پیش بینی مراحل رشد ونمو ارقام و لاین های سویا با استفاده از پارامترهای اقلیمی طول روز و دما درمنطقه کرج
الموضوعات : یافته های نوین کشاورزیشراره نصراصفهانی 1 , جهانفر دانشیان 2 , ابراهیم پذیرا 3 , امیر حسین شیرانی راد 4
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران
2 - دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران، ایران
4 - دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
الکلمات المفتاحية: سویا, زمان کاشت(طول روز و دما), رقم و لاین, پیش بینی مراحل رشد و نمو,
ملخص المقالة :
به منظورپیش بینی مراحل رشد ونمو ارقام سویا با استفاده از پارامترهای اقلیمی طول روز ودما درمنطقه کرج، چهارزمان کاشت به فاصله 15روزشامل اول خرداد، 16خرداد، 31 خرداد و 15 تیر درچهار آزمایش جداگانه در منطقه کرج درسال 1387 اجراگردیدند. تیمارهای طول روز و دما از طریق زمان های کاشت فوق اعمال شدند . هرآزمایش شامل15رقم و لاین به نام های Miandoab، Elf، Tns95، Clark، Grangelb،Union، L17، A3237، A3935، S.R.F ، M12، M4، Zane، Williams و Calland درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی باسه تکرار بود. در این تحقیق، رقم Williams در زمان کاشت اول خرداد به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و تیمارهای طول روز و دما از طریق زمان های کاشت فوق اعمال گردیدند. زمان گل دهی و طول دوره نمو زایشی براساس واحد های درجه روز رشد ، فتوپریود و فتوترمال ، برازش رگرسیونی شدند . نتایج حاصل نشان داد که اثر فتوپریود در کلیه ارقام و لاین های مورد بررسی موثر بود و افزایش دورة فتوپریود سبب تأخیر در زمان رسیدن کلیه ارقام و لاین های مورد بررسی گردید . در بین ارقام مورد بررسی تنها در رقمWilliams اثر فتوترمال مثبت بوده است ، بنابراین با افزایش فتوترمال دریافتی در هر زمان ، رسیدن گیاه به تأخیر افتاد .با توجه به این که واحد فتوترمال از حاصل ضرب درجه روز رشد و فتوپریود روزانه محاسبه می گردد ، بنابراین تأثیر فتوپریود بر زمان رسیدگی مؤثرتر بوده و با توجه به این که ضریب فتوپریود مثبت می باشد ، درجه روز رشد به صورت غیر مستقیم و از طریق واحد فتوترمال توانسته است سبب تسریع در زمان رسیدگی گیاه گردد. همچنین در میان ارقام و لاین های مورد آزمون در طول دوره نمو زایشی ، تنها رقم Elf تحت تأثیر درجه روز رشد قرار گرفت ، بنابراین به نظر می رسد درجه روز رشد تأثیر قابل توجهی در رسیدن این رقم داشته باشد.
1- دانشیان، ج. اکولوژی. 1382. انتشارات دیباگران. 300 صفحه.
2- طیفی، ن. 1372. زراعت سویا، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
3- مؤدب شبستری، م. و مجتهدی، م. 1369. فیزیولوژی گیاهان زراعی، مرکز نشر دانشگاهی.
4-Ablett, G. R., Schleihauf, C. and Mclaren, A. D. 1984. Effects of row width and population onsoybean yield in soutwestern ontario.Can. J. plant Sci. 64:9-15.
5- Board, J. E. 1985.Yield components associated with soybean yield reduction at nonoptimal planting dates. Agron. J. 77:135-140.
6- Board, J. E. and Hall, W. 1984. Premature flowering in soybean yield reduction at nonoptimal planting dates as influenced by temperature and photoperiod. Agron. J. 76:700-704.
7- Boquet, D. J., Koonce, K. L. and Walker, D. M. 1982. Slected determinate soybean cultivar yield responses to row spacing and planting dates. Agron. J. 74:136-138.
8- Brim, C. A. and Burton, J. W. 1979. Recurrent selection in soybeans. II. Selection for in creased percent protein in seeds. Crop Sci. 19:494-498.
9- Carter, T. E. and Borma, H. R. 1979.Impelications of genotype * planting date and row spacing interaction in double cropped soybean cultivar development.Crop Sci. 19:607-610.
10- Hodges, T. and Frech, V. 1985. Soybean growth stages modeled from temperature, day length and water availability. Agron. J. 77:500-505.
11- Johnson, D. R. and Major. 1979. Harvest index of soybeans affected by planting date and maturity rating. Agron. J. 71:538-541.
12- Major, D. J., Johnson, D. R., Tanner, J. W. and Anderson, I. C. 1975. Effects of day length and temperature on soybean development. Crop Sci. 15:174-179.
13- Nissly,C. R., Bernnard. R. L. and Hittle, C. N. 1981. Variation in photoperiod sensivity for time of flowering and maturity of soybean strain of maturity group III. Crop Sci. 21:833-836.
14- Sing, T. P. and Khehra, A. S. 1988 . Evaluation of soybean genotypes for photo and thermo – sensitivity . Crop Improvement . 15:2, 192 –195.
15- Summerfield, R. J. and Wien, H. C. 1980. Effects of photoperiod and air temperature on growth and yield of economic legumes, pp. 17-36. In Advanses in Legume Science, ed. R.J. Summerfield and A.H. Bunting . HMSO, London.
16- Vanschaid, P. H. and probst, A. H.1958. Effects of some environmental factors on flower production and reproductive efficiency in soybean. Agron. J. 50:192-197.
17-Wilcox, J. R. and Frankenberger, E. M. 1987. Indeterminate and determinate soybeans response to planting date. Agron. J. 79:1074-1078
