رهیافتی تفسیرگرایانه بر عناصرِ حساسِ معرفت شناختی در بررسی تحولاتِ توسعه ای ایران
الموضوعات : پژوهشهای معرفت شناختیبهروز آقازاده 1 , حسین ابوالحسن تنهایی 2 , عالیه شکربیگی 3
1 - گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، گروه علوم اجتماعی، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: تحلیل عنصری, تحولاتِ توسعه ای, معرفت شناختی, عناصر حساس,
ملخص المقالة :
امرِ تبیین در علم و پژوهش های علمی جایگاه محوری دارد که با استناد به رهنمون تخیل جامعه شناختیِ نظری، در منطقه یِ َA معرفت شناختی و با توجه به مفروضاتِ مسلّمِ پارادایمی صورت می گیرد. یکی از سطوح مهم در بررسی تحولاتِ توسعه ای که در پژوهش هایِ اجتماعی و فرهنگی ایران مورد غفلت قرار گرفته، سطوح معرفت شناختیِ اجتماعی است که گامهایِ فرایندِ پژوهشی در راستای آن پیکربندی شده است. از میان تفکیکِ محقق ساخته یِ مسائل تحولاتِ توسعه ای ایران به دو سطوح نظری و پراگماتیستی، در پژوهشِ حاضر با استفاده از روش اسنادی، مفهومی و منطقی، و از طریق تکنیکِ تحلیل عنصری به سطوح نظریِ آن پرداخته شده است. بر اساسِ نتایج بدست آمده؛ یکی از گام های مهم در سطوح نظری عبارت است از تفکیکِ عنصریِ مولفه ها و عناصرِ حساسِ پژوهشی. با اتکا به مطالعاتِ اکتشافی سه سنخ از عناصر مهم در مطالعاتِ معرفت شناختیِ تحولاتِ توسعه ای شناسایی شدند که عبارت است از: عناصرِ حساسِ پارادایمی، عناصر حساسِ معرفت شناختی و عناصر حساسِ تاریخی. از آنجا که پژوهش نیازمندِ همسنجی بود، ضرورت داشت که عناصر مفهوم سازی شده دارای ویژگی عام و فرامکتبی باشند. بنابراین در ترسیمِ مدل مفهومی و پارادایمیِ پژوهش، با رجوع به ریشه یِ معناییِ مفاهیم به جای ریشه یِ مکتبی و پارادایمیِ آنها، عناصرِ اومانیته، سکولاریته، لیبرالیته، راسیونالیته و ایندیویدوآلیته، با اتکا به استناداتِ لازم، به عنوان عناصرِ حساسِ معرفت شناختیِ پژوهش مورد مفهوم سازی قرار گرفته است.
آشوری، داریوش.(1376). ما و مدرنیت، تهران: صراط.
آقابخشی، علیاکبر و مینو افشاریراد.(1387). فرهنگ علوم سیاسی، تهران: چاپار.
آقازاده، بهروز و مهدی کریمی.(1394). رهیافتی تفسیرگرایی بر موانع و چالشهای نظری- پراگماتیستیِ پژوهشهای اجتماعی و فرهنگی در ایران، چهارمین کنفرانس پژوهشِ اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران، دانشگاه علامه طباطبایی.
ابوالحسن تنهایی، حسین.(a 1391). بازشناسی تحلیلی نظریههای مدرن جامعهشناسی؛ مدرنیته درگذار ، تهران: بهمن برنا.
همو.( b1391). جامعهشناسی معرفت و معرفتشناسی نظریه، تهران: بهمن برنا.
همو.(1392). جامعهشناسیِ نظری، تهران: بهمن برنا.
همو، حسین، نکهت، جواد و مریمالسادات حسینیفر.(1395). شیوه پایاننامهنویسی با راهبردهای قیاسی، استقرایی و کنشپژوهی. تهران: بهمن برنا.
اشرف، احمد.(1359). موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران؛ دورهیِ قاجاریه، تهران: پیام.
برلین، آیزیا.(1386). آزادی و خیانت به آزادی، ترجمه عزتالله فولادوند، تهران: نشر ماهی.
بلیکی، نورمن.(1384). طراحیِ پژوهشهای اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نی.
بهرنگی، صمد.(1397). ماهی سیاه کوچولو، چاپ هفتم، تهران: نظر.
جلاییپور، حمیدرضا و جمال محمدی.(1391). نظریه های متاخر جامعه شناسی. تهران: نی.
روسو، ژان ژاک.(1369). قرارداد اجتماعی، ترجمه‌ی منوچهر کیا، تهران: گنجینه.
زیباکلام، صادق.(1393). ما چگونه ما شدیم؟ ریشهیابی علل عقبماندگی در ایران. چاپ بیست و یکم. تهران: روزنه.
سروش، عبدالکریم (1384). سکولاریسم سیاسی و سکولاریسم فلسفی، فصلنامه بازتاب اندیشه، شماره 64، ص 21 - 31.
عباس زاده، محمد (1391). تاملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی، مجلهی جامعهشناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شمارهی پیاپی 45. شمارهی اول، بهار ، ص 19 - 34.
فوران، جان.( 1377). مقاومت شکننده؛ تاریخ تحولات اجتماعی ایران. ترجمه احمد تدین. تهران: رسا.
قبادیان، وحید.(1395). مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
کارل، فردریش و وایسگر فون.(1375). سکولاریزاسیون چیست؟، ترجمه رومینا شیخ، نامه فرهنگ، شماره 22، تابستان، ص 34 - 47.
گلشنی، مهدی.(1393). از علم سکولار تا علم دینی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ملکیان، مصطفی.(1388). اومانیسم در ساحت انسان متجدد، مجله آیین، شهریور و مهر، شماره ۲۲ و ۲۳، ص 50 -56.
مولوی بلخی، جلالالدین محمد.(1373). مثنوی معنوی. چاپ پنجم، تصحیح رینولد الین نیکلسون. تهران: بهزاد.
هابرماس، یورگن. (1384). نظریهیِ کنش ارتباطی، ج1و2، ترجمه کمال پولادی، تهران: انتشارات موسسه ایران.
هاسپرس، جان.(1387). درآمدی برتحلیل فلسفه، چاپ دوم، ترجمه موسی اکرمی،تهران: طرح نو.
هگل، ویلهلم فردریش. (1378). عناصر فلسفه‌ی حق، مترجم، مهبد ایرانی‌طلب، تهران: انتشارات پروین
همیلتون، ادیت.(1387). سیری در اساطیر یونان و رم، چاپ سوم، ترجمه عبدالحسین شریفیان، تهران: اساطیر.
Blumer, G. Herbert.(1990). “Industrialization as an Agent of Social Change: a critical analysis”, edited with an introduction by David R. Mains and Thomas L. Morrione, New York: Aldine de Gruyter.
Bryman, Alan.(2001). Social Research Method ,Oxford University Press.
Mead, Georg. Herbert.(1974). “Min, Self & Society: From the Standpoint of a social Behaviorist”, ed, by Charles W. Morris, Chicago: The University of Chicago press.
https://www.oxfordlearnersdictionaries.com
http://wikifeqh.ir
_||_