معرفت شناسی فضیلت، بازگشتی به گذشته و جهشی به سوی آینده
الموضوعات : پژوهشهای معرفت شناختی
جلال پیکانی
1
(دانشیار گروه فلسفه دانشگاه پیام نور)
محمد مسعودی نیا
2
(مربی دانشکده الهیات دانشگاه پیام نور)
الکلمات المفتاحية: معرفت شناسی فضیلت, ارنست سوزا, لیندا زاگزبسکی, فضایل عقلانی, شایستگی باور,
ملخص المقالة :
معرفت شناسی معاصر تحت تأثیر علم گرایی حاکم بر فلسفه تحلیلی قرن بیستم، رویکردی یکسره مکانیستی به معرفت را اتخاذکرده و تمامی وجوه غیرمعرفتی را از معرفت شناسی زدوده است. این رویکرد باعث نوعی رکود در معرفت شناسی معاصر شده است. اما در سال های اخیر از بطن همین معرفت شناسی، رویکردی جدید روییده است که جریان غالب را برنمی تابد و با الهام از معرفت شناسان گذشته، معتقد است نقش عوامل روانی غیرمعرفتی فاعل شناسا را نمی توان در حصول معرفت نادیده گرفت. دو تن از چهره های برجسته این نظریه که معرفت شناسی فضیلت نامیده می شود، عبارتند از ارنست سوزا و لیندا زاگزبسکی. آنها معرفت را محصول کارکرد درست قوایی در فاعل شناسا می دانند که همگی شاید قوای معرفتی، به معنای رایج، تلقی نشوند. آنها شروط معرفت را نه در باور بلکه در فاعل شناسا و عامل شناخت می‌جویند. در این مقاله ضمن تمرکز بر تأکید معرفت شناسی فضیلت بر نقش عوامل غیرمعرفتی در حصول معرفت، نشان داده شده است که این مؤلفه می تواند افق های جدیدی را در معرفت شناسی معاصر بگشاید و آن را از رکود فعلی خارج کند.
Alston, William (2005) Beyond Justification: Dimensions of Epistemic Evaluation, Ithaca, NY: Cornell University Press.
Battaly, Heater (2001) “This Concepts to the Rescue: Thinning the Concepts of Epistemic Justification and Intellectual Virtue”, in Abrol Fairweather and Linda Zagzebski, Virtue Epistemology, New York: Oxford University Press.
Kvanvig, Jonathan (2010) “Sosa’s Virtue Epistemology”, Critica, 42(125): 47-62.
Quine, W. V. Q. (1994) “Epistemology Naturalized”, in Naturalazing Epistemology, edited by Hillary Kornblith, Cambridge: MIT Press, pp.15-32.
Sosa, Ernest (1991a) “The Raft and the Pyramid: Coherence versus Foundations in the Theory of Knowledge”, in Knowledge in Perspective: Selected Essays in Epistemology, Cambridge: Cambridge University Press.
-------. (1991b) “Intellectual Virtue in Perspective”, in Knowledge in Perspective: Selected Essays in Epistemology, Cambridge: Cambridge University Press.
-------. (1991c) “Reliabilism and Intellectual Virtue”, in Knowledge in Perspective: Selected Essays in Epistemology, Cambridge: Cambridge University Press, pp.131-147.
Wedberg, Anders (1966) A History of Philosophy: From Bolzano to Wittgenstein, Oxford: Clarendon Press.
Zagzebski, Linda (1996) Virtues of the Mind, an Inquiry into the Nature of Virtue and the Ethical Foundations of the Mind, New York: Cambridge University Press.
-------. (2001) “Introduction”, in Abrol Fairweather and Linda Zagzebski, Virtue Epistemology, New York: Oxford University Press.
