تأثیر انحراف از هنجارهای صنعت بر حق الزحمۀ حسابرسی با نقش تعدیلی ویژگی های حسابرس

الموضوعات :

ابراهیم برام زاده ¹ , سید علی واعظ ² , قاسم رکابدار ³

1 - 1.گروه حسابداری، واحد بین المللی خرمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران
2 - 2.گروه حسابداری، واحد اهواز، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
3 - 2.گروه ریاضی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

تاريخ الإرسال : 18 الخميس , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 07 السبت , جمادى الأولى, 1446

الکلمات المفتاحية: انحراف از هنجارهای صنعت, ریسک شرکت, ریسک حسابرسی, حق الزحمۀ حسابرسی, ویژگی های حسابرس,

ملخص المقالة :

هدف: این پژوهش به بررسی تأثیر انحراف از هنجارهای صنعت بر حق الزحمۀ حسابرسی می‌پردازد. علاوه بر این، پژوهش حاضر نقش تعدیل‌گر ویژگی‌های حسابرسان (اندازه، تخصص و جنسیت) را مورد آزمون قرار می‌دهد. روش: نمونۀ پژوهش شامل 1128 مشاهدۀ جمع‌آوری شده از 162 شرکت‌ عضو بورس اوراق بهادار تهران در طی سال‌های 1393 تا 1400 می‌باشد. این اطلاعات که به صورت پانل نامتوازن است (به دلیل عدم افشای حق‌الزحمۀ حسابرسی در برخی از سال‌ها) از صورت‌های مالی به همراه یادداشت‌های توضیحی و گزارشات هیئت‌مدیرۀ شرکت‌ها در سامانۀ جامع اطلاع رسانی ناشران (کدال) سازمان بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که انحراف از هنجارهای صنعت اثر مثبت و معناداری بر حق‌الزحمۀ حسابرسی دارد. با بررسی ویژگی‌های حسابرسان، نتایج نشان داد که تخصص حسابرسان در صنعت بر رابطۀ بین انحراف از هنجارهای صنعت و حق الزحمۀ حسابرسی اثر منفی و معناداری دارد. به سخن دیگر، اثر مثبت انحراف از هنجارهای صنعت بر حق الزحمۀ حسابرسی کمتر مشهود است، اگر شرکت‌ها از حسابرسان متخصص صنعت به عنوان حسابرس مستقل استفاده کنند. در عین حال، اثر اندازه و جنسیت حسابرس بر رابطۀ بین انحراف از هنجارهای صنعت و حق الزحمۀ حسابرسی معنادار نبود. نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که انحراف از هنجارهای صنعت با افزایش ریسک شرکتی در ارتباط است که به نوبه خود می تواند بر ریسک حسابرسی و به تبع آن حق‌الزحمۀ حسابرسی اثر بگذارد. از سوی دیگر، حسابرسان متخصص صنعت ریسک حسابرسی و حق‌الزحمۀ حسابرسی کمتری را برای این گونه شرکت‌ها در نظر می‌گیرند.