رابطه خلق و دلبستگی مادر با مشکلات رفتاری فرزندان: نقش میانجی رابطه‌ی مادر-کودک

الموضوعات : فصلنامه تحقیقات روانشناختی

زهرا امین آبادی ¹ , نورمحمد رضایی ² , سمیرا قربانی ³

1 - دانش آموخته دکترای روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
2 - استادیار گروه آموزش روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665 تهران. ایران.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد مؤسسه روان پژوهان مفید.

تاريخ الإرسال : 27 الأربعاء , شوال, 1444 تاريخ التأكيد : 27 الأربعاء , شوال, 1444 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , جمادى الثانية, 1442

الکلمات المفتاحية: دلبستگی, مشکلات رفتاری, خلق, رابطه‌ی مادر-کودک,

ملخص المقالة :

مقدمه: هدف پژوهش بررسی میانجی‌گری رابطه مادر-فرزند در رابطه خلق و دلبستگی مادر با مشکلات رفتاری کودکان 6 تا 12 سال بود. روش‌: مطالعه به روش همبستگی و با نمونه‌گیری در دسترس انجام شد. از جامعه هزار نفری کودکان شرکت‌کننده در فعالیت‌های تابستانی مراکز منطقه رجایی‌شهر کرج 300 مادرِ کودکان با متوسط 5/9 سال به ابزارهای ارزیابی رابطه مادر-کودک راس (1961)؛ دلبستگی کولینز و رید (1990)؛ استرس، اضطراب و افسردگی 21 سؤالی (1998)؛ و مشکلات رفتاری راتر (1964) پاسخ دادند. پس از کنار گذاشتن 86 پرسشنامه، داده‌های 214 پرسشنامه با روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد دو متغیر خلق و دلبستگی مادر به طور مستقیم در رابطه با فرزند تأثیر مستقیم به ترتیب برابر با (18/0=β و 35/0-=β با 001/ 0P=) و بر مشکلات رفتاری کودک تأثیر مستقیم در هر دو مسیر برابر (39/0=β، 001/0P=) است. این در حالی است که متغیر میانجی یعنی رابطه مادر–فرزند تأثیر معنی‌داری بر مشکلات رفتاری کودکان ندارد (12/0-=β، 001/ 0P=). در ضمن دو متغیر مطرح شده توانستند 55 درصد از مشکلات رفتاری کودکان را در سطح 05/0 تبیین نمایند. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که از جمله عوامل مؤثر در مداخلات در کاهش مشکلات رفتاری، علاوه بر مهارت‌های فرزند‌پروری مداخله جهت بهبود خلق و مشکلات دلبستگی‌ مادر می‌باشد.