ارزیابی تأثیر الگوهای مختلف کاشت، علفکش و میزان مصرف علفکش‌ها بر کنترل علف های هرز مزارع سورگوم جارویی در منطقه میانه

الموضوعات : یافته های نوین کشاورزی

فرید لطفی ماوی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، باشگاه پژوهشگران جوان، تاکستان، ایران)
سمیه صمدی ممان ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، باشگاه پژوهشگران جوان، تاکستان، ایران)

تاريخ الإرسال : 03 السبت , شعبان, 1438 تاريخ التأكيد : 03 السبت , شعبان, 1438 تاريخ الإصدار : 11 الخميس , ربيع الثاني, 1437

الکلمات المفتاحية: سورگوم جارویی, الگوی کاشت, علف‌هرز, علفکش, دز مصرفی,

ملخص المقالة :

به منظور ارزایابی امکان استفاده از دو علفکش گروه سولفونیل اوره در مزارع سورگوم جارویی با استفاده از الگوهای مختلف کاشت و کاهش میزان مصرف علفکش، آزمایشی در سال 1390 در شهرستان میانه به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طراحی و اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل الگوهای مختلف کاشت در سه سطح (کاشت یک ردیفه (استاندارد)، کاشت دو ردیفه (مربعی) و کاشت دو ردیفه (زیگزاگی)، نوع علفکش در دو سطح (فورام سولفورون و نیکوسولفورون) و دز مصرف علفکش ها در چهار سطح (1، 5/1، 2 و 5/2 لیتر در هکتار) بود. سه مرحله نمونه برداری از علف های هرز پس از اعمال تیمارهای آزمایشی انجام گرفت و بر اساس آن درصد کاهش تراکم و وزن خشک علف های نسبت به شاهد هر کرت محاسبه گردید. نتایج این بررسی نشان داد در بین الگوهای مختلف کاشت، کاشت زیگزاگی بیشترین درصد کاهش تراکم و وزن خشک علف های هرز در تمام مراحل نمونه برداری داشت. علفکش فورام سولفورون نیز بهتر از علفکش نیکوسولفورون توانست علف های هرز را کنترل کند. در بین دزهای مصرف علفکش نیز با افزایش دز مصرفی درصد کنترل علف های هرز نیز افزایش یافت و استفاده از دز 5/2 لیتر در هکتار بیشترین کاهش تراکم و وزن خشک علف های هرز را دارا بود و در گروه آماری جداگانه ای نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی قرار داشت، همچنین کمترین میزان کنترل علف های هرز نیز از تیمار 1 لیتر در هکتار به دست آمد.

المصادر:

1- ثابتی، پ.، زند، ا. و ویسی، م. 1386. بررسی کارایی علف­کش های نیکوسولفورون، فورام سولفورون و ریم سولفورون در کنترل علف های هرز ذرت دانه­ای در کرمانشاه. دومین همایش علوم علف های هرز ایران. جلد اول. 9 تا 10 بهمن ماه. مشهد. صفحه 461 تا 465.

2- جمالی، م.، تابع بردار، ع.، جوکار، ل. و افشاری نفر، خ. 1386. ارزیابی علف­کش ها در کنترل قیاق (Sorghum halepense) و برخی از علف های هرز پهن برگ ذرت. دومین همایش علوم علف های هرز ایران. جلد اول. 9 تا 10 بهمن ماه. مشهد. صفحه 398 تا 402.

3- راشد محصل، م. ح.، حسینی، ح.، عبدی، م. و ملافیلابی، ع. 1376. زراعت غلات (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

4- رحیمی، ا.، قلاوند، ا.، آقاعلیخانی، م. و عسگری، ع. 1382. اثر تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس (Amarantdsus retroflexus) در رقابت با ذرت (Zea mays). مجلۀ علوم زراعی ایران. جلد پنجم. شماره 3. صفحه 257 تا 195.

5- زند، ا.، موسوی، ک. و حیدری، ا. 1387. علف­کش­ها و روش­های کاربرد آن­ها با رویکرد بهینه سازی و کاهش مصرف. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

6- زند، ا.، باغستانی، م. ع.، بیطرفان، م. و شیمی، پ. 1386. راهنمای علف‌کش‌های ثبت شده در ایران با رویکرد مدیریت مقاومت علف های هرز به علف‌کش‌ها. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 66 صفحه.

7- شاهرخی، ش. 1383. بررسی خصوصییات زیستی و تغییرات جمعیت شته های سورگوم جارویی. مجله دانش نوین کشاورزی، سال 1، شماره 2. صفحه­های 16 تا 26.

8- قزلی، ف و زند، ا. 1386. مقایسه کارآیی علف کش های جدید و استاندارد در ذرت دانه ای با تأکید برعلف های هرز باریک برگ. دومین همایش علوم علف های هرز ایران. جلد اول. 9 تا 10 بهمن ماه. مشهد. صفحه 354 تا 358.

9- موسوی، م. 1380. مدیریت تلفیقی علف های هرز اصول و روشها. نشر میعاد. 468 صفحه.

10- نصیرزاده، ن. 1385. بررسی کارآیی برخی علف‌کش‌های خانواده سولفونیل اوره در کنترل علف های هرز ذرت دانه‌ای. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز. دانشکدۀ کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. 158 صفحه.

11- هادی زاده، م.، علیمرادی، ل. و فریدون پور، م. 1384. ارزیابی کارایی علفکش­های گروه سولفونیل اوره در ذرت دانه­ای. اولین همایش علف های هرز ایران. 5 تا 6 بهمن ماه. تهران. صفحه 519 تا 523.

12- Anderson, D. D., Roeth, F. W. and Martin, A.R. 1996. Control of teriazine-resistance common waterhemp (Amaranthus fudis) in field corn (Zea mays) Weed Tech. 10: 570-575.

13- Baghestani, M.A., Zand, E. Sofizadeh, S. Bagherani, N. and Deihimfard, R.2007.Weed control and wheat (Triticum aestivum L.) yield under application of 2,4-D plus carfentrazone–ethyland florasulam plus flumetsulam: evaluation of the afficacy. Crop Protec. 10: 3-7.

14- Baghestani, M.A., Zand, E. Soufizadeh, S. Eskandari, A. Pour Azar, R. Veysi, M. and Nasseirzadeh, N. 2006. Efficacy evaluation of some dual purpose herbicides to control weeds in maize (Zea mays L.) Crop Protec. 26: 936-942.

15- Bunting, J., Spragut, C. and Riechers, D. 2004. Corn Tolerance as Affected by the Timing of Foramsulfuron Applications. Weed Technology. 18: 757–762.

16- Bunting, J., Sprague, C. and Rieechers, D. 2005. Incorporating Foramsulfuron into Annual Weed Control Systems for Corn. Weed Technology. 19: 160–167.

17- Fernandez, O. N., Vignolio, O. R. and Requesens, E. C. 2002.Competition between corn (Zea mays) and bermudagrass (Cynodon dactylon) in relation to the crop plant arrangement. Agronomie. 22: 293-305.

15- Gibson, K. D., Fischer, A. J. and Foin, T. C. 2001. Shading and the growth and photosynthetic responses of ammannia occinnea. Weed Res. 41: 59-67.

18-Jeffrey, A. B., Sprague, C. L. and Riechers, D. E. 2005. Incorporating foramsulfuronin to annual weed control systems for corn. Weed Sci. 19: 160-167.

19- Limon-Ortega, A., Mason, S. C. and Martin. A. R. 1998. Prodoction practice improve grain sorghum and pearl millet competitiveness with weeds. Agron J. 90: 227-232.

20- McLachlan, S. M., Tollenaar, M. Swanton, C. J. and Weise, S. F. 1993. Effect of corn induced shading on dry matter accumulation, distribution and architecture of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Sci. 41: 569-573.

21-Nurse, R. and Swanton, C. 2006. Weed control and yield are improved when glyphosate is preceded by a residual herbicide in glyphosate-tolerant maize (Zea mays). Crop Protection 25: 1174–1179.

22- Rajcan, I. and Swanton, C. J. 2001. Understanding maize-weed competition: resource competition, light quality and whole plant. Field Crop Res. 71 : 139-150.

23- Sikkema, P. H., Kramer, C. Vyn, J. D. Kells, J. Hillger, D. E. and Soltani, N. 2005. control of lyuhlenbergia Frondosa (wirestem muhly) with post-emergance sulfonylurea herbicides in maize (Zea mays L.). Crop Protec. 26: 1585-1588.

24- Zimdahl, R. 1993. Fundamental of Weed Sci. Academic press, Inc. USA. PP: 91-133.