ارزیابی نقش نورِ روز در ارتقاء سرزندگی و شادابی در مجموعه‌های آپارتمانی بلندمرتبه؛ ( موردپژوهی: شهر تهران)
الموضوعات :
فرهاد منصوری کیوج
1
(
گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
)
ندا ضیابخش
2
(
استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: کلانشهر تهران, اپارتمانهای بلندمرتبه, کیفیت نورِ روز, سرزندگی و شادابی, شاخص های نورِ روز,
ملخص المقالة :
نتایج تحقیقات صورت گرفته در آپارتمان های بلندمرتبه مسکونی حاکی از آن است که اگر محیطی متشکل از عناصر طبیعی و کیفیت نور مطلوب باشد، حکایت از گرمی و جذابیت داشته که روح را شاداب و رفتار را صمیمانه‌تر کرده؛ و برعکس، اگر محیطی بدون عناصر طبیعی یا نوردهی مناسب باشد، میزان سرزندگی و شادابی ساکنان را کمتر می کند. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش کیفیت نور روز در ارتقاء سرزندگی و شادابی در مجموعه های آپارتمانی بلندمرتبه شهر تهران بوده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش پیمایشی است و از نرم افزارهای تحلیلی استفاده شده است. مجموعه آپارتمان های مسکونی بلندمرتبه شهر تهران به عنوان جمعیت آماری و شهروندان ساکن جامعه آماری را تشکیل می دهند. یافته های تحقیق نشان می دهد که کیفیت فرم معماری، کیفیت رؤیت پذیری و کیفیت استفاده و تأثیر بسیار معنی داری بر احساس سرزندگی و شادابی ساکنین دارند. همچنین بین مؤلفه های کیفی نور وز و همچنین شاخص های کمی نور همبستگی بالایی در مجتمع های مسکونی آپارتمانی بلندمرتبه وجود دارد. در این بررسی همبستگی بین پارامترهایی چون همردیفی، همجواری، رف نوری، درخشندگی نور، عمق نور، و تداوم نور با هم مطالعه شده است. نتایج نشان داده است که اکثر پارامترها رابطه همبستگی بالایی با هم دارند و همه روابط همبستگی مثبت و هم جهت است، درعین حال که عمق نور و تداوم نور ارتباط و همبستگی بیشتری با ارتقا شادابی و سرزندگی دارند.
احدی، امین الله: خان محمدی، محمدعلی. (1393). عملکرد بهتر دانشجویان با بهره گیری مناسب از نور روز در کلاس‌های آموزشی، بررسی موردی: دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت ایران، نامه معماری و شهرسازی، شماره 42
احمدیان تازه محله، کاوه.، (1386). اصول طراحی روشنایی از دیدگاه ایمنی و بهداشت، تهران: طراح.
امینی، صبا سیدباقر حسینی سعید نوروزیان ملکی (1392) بررسی تطبیقی میزان رضایت مندی ساکنان بین دو نمونه از مجتمعهای مسکونی میانمرتبه و بلندمرتبه، معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره 13.
اونز، اچ. بنجامین، (1379)، نور روز در معماری، ترجمه شهرام پوردیهیمی و حوری عدل طباطبایی، تهران: نشر نخستین.
بحرینی، سیدحسین، (1378)، تجدد، فراتجدد و پس از آن در شهرسازی، انتشارات دانشگاه تهران.
پاکزاد، جهانشاه، (1391)، مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی.
خسروجردی، نرجس.، مکرم دوست، حبیبه.، (1391). تأملی بر الفبای طراحی در فضاهای آموزشی، مقطع ابتدایی، تهران: طحان
دانشپور ، سید عبدالهادی و همکاران(1388) جایگاه دانش روانشناسی محیطی در ساختمانهای بلندمرتبه با رویکرد معماری پایدار، هویت شهر، شماره 11.
سرانو، میگوئل، 1362، با یونگ و هسه، ترجمه سیروس شیمسا، تهران: انتشارات فردوسی.
سیدین، رضا و علی مقدم (1394) تأثیر بلندمرتبهسازی بر انعطافپذیری و سرزندگی محیط، معماری و شهرسازی ارمانهشر، شماره 17.
شرهانی، داوود (1395) بررسی تأثیر نور در معماری با تأکید بر پایداری، همایش ملی فرهنگ وگردشگری.
صادقی پور رودسری، محیا (1387)،
ضیابخش، ندا. (1389). تبارشناسی نور در معنابخشی به فضای عبادی. پایان نامه دکتری معماری. دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات. تهران. دانشکده هنر و معماری
عمید (1396) فرهنگ عمید، تهران: نشر امیرکبیر.
کریمی فریبرز (1394) ریختشناسی ساختمانهای بلند، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
گروتر، یورگ کورت. (1383). زیباشناختی در معماری، ترجمه جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون، تهران: دانشگاه شهید بهشتی
لنگ، جان (1386) آفرینش نظریه معماری؛ نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، ترجمه دکتر علیرضا عینیفر، چاپ سوم، تهران: دانشگاه تهران.
معرفت، مهدی.، امیدوار، امیر.، ذوالفقاری، علیرضا.، (1386). اولویت بندی و میزان اثربخشی روشهای بهینه سازی همزمان شرایط آسایش حرارتی و مصرف انرژی در ساختمان، دو فصلنامه مدرس هنر، دوره 2، شماره 1
نیکودل، فهیمه. (1394)، تأثیر فرم سایه انداز در بهره گیری مناسب از نور روز برای کنترل پدیده خیرگی، نمونه طراحی: موزه هنرهای معاصر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس.
Arzaghi, amorreza and others (1398) Explain the Effect of General Accessibility of Residential Complexes, new attitudes in human geography, twelfth year.
Azizi, mohamadmehdi, motevaseli (2009), Assessment of Different Residential Structures in Terms of Impact on Cityscape; Case Sample: City of Mashhad, scientific Quarterly, Research Quarterly,
Baier, N., Fanchiotti, A., Steemers, K. (EDs.) (2012). Daylighting in Architecture, James and James, London.
Brotas, L., & Rusovan, D. (2013). Parametric Daylight Envelope, 29th conference of sustainable architecture for a renewable future, Munich, Germany.
Cities, PLUS. (2003) The one system approach. Vancouver, Canada: Cities PLUS.
Cuthbert, L (2017). Solar reflected glare, EPFL, Lausanne, Switzerland.
Edupuganti, S.R. (2013). Dynamic shading: an analysis. Master of Science of architecture thesis. University of Washington
Edinburgh.heerwagen, j. (2001) Building biophilia: Connecting people to nature,. Environmental Design + Construction,.n 13.
Erlendsson (2014) Lighting in Architecture, London: Parrington publication
Farhodi, Terry, 2004, Toward Understanding the Restorative Environment as a Health Resource, Open Space: People Space (An International Conference on Inclusive Environments).
Feizi, mohsen, asadpour, ali (2013), The perception of citizens from the perspective of urban Tall Buildings (Case example: Hotel Shiraz), Iranian Architectural Studies Quarterly, Iranian Architecture.
IEA (2009) (International Energy Agency). Criteria in lighting architecture, available at: https://www.iea.org
Joseph, S.; Takahashi, F.w., Turek, R., Moor, Y. (2001). Handbook of behaviour of neurobiology, circadian clocks, volume12, Kluwer academic/plenum publishers, New York.
Karlen, Mark (2020) Lighting Design Basics, WILLEY PRESS.
Karimi (2018) The Assessment of Different Residential Buildings in terms of impact on the media and urban landscape, the scientific Quarterly Journal of Urban Management Research.
Kellert, s. R., Heerwagen, j., & Mador, M. (2008). Biophillic Design, The Theory, Science and Practice of Bringing Buildings to Life. New Jersey: John Wiley and sons, Inc.
Livingston, Jason (2021) Designing with Light: The Art, Science, and Practice of Architectural Lighting Design, WILLEY PRESS.
Leslie, R., Smith, A., Radetsky, L., Figueiro, M. (2010). Patterns to daylight schools for people and sustainability, Rensselear Polytechnic Institute, New York.
Mardalevic, J. (2006). Examples of climate-based daylight modelling, CIBSE national conference: engineering the future, oval cricket Ground, London, UK.
Wheeler, J. (2019). Climate-based daylight analysis, Institute of energy and sustainable development, De Montford University, UK.
_||_
References List:
Ahadi, Aminullah: Khan Mohammadi, Mohammad Ali. (2014). Better Performance of Students with Proper Use of Daylight in Educational Classes, Case Study: Faculty of Architecture, Iran University of Science and Technology, Architecture and Urban Design Journal, No. 42 [In Persian]
Ahmadiyeh Tazeh Mahalleh, Kaveh. (2007). Principles of Lighting Design from the Point of View of Health and Safety, Tehran: Design. [In Persian]
Amid (2017) Amid Encyclopedia, Tehran: Amirkabir Publishing. [In Persian]
Amini, Saba Seyed Baqer Hosseini Saeed Norouzian Maleki (2013) Comparative Study of Residents' Satisfaction Level between Two Examples of Mid-rise and High-rise Residential Complexes, Armanshahr Architecture and Urban Planning, No. 13. [In Persian]
Arzaghi, Amorreza and others. (2019). Explain the Effect of General Accessibility of Residential Complexes, new attitudes in human geography, twelfth year
Azizi, mohamadmehdi, motevaseli (2009), Assessment of Different Residential Structures in Terms of Impact on Cityscape; Case Study: City of Mashhad, scientific Quarterly, Research Quarterly, [In Persian]
Bahreini (1999) Modernity, Postmodernity, and Then in urban, Tehran, Tehran University. [In Persian]
Baier, N., Fanchiotti, A., Steemers, K. (EDs.) (2012). Daylighting in Architecture, James and James, London.
Brotas, L., & Rusovan, D. (2014). Parametric Daylight Envelope, 29th conference of sustainable architecture for a renewable future, Munich, Germany.
Cuthbert, L (2017). Solar Reflected Glare, EPFL, Lausanne, Switzerland.
Cities, PLUS. (2003) The one system approach. Vancouver, Canada: Cities PLUS.
Daneshpour, Seyyed Abdulhadi et al. (2009) The Place of Environmental Psychology Knowledge in High-rise Buildings with a Sustainable Architecture Approach, Hoviyat e Shahr, No. 11. [In Persian]
Edupuganti, S.R. (2013). Dynamic Shading: An Analysis. Master of Science of architecture thesis. University of Washington
Edinburgh.heerwagen, j. (2001) Building Biophilia: Connecting People to Nature,. Environmental Design + Construction,.n 13.
Erlendsson (2014) Lighting in Architecture, London: Parrington publication
Farhodi, Terry, 2004, Toward Understanding the Restorative Environment as a Health Resource, Open Space: People Space (An International Conference on Inclusive Environments).
Feizi, mohsen, Asadpour, Ali (2013), The Perception of Citizens from the Perspective of Urban Tall Buildings (Case Study: Hotel Shiraz), Iranian Architectural Studies Quarterly, Iranian Architecture.
Gruter, Jörg Kurt. (2004). Aesthetics in Architecture, translated by Jahanshah Pakzad and Abdolreza Homayoun, Tehran: Shahid Beheshti University. [In Persian]
IEA. (2009). ECBCS Annex 44 Integrating Environmentally Responsive Elements in Buildings - Expert Guide, Part 1: Responsive Building Concepts.
Joseph, S.; Takahashi, F.w., Turek, R., Moor, Y. (2001). Handbook of Behavior of Neurobiology, circadian clocks, volume 12, Kluwer academic/plenum publishers, New York.
Karimi, Fariborz. (2015). The Assessment of Different Residential Buildings in Terms of Impact on the Media and Urban Landscape, the scientific Quarterly Journal of Urban Management Research.
Karlen, Mark (2020) Lighting Design Basics, WILLEY PRESS.
Kellert, s. R., Heerwagen, J., & Mador, M. (2008). Biophilic Design, Theory, Science, and Practice of Bringing Buildings to Life. New Jersey: John Wiley and sons, Inc
Khosrowjerdi, Narjes., Makram Dost, Habiba., (2012). A Reflection on the Design Alphabet in Educational Spaces, Elementary Level, Tehran: Tahan [In Persian]
Livingston, Jason (2021) Designing with Light: The Art, Science, and Practice of Architectural Lighting Design, WILLEY PRESS.
Leslie, R., Smith, A., Radetsky, L., Figueiro, M. (2010). Patterns to Daylight Schools for People and Sustainability, Rensselear Polytechnic Institute, New York.
Lang, John (2007) Creation of Architectural Theory; The Role of Behavioral Sciences in Environmental Design, translated by Dr. Alireza Einifar, third edition, Tehran: University of Tehran. [In Persian]
Mardalevij, J. (2006). Examples of Climate-based Daylight Modeling, CIBSE national conference: engineering the future, oval cricket ground, London, UK.
Marefat, Mahdi., Omidar, Amir., Zulfiqari, Alireza., (2007). Prioritization and Effectiveness of Simultaneous Optimization Methods for Thermal Comfort and Energy Consumption in Buildings, Modares Art Quarterly, Volume 2, Number 1. [In Persian]
Nikodel, Fahima. (2015), The Effect of Shading Form in the Proper Use of Daylight to Control the Glare Phenomenon, Design Example: Tehran Museum of Contemporary Art, Master's Thesis of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modares University. [In Persian]
Owens, H. Benjamin, (2000), Light of Daylight in Architecture, translated by Shahram Pourdihimi and Houri Adel Tabatabai, Tehran: First Publication. [In Persian]
Pakzad, jahanshah (2012), Theoretical Bases and Urban Design Process, the Ministry of Housing and Urban Planning, Iran. [In Persian]
Sadeghipour Rudsari, Mahia (2008), [In Persian]
Serrano, Miguel, (1983), With Jung and Hesse, translated by Siros Shimsa, Tehran: Ferdowsi Publications. [In Persian]
Seyedin, Reza and Ali Moghadam (2015) The Effect of High-rise Construction on the Flexibility and Vitality of the Environment, Armanehsher Architecture and Urban Planning, No. 17. [In Persian]
Sherhani, Davoud (2016) Investigating the Impact of Light in Architecture with an Emphasis on Sustainability, National Conference on Culture and Tourism. [In Persian]
Wheeler, J. (2019). Climate-based Daylight Analysis, Institute of energy and sustainable development, De Montford University, UK.
Ziyabakhsh, Neda. (2010). Genealogy of Light in Giving Meaning to the Worship Space. PhD dissertation in architecture. Islamic Azad University, Science and Research. Tehran. College of Arts and Architecture. [In Persian]
