muriel P., Alba N., Pérez-Alvarez V.M., Shibayama M., Tsutsumi VK.,2001. Kupffer cells inhibition prevents hepatic lipid peroxidation and damage induced by carbon tetrachloride. Comp Biochem Physiol C Toxicol Pharmacol, 130(2):219-226.
28. Ozkan G., Sagdiç O., Baydar N.G., Baydar H. 2004. Note: Antioxidant and antibacterial activities of Rosa damascena flower extracts. Food Sci Technol Int, 10(4):277-281
29. PreedyV.R. 2016. Essential Oils in Food Preservation, Flavor and Safety. London: Academic Press.
30. Rahimi R, Nikfar S, Larijani B, Abdollahi M., 2005. A review on the role of antioxidants in the management of diabetes and its complications. Biomed Pharmacother, 59(7):365-373.
31. Refat M., Hamza R.Z., Adam A.M.A., Saad H.A., Gobouri A, Al-Salmi F., Altalhi T.A., El-Megharbel S.,2021. Potential therapeutic effects of new ruthenium (III) complex with quercetin: Characterization, structure, gene regulation, and antitumor and anti-inflammatory studies (RuIII/Q Novel Complex Is a Potent Immunoprotective Agent) .Crystals, 11:367-378.
32. Rudnicki M., Silveira M.M., Pereira T.V., Oliveira M.R., Reginatto F.H., Dal-Pizzol F., Moreira J.C. 2007. Protective effects of Passiflora alata extract pretreatment on carbon tetrachloride induced oxidative damage in rats. Food Chem Toxicol, 45(4):656-661.
33. Safian Isfahani Y, Aslani A, Memarzadeh MR, Aarabi MH. 2021. Preventive effect of novel nanomicelle of silymarin on liver injury induced by carbon tetrachloride in rat. Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences, 26(2):1-11.
34. Shafei M.N.., Rakhshandah H, Boskabady M.H. 2003. Antitussive effect of Rosa damascena in guinea pigs. Iran J Pharm Res, 2(4):231-234.
35. Suzek H., Celik I., Dogan A., Yildirim S. 2016. Protective effect and antioxidant role of sweetgum (Liquidambar orientalis) oil against carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity and oxidative stress in rats. Pharm Biol, 54(3):451-457.
36. Tannenbaum S.R., Wishnok J.S., 1987. Inhibition of nitrosamine formation by ascorbic acid. Ann N Y Acad Sci, 498:354-363.
37. Terohid S.F., Mirazi M., Sarihi A. 2015. Study of hepatoprotective effect of Malva neglecta L. hydroethanolic leaf extract in male rat induced with carbon tetrachloride. Journal of Cell & Tissue (JCT), 6(1):31-42.
38. Yang YS, Ahn TH, Lee JC, Moon CJ, Kim SH, Jun W, Park SC, Kim HC, Kim J.C., 2008. Protective effects of Pycnogenol on carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity in Sprague-Dawley rats. Food Chem Toxicol, 46(1):380-7.
39. Younus H. 2018. Therapeutic potentials of superoxide dismutase. Int J Health Sci (Qassim), 12(3):88-93.
40. Zahedi-Amiri Z, Taravati A, Hejazian LB. 2019. Protective effect of Rosa damascena against aluminum chloride-induced oxidative stress. Biol Trace Elem Res, 187(1):120-127.
41. Zarghami M., Farzin D., Bagheri K. 2002. Anti depressant effects of Rosa damascena on laboratory rats (A controlled experimental blind study). Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, 11(33):27-33.
42. Zu Y., Yu H., Liang L., Fu Y., Efferth T., Liu X., Wu N. 2010. Activities of ten essential oils towards Propionibacterium acnes and PC-3, A-549 and MCF-7 cancer cells. Molecules, 15(5):3200-3210.