مخاطب روایات متضمن تعیین سنّ بلوغ
الموضوعات : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه
سید محمد کیکاوسی
1
,
مارال جعفری قاضی جهانی
2
1 - دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، واحد شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول): mohammadkeykavosi@yahoo.com
2 - کارشناس ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. delara_arkam2010@yahoo.com
الکلمات المفتاحية: مخاطب, روایات, نکاح, فقه, آیات, بلوغ, فقیهان,
ملخص المقالة :
بلوغ، پدیده ای است طبیعی که با تکامل استعداد جنسی و قوه تولید مثل به منصه ظهور می رسد، اما در تفسیر بلوغ با نگاه به روایات و مصادیق و نشانه های گوناگون بلوغ، آرای متفاوت و متمایزی صادر شده که موجب گردیده است برای تبیین این مرحله از توانایی جنسی، سنین متعددی برای تعیین بلوغ دختران و پسران معرفی شود؛ و نتیجه‌ی آن این شده که فقهای امامیه در پیروی از احادیث امامان شیعه (ع) و فقهای اهل سنّت در برخورد با سنّت و خط مشی روسای مذاهب خود متفاوت عمل نمایند. پژوهش حاضر با هدف بازخوانی آرا و ادله فقهی مذاهب اسلامی در مساله بلوغ ضمن تاکید بر مخاطب شناسی روایات این حوزه، در صدد تبیین معیار و اتحاد مبنا در مساله است. دست آورد این پژوهش، نشانگر آن است که در حوزه فهم روایات بلوغ، آن چه چندان مورد توجه قرار نگرفته، مخاطب شناسی در زمان صدور روایات و سنّت است. چه این که پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) همواره بر اساس ویژگی های متنوع مخاطبان و وفق تاثیر اقتضاهای مختص ایشان و پرسش گران احکام، در مواردی حکم مختص به واقعه ای خاص را بیان نموده اند که در نتیجه، جنبه عمومی ندارد. به دیگر سخن، ایشان متناسب با گنجایش افراد، آگاهی های پیشین مخاطب و نیاز وی سخن فرموده اند. از این رو، توجه به مقوله مخاطب شناسی در روایات بلوغ نشان می دهد که تعیین سنّ مشخص برای بلوغ آحاد افراد در همه زمان ها و مکان ها ملازمه با حقیقت آن ندارد و تعیین سنین گوناگون طریقی برای حقیقت بلوغ داشته و خود از موضوعیت برخوردار نیست.
_||_
