عملکرد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت بر اساس نقاط قوت و ضعف و تغییر طبقه بندی اقلام سود و زیانی: دیدگاه فرصت‌طلبانه در مقابل دیدگاه اخلاقی
الموضوعات :کاوه پرندین 1 , یاسر شیرزادی 2 , سمیه حسینی عقدایی 3
1 - استادیار ،گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، ایران
2 - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور
الکلمات المفتاحية: دیدگاه فرصت‌طلبانه, مسئولیت اجتماعی شرکت, تغییر طبقه بندی, مدیریت سود, دیدگاه اخلاقی,
ملخص المقالة :
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت و رفتار شرکت برای طبقه‌بندی اشتباه اقلام سود و زیانی (هزینه‌های عملیاتی به عنوان هزینه های غیر عملیاتی و درآمدهای غیر عملیاتی به درآمدهای عملیاتی) در صورت سود و زیان برای افزایش سود عملیاتی است. جهت انجام این پژوهش اطلاعات مربوط به 191 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال های بین 1395 تا 1400 با بهره گیری از معادلات رگرسیونی چند متغیره به روش‌های حداقل مربعات معمولی و تعمیم یافته با استفاده از نرم افزار ایویوز نسخه 12، آزمون شده اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شرکت‌هایی با عملکرد خوب(نقاط قوت) مسئولیت‌پذیری اجتماعی کمتر در تغییر طبقه‌بندی درآمدها درگیر می‌شوند؛ در حالی که شرکتهای با عملکرد ضعیف(نقاط ضعف) مسئولیت‌پذیری اجتماعی، بیشتر در تغییر طبقه‌بندی هزینه‌ها؛ ولی کمتر در تغییر طبقه‌بندی درآمدها وارد می‌گردند. نتایج این پژوهش با این دیدگاه که شرکتهای دارای مسئولیت‌پذیری اجتماعی در گزارشگری مالی دارای رفتار اخلاقی هستند، سازگار است. این بدان معناست که افزایش مسئولیت‌پذیری اجتماعی از طریق کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، موجب افزایش شفافیت اطلاعات مالی و درنتیجه کاهش تغییر طبقه‌بندی اقلام سود و زیانی می‌شود. یافته های این پژوهش موجب غنای ادبیات پژوهشی دیدگاه فرصت‌طلبانه در مقابل دیدگاه اخلاقی مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتی و تغییر طبقه‌بندی اقلام سود و زیانی می شود و نتایج آن می تواند مورد استفاده شرکتهای با مسئولیت‌پذیری اجتماعی واقع شود.
ایرانزاده، سلیمان؛ شریعت ،محمد علی. (۱۳۹۲). ارائه الگوی برای سنجش مسئولیتهای اجتماعی و شناسایی عوامل اثر گذار سازمانی بر مسئولیت های اجتماعی شرکتها (مطالعه موردی: شرکتهای تولیدی صنعتی بخش خصوصی در استان سمنان). مجله کارآفرینی و توسعه اقتصادی، شماره 27.
پاکدلان، سعید؛ آذربراهمان، علیرضا و عزمی ، بهناز.(1400). بررسی رابطه بین افشای مسئولیت پذیری اجتماعی با مدیریت سود، مجله دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی، 4(46)، 27-12
ثقفی، علی؛ جمالیان پور، مظفر.(1397). "جایگاه پدیده تغییر طبقه‌بندی در مدیریت سود". مطالعات تجربي حسابداري مالي، 15(57)، 23-1.
جلیلی، صابر و قیصری، فرزاد. (1393). بررسی ارتباط بین کیفیت سود و مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابرسی، 14(57)، 170-147.
حساس یگانه، یحیی؛ سهرابی، حسینعلی و غواصی کناری، محمد.(1399). ارتباط گزارشگری مسئولیت اجتماعی با ارزش شرکت. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(45)، 20-1.
حمیدیان، محسن؛ بزرگمهریان، شاهرخ و جنت مکان، حسین،(1397)، نقش تخصص حسابرس در صنعت در پیشگیری از اعمال تغییر طبقه‌بندی فرصت‌طلبانه اقلام صورت سود و زیان، پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي ، شماره 38.
حسن زاده دستجردی، کریم. (۱۳۹۵). ارائه الگوی برای تعالی در مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتها در قالب الگو تعالی سازمانی، مجله صنعت نفت، شماره 38.
خان احمدی، محبوبه؛ دستگیر, محسن و علی احمدی، سعید. (1400). بررسی ارتباط سودآوری و شهرت شرکت بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی در ایران، اقتصاد مالی، 15(55)، 296-269.
خواجوی، شکرالله؛ بایزیدی، انور و جبارزاده کنگرلویی، سعید.(1390). بررسی رابطه ی بین مدیریت سود و مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پیشرفت های حسابداری، دوره سوم، شماره اول، پیاپی ،60/3 ،54-29.
رحیمی، سمیرا؛ لشگری، زهرا و حاجیها، زهره. (1394). سرمایة اجتماعی و مدیریت سود. چشم انداز مدیریت مالی، 5(12)، 26-13.
عرب صالحی، مهدی؛ صادقی، غزل و معینالدین، محمود.(1392). رابطه مسئولیت اجتماعی با عملکرد مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشهای تجربی حسابداری، 3(9)، 20-1.
عظیمی، مجید و گنجی ارجنکی، سمیه. (1395). تأثیر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت بر کیفیت گزارشگری مالی. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 5(17)، 111-96.
فرجی، امید؛ یونسی، معصومه و یونسی، فاطمه.(1396). درماندگی مالی شرکت و مدیریت سود از طریق تغییر طبقه بندی اقلام صورت سود و زیان، چهارمین کنفرانس ملی در مدیریت، حسابداری و اقتصاد با تاکید بربازاریابی منطقه ای و جهانی.
فروغی، داریوش؛ امیری، هادی و جوانمرد، راضیه.(1397). تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر نگهداشت وجه نقد از طریق اثرهمزمان متغیرهای منتخب، پژوهشهای حسابداری مالی، 10(1)،36-19.
فروغی، داریوش؛ شهشهانی، مرتضی میر شمس و پورحسین، سمیه.(1387). نگرش مدیران درباره‌ی افشای اطلاعات حسابداری اجتماعی: شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(1386)، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 15(3)، 70-55.
گیلانی نیا، بهنام؛ دکامی، ساناز.(1399). بررسی رابطه بین بیش نمایی سود، ریسک و مسئولیت اجتماعی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(48)،66-44.
محمدی، سامان؛ اوریایی، زهرا و نادری، علی. (1402). بررسی رابطۀ بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی و مدیریت سود بانک‌ها با تأکید بر نقش تعدیلی قدرت مدیرعامل. مطالعات تجربی حسابداری مالی، مقالات قابل انتشار،https://doi.org/10.22054/qjma.2023.72015.2438
مشایخ، شهناز؛ پارسایی، منا و کرانی، اکرم. (1400). رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها با کیفیت اطلاعات حسابداری و گزارش حسابرس. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(51)، 64-41.
یاراحمدی، جاوید و محمدی، عبداله .(1399). تأثیر خانوادگی بودن شرکتها بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود. حسابداری و منافع اجتماعی، 10(3)، 115-93.
Abernathy, J.L., Beyer, B., Rapley, E.T., 2014. Earnings management constraints and classification shifting. J. Bus. Fin. Account. 41 (5–6), 600–626.
Alsaadi, A., M. S. Ebrahim, and A. Jaafar. 2017. Corporate Social Responsibility, ShariahCompliance, and Earnings Quality. Journal of Financial Services Research 51 (2):169- 194.
Athanasakou, V., Strong, N.C., Walker, M., 2009. Earnings management or forecast guidance to meet analyst expectations? Account. Bus. Res. 39 (1), 3–35.
Atkins, B., 2006. Is corporate social responsibility responsible? Forbes.com (November 28).
Bansal, M. (2021). “Influence of firm size and firm age on classification shifting: an empirical study on listed firms in India”. Journal of Financial Reporting and Accounting, 19 (5), 772-792.
Bansal, M., Kumar, A. and Badhani, K. N. (2021). “Do Indian firms engage in classification shifting to report inflated core earnings?” Managerial Finance, 47(11), 1533–1552.
Bansal, M. (2021). “Impact of corporate life cycle on misclassification practices: evidence from IFRS adoption in India”. Journal of Applied Accounting Research, 23 (3), 628-649.
Bartov, E., Marra, A., Momente, F., 2021. Corporate social responsibility and the market reaction to negative events: evidence from inadvertent and fraudulent restatement announcements. Account. Rev. 96 (2), 81–106.
Burke, Q.L., Chen, P.-C., Lobo, G.J., 2020. Is corporate social responsibility performance related to conditional accounting conservatism? Account. Horiz. 34 (2), 19–40.
Carroll, A., 1979. A three-dimensional conceptual model of corporate performance. Acad. Manage. Rev. 4 (4), 497–505.
Chih, H., Shen, C., Kang, F., 2008. Corporate social responsibility, investor protection, and earnings management: some international evidence. J. Bus. Ethics 79 (1), 179–198.
Cho, S.Y., Lee, C., Pfeiffer Jr., R.Y., 2013. Corporate social responsibility performance and information asymmetry. J. Account. Public Policy 32 (1), 71–83.
Cho, E., and S. Chun. 2016. Corporate social responsibility, real activities earnings management, and corporate governance: evidence from Korea. Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics 23 (4):400-431.
Choi, B. B., D. Lee, and Y. Park. 2013. Corporate Social Responsibility, Corporate Governance and Earnings Quality: Evidence from Korea. Corporate Governance: An International Review 21 (5):447-467.
Cohen, D., Zarowin, P., 2010. Accrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offerings. J. Account. Econ. 50 (1), 2–19.
Donaldson, T., Preston, L., 1995. The stakeholder theory of the corporation: concepts, evidence, and implications. Acad. Manage. Rev. 20 (1), 65–91.
Emna, M., & Jamel, C. (2022). Does CEO power moderate the link between corporate social responsibility & bank earnings management. Journal of Global Responsibility,13(2): 197-216.
Fan, Y., Barua, A., Cready, W., Thomas, W., 2010. Managing earnings using classification shifting: evidence from quarterly special items. Account. Rev. 85 (4), 1303–1323.
Fan, Y., Liu, X., 2017. Misclassifying core expenses as special items: cost of goods sold or selling, general, and administrative expenses? Contemp. Account. Res. 34 (1), 400–426.
Hwang, J, Choi, S .,Choi, S ., Lee,G, Y.(2022). Corporate social responsibility and classification shifting. Journal of Accounting and Public Policy,41(2).
Hemingway, C., Maclagan, P., 2004. Managers’ personal values as drivers of corporate social responsibility. J. Bus. Ethics 50 (1), 33–44.
Hong, Y.& Anderson, M. (2011), "The Relationship between Corporate Social Responsibility and Earnings Management: An Exploratory Study", Journal of Business Ethics. 104(4), PP. 461-471
Inoue, S. (2021). “Classification shifting using discontinued operations and impact on core earnings: evidence from Japan”. Journal of Financial Reporting and Accounting,19( 2), 211-233
Jones, J., 1991. Earnings management during import relief investigations. J. Account. Res. 29 (2), 193–228.
Joo, J.H., Chamberlain, S.L., 2017. The effects of governance on classification shifting and compensation shielding. Contemp. Account. Res. 34 (4), 1779–1811.
Kim, Y., Li, H., Li, S., 2014. Corporate social responsibility and stock price crash risk. J. Bank. Financ. 43, 1–13.
Kim, Y., Park, M.S., Wier, B., 2012. Is earnings quality associated with corporate social responsibility? Account. Rev. 87 (3), 761–796.
Martinez-Ferrero, J., Prado-Lorenzo J.M. & Fernandez-Fernandez J.M. (2013), "Corporate Social Responsibility vs. Accounting Ethics", Spanish Accounting Review, 36 (1), PP. 32-45.
Mcvay,s, (2006), “The Use of Special Items to Inflate Core Earnings, dissertation”, university of Michigan.
McWilliams, A., Siegel, D., Wright, P., 2006. Corporate social responsibility: strategic implications. J. Manage. Stud. 43 (1), 1–18.
Mishra, Dev R,. Sadok El Ghoul. , Omran Guedhami. , Chuk C. Y. Kwok. , (2011). Does Corporate Social Responsibility Affect the Cost of Capital?.' Journal of Banking & Finance, Vol. 35, No.9, Pp. 2388- 2406.
Muttakin, M. B., A. Khan, and M. I. Azim. 2015. Corporate social responsibility disclosures and earnings quality: Are they a reflection of managers’ opportunistic behavior? Managerial Auditing Journal 30 (3):277-298.
Nagar, N., Sen, K., 2017. Classification shifting: impact of firm life cycle. J. Financ. Report. Account. 15 (2), 180–197.
Naseem, T., Shahzad, F., Ali Asim, G. and Rehman, I.U. and Nawaz, F. (2019). Corporate social responsibility engagement and firm performance in Asia Pacific: The role of enterprise risk management. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(2), 501-513.
Paiva, I.S., Lourenço, I.C. and Dias Curto, J. (2019). “Earnings management in family versus non-family firms: the influence of analyst coverage”. Spanish Journal of Finance and Accounting, 48)2(, 113-133.
Petrovits, C., 2006. Corporate-sponsored foundations and earnings management. J. Account. Econ. 41 (3), 335–361.
Prior, D., Surroca, J., Tribo, J., 2008. Are socially responsible managers really ethical? Exploring the relationship between earnings management and corporate social responsibility. Corp. Govern. Int. Rev. 16 (3), 160–177.
Roman, R., Hayibor, S., Agle, B., 1999. The relationship between social performance and financial performance. Bus. Soc. 38 (1), 109–125.
Roychowdhury, S., 2006. Earnings management through real activities manipulation. J. Account. Econ. 42 (3), 335–370.
Salewski, M.&Zülch, H. (2013), "The Association between Corporate Social Responsibility (CSR) and Earnings Quality: Evidence from European Blue Chips", Journal of Accounting and Auditing, 4, PP. 55-96.
Scholtens, B., and F.-C. Kang. 2013. Corporate Social Responsibility and Earnings Management: Evidence from Asian Economies. Corporate Social Responsibility and Environmental Management 20 (2):95-112.
Skousen, C., Sun, L. and Wu, K. (2019). “The role of managerial ability in classification shifting using discontinued operations”. Advances in Management Accounting, 31, 113-131.
Strike, V.M., Gao, J., Bansal, P., 2006. Being good while being bad: social responsibility and the international diversification of US firms. J. Int. Bus. Stud. 37 (6), 850–862.
Surroca, J., Tribo, J.A., 2008. Managerial entrenchment and corporate social performance. J. Bus. Fin. Account. 35 (5–6), 748–789.
Zalata, A. M., & Roberts, C. (2017). “Managing earnings using classification shifting: UK evidence”. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 29, 52-65.
Zang, A. (2012). “Evidence on the trade-off between real manipulation and accrual manipulation”. Accounting Reviwe, 87(2), 675–703.
